શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે સુપ્રીમ કોર્ટનો અભિપ્રાય? રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા પ્રશ્ન ઊઠાવવામાં આવ્યો – શું કોર્ટ સમય મર્યાદા નક્કી કરી શકે?
સુપ્રીમ કોર્ટમાં આજે એક મહત્વપૂર્ણ મામલે સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી – પ્રશ્ન હતો કે શું કોર્ટ રાષ્ટ્રપતિ અથવા રાજ્યપાલને બિલ પર નિર્ણય લેવા માટે કોઈ ચોક્કસ સમય મર્યાદામાં બાંધાઈ શકે? આ પ્રશ્ન રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ દ્વારા સીધો સુપ્રીમ કોર્ટ સમક્ષ મૂકવામાં આવ્યો હતો.
રાષ્ટ્રપતિએ 14 અલગ-અલગ મુદ્દાઓ પર કોર્ટથી ચર્ચાત્મક અભિપ્રાય (advisory opinion) માંગ્યો છે. આ મામલો એ દિશામાં ખૂબ જ મહત્વનો છે, કારણ કે આથી એ નક્કી થશે કે રાજ્યપાલ કે રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા વિધાનસભા અથવા સંસદ દ્વારા પસાર કરાયેલા બિલો લાંબા સમય સુધી પેન્ડિંગ રાખવા સામે કાયદાકીય માર્ગ શું હોઈ શકે.
ચીફ જસ્ટિસ બીઆર ગવઈની આગેવાની હેઠળની પાંચ ન્યાયાધીશોની ખંડપીઠે આજે આ કેસની પ્રાથમિક સુનાવણી કરી. સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર અને તમામ રાજ્ય સરકારોને નોટિસ ફટકારી છે અને તેમના અભિપ્રાયો માંગ્યા છે. સરકારી તંત્રો પાસેથી મેળવાયેલા અભિપ્રાયોના આધારે કોર્ટ આગળ નિર્ણય લેશે કે શું રાષ્ટ્રપતિ કે રાજ્યપાલને કોઈ નિર્ણય એક નિર્ધારિત સમયગાળા અંદર લેવામાં કાયદેસર રીતે બાંધવાની વ્યવસ્થા શક્ય છે કે નહીં.
આ મુદ્દો તાજેતરના કેટલાક રાજકીય સંદર્ભોમાં વધારે ચર્ચામાં રહ્યો છે, જ્યાં રાજ્યપાલો દ્વારા વિધાનસભામાં પાસ થયેલા બિલો ઘણીવાર મહિનાઓ સુધી મંજૂરી વગર રહે છે. આવું થવાથી રાજ્ય સરકારોના કાર્યો પર વિલંબ થાય છે અને આસ્થાક્રમ ઉભો થાય છે.
આ કેસ હવે માત્ર સંવિધાનિક મુદ્દો નથી, પણ લોકશાહી અને સંઘીય વ્યવસ્થાની ગતિશીલતાને સીધી અસર કરે છે. આવતી 29 જુલાઈએ આ મામલાની આગળની સુનાવણી નક્કી કરવામાં આવી છે, જ્યાં વધુ સ્પષ્ટતા મળવાની અપેક્ષા છે.
