Census Date 2026: 2026થી શરૂ થશે દેશની નવિન વસ્તી ગણતરી: જાણો ક્યા વિસ્તારમાં ક્યારે થશે ગણતરી
Census Date 2026: ભારતમાં આગામી વસ્તી ગણતરી માટે તારીખ નક્કી થઈ ગઈ છે. લાંબા ઈંતજાર બાદ હવે કેન્દ્ર સરકારે જાહેરાત કરી છે કે વસ્તી ગણતરી 1 માર્ચ 2027થી દેશભરમાં શરૂ થશે. દેશના કેટલાક પર્વતીય પ્રદેશોમાં, જેમ કે લદ્દાખ, જમ્મુ અને કાશ્મીર, ઉત્તરાખંડ અને હિમાચલ પ્રદેશમાં, આ પ્રક્રિયા થોડું વહેલી તકે, એટલે કે 1 ઓક્ટોબર 2026થી હાથ ધરવામાં આવશે.
આ વસ્તી ગણતરીને બે તબક્કામાં હાથ ધરવામાં આવશે અને આ દરમિયાન “જાતિગત વસ્તી ગણતરી” પણ કરવામાં આવશે. આના માધ્યમથી દેશમાં વસતા લોકોની જાતિના આધારે પણ માહિતી એકત્ર કરવામાં આવશે, જેને લઈને ઘણા રાજકીય અને સામાજિક પક્ષકારો રસ ધરાવે છે.
ગણતરીનો છેલ્લો ચક્ર વર્ષ 2011માં યોજાયો હતો. ત્યારબાદ 2021માં નવી ગણતરી થવાની હતી, પણ કોરોના મહામારીના કારણે તે મુલતવી રાખવામાં આવી. હવે લગભગ 15 વર્ષ પછી ફરીથી આ મહામહિમી કામગીરી હાથ ધરાઈ રહી છે. વસ્તી ગણતરી માત્ર એક આંકડાશાસ્ત્ર ન હોવા છતાં, તે સરકારોને વિકાસ યોજના, નીતિ નિર્માણ, સહાય વિતરણ અને મૌલિક સુવિધાઓનું આયોજન કરવામાં માર્ગદર્શક ભૂમિકા ભજવે છે.
આ કામગીરીમાં લાખો સરકારી કર્મચારીઓ જોડાશે અને દેશના દરેક ખૂણે ઘરોમાં જઈને લોકોની માહિતી એકત્ર કરશે. આ કામગીરી માટે ડિજિટલ ટેકનોલોજીનો પણ ઉપયોગ કરાશે, જેના કારણે ગણતરી વધુ ઝડપથી અને ચોકસાઈથી થઈ શકશે.
જાતિગત ગણતરી વિષયે દેશભરમાં ચર્ચા થઈ રહી છે. કેટલાક પક્ષો માનવે છે કે આ પ્રકારની ગણતરીથી સામાજિક ન્યાય માટે વધુ સારી નીતિઓ ઘડી શકાશે, જ્યારે કેટલાક તેને વિભાજનકારક ગણાવે છે. તદ્દન શક્ય છે કે આ ગણતરીના પરિણામો પર આધારિત નીતિ નિર્ણયો આગામી સમયમાં રાજકીય દિશા પણ બદલી શકે.
આવતી વસ્તી ગણતરી એ દેશના ભવિષ્યના વિકાસના માર્ગમાં મહત્વપૂર્ણ મોલના પાયા સરખી સાબિત થશે.