વિનાશ હજુ અટક્યો નથી! ચોમાસું લાવી રહ્યું છે મોટી મુસીબત! IMDએ જણાવ્યું કે આ વર્ષે આટલો બધો વરસાદ કેમ પડી રહ્યો છે?
ભારતમાં 2025ના ચોમાસાએ ભારે વિનાશ સર્જ્યો છે. આને કારણે દેશના ઘણા ભાગોમાં પૂરની સ્થિતિ સર્જાઈ છે. આ દરમિયાન, ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD)એ આગામી દિવસોમાં પણ વરસાદ પડવાની આગાહી કરી છે.
આ વર્ષે ભારતમાં ચોમાસું પૂરા જોશ સાથે આવ્યું છે. 1 જૂનથી 2 સપ્ટેમ્બર સુધી 780.8 મિલીમીટર વરસાદ નોંધાયો છે, જે સામાન્ય 721.1 મિલીમીટર કરતાં લગભગ 8% વધુ છે. ઓગસ્ટ 2025નો મહિનો તો ઐતિહાસિક રહ્યો, જ્યારે દિલ્હી સહિત ઉત્તર ભારતમાં 1901 પછી 13મો સૌથી વધુ વરસાદનો રેકોર્ડ નોંધાયો. વરસાદ અને પૂરથી ઘણા રાજ્યો પ્રભાવિત થયા. પંજાબ, બિહાર, હિમાચલ પ્રદેશ અને ઉત્તરાખંડ જેવા રાજ્યોમાં ભારે વરસાદને કારણે પૂરની સ્થિતિ સર્જાઈ. દિલ્હીમાં ઓગસ્ટ મહિનામાં એક દાયકાનો રેકોર્ડ તૂટી ગયો.
ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) અનુસાર, 28 ઓગસ્ટથી 3 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે સમગ્ર દેશમાં 48% વધુ વરસાદ થયો. આ સમયગાળા દરમિયાન વાસ્તવિક વરસાદ 75.2 મિલીમીટર રહ્યો જ્યારે સામાન્ય વરસાદ 49 મિલીમીટર હોય છે.
આટલા વરસાદનું કારણ શું છે?
ભારતીય હવામાન વિભાગે જણાવ્યું કે આ વર્ષે અતિશય વરસાદનું મુખ્ય કારણ ચોમાસુ ટ્રફની સ્થિતિ છે. ચોમાસુ ટ્રફ સમુદ્ર સપાટી પર પોતાની સામાન્ય સ્થિતિથી દક્ષિણમાં રહ્યું છે. તે નીચલા ટ્રોપોસ્ફેરિક સ્તર સુધી ફેલાયું છે, જેના કારણે મોટા ભાગોમાં વરસાદ થઈ રહ્યો છે. આ ઉપરાંત, અન્ય એક ટ્રફ ઉત્તર-પૂર્વ અરબી સમુદ્રથી ઉત્તર-પશ્ચિમ બંગાળની ખાડી સુધી બનેલું છે. આ બંને ટ્રફ લાઈનને કારણે દેશભરમાં વરસાદનું પેટર્ન સામાન્ય કરતાં અલગ થઈ ગયું અને ઘણા વિસ્તારોમાં સતત વરસાદનો દોર ચાલુ રહ્યો.
કયા રાજ્યોમાં IMDનું એલર્ટ જારી કરાયું છે?
ભારતીય હવામાન વિભાગે આગામી કેટલાક દિવસો માટે ઘણા રાજ્યોમાં ભારેથી અતિ ભારે વરસાદની આગાહી જારી કરી છે. ઉદાહરણ તરીકે, ગુજરાત ક્ષેત્રમાં 4 થી 6 સપ્ટેમ્બર સુધી સારો વરસાદ થશે. આ ઉપરાંત સૌરાષ્ટ્ર અને કચ્છમાં 6 અને 7 સપ્ટેમ્બરે ખૂબ જ વધુ વરસાદ થવાની સંભાવના છે. કોંકણ અને ગોવા-મધ્ય મહારાષ્ટ્રમાં 4 થી 6 સપ્ટેમ્બર ભારે વરસાદ થશે, જ્યારે 4-5 સપ્ટેમ્બરે ખૂબ જ વધુ વરસાદ થશે. જ્યારે મરાઠવાડામાં 4 સપ્ટેમ્બરે ભારે વરસાદ થશે. ઉત્તર ભારતમાં રાજસ્થાન, ઉત્તરાખંડ, પંજાબ, હરિયાણા, ચંદીગઢ, ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્યોમાં 4 થી 10 સપ્ટેમ્બર સુધી ભારે વરસાદ થવાની સંભાવના છે. આ ઉપરાંત, મધ્યપ્રદેશ, વિદર્ભ, છત્તીસગઢ, ઓડિશામાં 4 થી 6 સપ્ટેમ્બર સુધી ભારે વરસાદ થશે. પૂર્વોત્તર રાજ્યોની વાત કરીએ તો આસામ, મેઘાલય, નાગાલેન્ડ, મણિપુર, મિઝોરમ, ત્રિપુરા, અરુણાચલ પ્રદેશમાં 4 થી 10 સપ્ટેમ્બર વચ્ચે ભારે વરસાદ થશે. કેરળ, માહે સહિત તમિલનાડુમાં 4 સપ્ટેમ્બર અને 8-9 સપ્ટેમ્બરે ભારે વરસાદ થશે. આ સાથે, ઘણા વિસ્તારોમાં ગાજવીજ અને વીજળી પડવાની સંભાવના પણ વ્યક્ત કરવામાં આવી છે.
ભારે વરસાદ અને પૂરની અસર
આ ચોમાસાએ જ્યાં ખેડૂતો માટે રાહત આપી છે, ત્યાં ઘણા સ્થળોએ પાકનો નાશ, રસ્તાઓનું તૂટવું, ઘરોનું પડી જવું અને નદીઓનું ભયજનક સપાટીથી ઉપર વહેવું જેવી પરિસ્થિતિઓ પણ ઊભી થઈ છે. હિમાચલ અને ઉત્તરાખંડમાં ભૂસ્ખલન અને રસ્તાઓ અવરોધાવાની ઘટનાઓ વધી ગઈ છે. પંજાબ અને બિહારના નીચાણવાળા વિસ્તારોમાં પૂરથી જનજીવન પ્રભાવિત થયું છે. દિલ્હી અને તેની આસપાસના વિસ્તારોમાં ટ્રાફિક અને પાણી ભરાવાની ગંભીર સમસ્યા જોવા મળી છે.