Aurangzeb Tomb: ઔરંગઝેબનો મકબરો દૂર કરવાના પ્રયાસો અને કાનૂની અવરોધો
Aurangzeb Tomb મહારાષ્ટ્રમાં મુઘલ સમ્રાટ ઔરંગઝેબની કબરને દૂર કરવાની માંગ એક બડી ચર્ચાનો વિષય બની રહી છે. આ કબર ASI (ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ) દ્વારા સંરક્ષિત અને વકફ મિલકત તરીકે ઓળખાય છે, જેના કારણે તેને દૂર કરવી એ ખૂબ જ મુશ્કેલ બન્યું છે.
અકસ્માત કારણો
- ASI દ્વારા સંરક્ષણ: ઔરંગઝેબની કબર 1951માં પ્રાચીન સ્મારકો અને પુરાતત્વીય સ્થળો અને અવશેષો અધિનિયમ (AMASR) હેઠળ ASI દ્વારા સંરક્ષિત કરાય હતી. 1958માં, આ કબરને નેશનલ મોન્યૂમેન્ટ તરીકે જાહેર કરવામાં આવી હતી, જે તેને પરિપ્રેક્ષ્યમાં રાખે છે. ASIની કલમ 19 અનુસાર, એ સ્મારકોને તોડવું અથવા દૂર કરવું ગેરકાયદેસર છે, અને એ માટે કાયદેસરની કાર્યવાહી થઈ શકે છે.
- વકફ મિલકત: 1973માં, આ કબરને મહારાષ્ટ્ર વકફ બોર્ડ દ્વારા વકફ મિલકત તરીકે જાહેર કરવામાં આવી હતી. આનો અર્થ એ છે કે, ભવિષ્યમાં કોઇ પણ કાર્યવાહીને લઈ રાજ્ય સરકારને વકફ કાયદાની કલમ 51A અને 104A સાથે પણ સામનો કરવો પડશે, જે વિધાન મુજબ, વકફ મિલકતના વિધાનમાં કોઈ પણ ફેરફાર કે નિયંત્રણ માટે, ખાસ પરવાનગી લેવી પડશે.
કાનૂની પ્રગતિ
- ASI અને કાયદા મુજબ: જો રાજ્ય સરકાર આ મકબરાને ASI યાદીમાંથી દૂર કરવાની માંગ કરે છે, તો તેના માટે ASI અને સંસ્કૃતિ મંત્રાલય પાસેથી દરખાસ્ત મેળવવી પડશે. આ પ્રકિયાને પાર પાડવા માટે ઘણી કાનૂની અને વિધાનસભાની બાબતો સંલગ્ન થશે.
- અધિકાર અને માલિકી: કબર માટેની માલિકી સ્પષ્ટ કરવાનો પ્રશ્ન પણ મહત્વપૂર્ણ છે. જો રાજય સરકાર વકફ કાયદાનો ઉલ્લંઘન કરી કબર દૂર કરવા માંગે છે, તો તે પૃથ્થક દસ્તાવેજી પુરાવા અને કાનૂની મંજૂરી દ્વારા શ્રેષ્ઠ રૂપે સાબિત કરવું પડશે કે આ કબર વકફ મિલકત નથી.
અંતે, જો સરકારી અને વકફ કાયદાને ધ્યાને લઈ અને સુકાન વગર, આ કબરને દૂર કરવું એ એડલાંકશી છે, અને મહારાષ્ટ્ર સરકારને કાનૂની અડચણોનો સામનો કરવો પડશે.
