Health Tips: લોહી ગંઠાઈ શું છે? જાણો શરીરમાં કઇ સમસ્યાના કારણે સર્જાઇ છે આ સ્થિતિ
Blood Clot (લોહી ગંઠાવવું):
લોહી ગંઠાવવું એ એક એવી સ્થિતિ છે જેમાં લોહી સામાન્ય રીતે પ્રવાહી સ્વરૂપમાંથી ગાંઠ (જેલ અથવા ઘાટ) સ્વરૂપે બદલાઈ જાય છે. આ પ્રક્રિયા સામાન્ય રીતે ઈજાઓના સમયે દેખાય છે, જેથી લોહી વધારે નુકસાન ન કરે અને કટીલ હિસ્સો પર રોકાઈ જાય. પરંતુ, જ્યારે આ સ્થિતિ સ્વાભાવિક રીતે ન થાય અને નસોમાં લોહી ગઠાઈ જાય, ત્યારે તે શરીર માટે ખતરનાક બની શકે છે.
લોહી ગંઠાઈના કારણે થતી સમસ્યાઓ:
- હાર્ટ એટેક (હૃદય ઘાત):
લોહી ગંઠાવાથી હાર્ટ એટેકનો જોખમ વધી શકે છે. જ્યારે લોહીનો ગાંઠ હૃદયમાં જઇને રક્તપ્રવાહને અટકાવે છે, ત્યારે હૃદયના જાળીલા ભાગમાં પોકળતા આવે છે, જેથી હાર્ટ એટેક થવાનું જોખમ થાય છે. લોહી ગંઠાવવાથી છાતીમાં દુખાવો, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ, ચક્કર આવવા અને પરસેવો આવવાની સ્થિતિ સર્જાય છે.
- પેટની સમસ્યાઓ:
જ્યારે લોહી પેટની નસોમાં ગઠાઈ જાય છે, ત્યારે પેટમાં વિવિધ સમસ્યાઓ સર્જાઈ શકે છે. પેટમાં લોહી ગંઠાવવાથી દુખાવો, ઉલટી, ઝાડામાં લોહી આવવું, અને ઉબકા જેવી સમસ્યાઓ થઈ શકે છે. આની અસર ડ્રાઇવિંગ અને સામાન્ય જીવન પર પડતી છે, અને તેને ધ્યાનપૂર્વક સારવારની જરૂર પડે છે. - ડીપ વેઇન થ્રોમ્બોસિસ (Deep Vein Thrombosis – DVT):
આ સ્થિતિમાં લોહી ગંઠાઈ જાય છે અને તે ગાંઠ સંસ્કૃત થાય છે, જેને “ડીપ વેઇન થ્રોમ્બોસિસ” કહેવામાં આવે છે. આ સમસ્યાના પરિણામે, શરીરના નિતંબ, બાજુઓ, પગ વગેરે ક્ષેત્રોમાં ગંઠાવવું દેખાય છે. આના કારણે લોહીનો પ્રવાહ અટકી શકે છે, જે આરોગ્ય માટે ખતરનાક બની શકે છે.
લોહી ગંઠાવવાના કારણો:
- આંતરિક ઈજાઓ
- વધારે સમય સુધી એક સ્થાન પર બેઠા રહેવું
- વધુ માને અને ઓછી હલચલ કરવી
- હોર્મોનલ બદલો (ગર્ભાવસ્થા, ઓરલ કોન્ટ્રાસેપ્ટિવ્સ)
- હૃદયના રોગો
- યાત્રાઓ અથવા શસ્ત્રક્રિયા પછી લાંબા સમય સુધી આરામ કરવો
ટ્રીટમેન્ટ:
લોહી ગંઠાવવું એક ગંભીર સ્થિતિ બની શકે છે, અને આ માટે તાત્કાલિક દવાઓ, બ્લડ થિનર, અને મેડિકલ મોનીટરીંગ જરૂર હોય છે. જો તમારી પાસે આ સ્થિતિનું સંકેત મળે તો તરત જ મેડિકલ મદદ લો.
ટિપ: સ્વસ્થ જીવનશૈલી, નિયમિત વ્યાયામ અને યોગ્ય આહાર દ્વારા લોહી ગંઠાવવાની સમસ્યાથી બચાવ કરી શકાય છે.
