Election Commission: લોકસભાની ચૂંટણીમાં 538 સંસદીય બેઠકો પર પડેલા મતોની સંખ્યા અને ગણેલા મતોની સંખ્યા વચ્ચે વિસંગતતા જોવા મળી છે. ભારતીય રાજકારણ અને Election Commission પર નજર રાખતી સંસ્થા ‘એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR)ના સ્થાપક પ્રો. જગદીપ છોકરે સોમવારે પ્રેસ ક્લબમાં રિપોર્ટ જાહેર કરતી વખતે આ દાવો કર્યો હતો.
દાવા મુજબ, લોકસભાની 362 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં
5 લાખ 54 હજાર 598 મત ઓછા ગણાયા છે, જ્યારે કુલ 176 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં કુલ 35 હજાર 93 મત વધુ ગણવામાં આવ્યા છે.
ADRના રિપોર્ટ અનુસાર, 2019ની લોકસભા ચૂંટણીની સરખામણીમાં,
કુલ પડેલા મતોની સંખ્યા અને 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં ગણાયેલા મતોની સંખ્યામાં વધુ વિસંગતતાઓ જોવા મળી છે. જ્યારે વર્ષ 2019માં માત્ર 347 બેઠકોમાં વિસંગતતા જોવા મળી હતી, ત્યારે 2024ની લોકસભા ચૂંટણીમાં આ આંકડો વધીને 538 બેઠકો પર પહોંચી ગયો હતો.
પ્રો. જગદીપ છોકરે કહ્યું છે કે ‘મતદાનના અંતિમ આંકડા જાહેર કરવામાં વધુ પડતો વિલંબ, મતવિસ્તારો અને મતદાન મથકોના અલગ-અલગ ડેટાનો અભાવ અને ચૂંટણીના પરિણામો અંતિમ આંકડાઓના આધારે જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા કે નહીં, આ બધા પરિબળો ચિંતાનું કારણ છે અને ચૂંટણી પરિણામોની સત્યતા અંગે સામાન્ય લોકોમાં શંકા છે.
આયોગ સ્પષ્ટતા કરવામાં નિષ્ફળ રહ્યું છે
આયોગ સ્પષ્ટતા કરવામાં નિષ્ફળ રહ્યું છેએડીઆરએ તેના અહેવાલમાં જણાવ્યું છે કે અત્યાર સુધી ભારતના ચૂંટણી પંચ મતોની ગણતરી, ઈવીએમમાં પડેલા મતોમાં તફાવત, મતદાનમાં વધારો, મતદાન કરાયેલા મતોની સંખ્યા જાહેર ન કરવા વગેરેના ડેટા જાહેર કરવામાં નિષ્ફળ ગયા છે. ગેરવાજબી વિલંબ અને તેની વેબસાઈટમાંથી કેટલાક ડેટા ક્લિયરિંગ અને અંતિમ અને અધિકૃત ડેટા બહાર પાડતા પહેલા ચૂંટણી પરિણામો જાહેર કરવામાં કોઈ યોગ્ય સમજૂતી આપવામાં નિષ્ફળ રહેવું.
મતદારોના મનમાં આશંકા સર્જાઈ છે
પ્રો. છોકરે જણાવ્યું હતું કે ‘લોકસભા ચૂંટણી, 2019 અને લોકસભા ચૂંટણી, 2024 માં જોવા મળેલા ઉલ્લંઘન, ગેરકાયદેસરતા અને ગેરરીતિઓની ગંભીર ઘટનાઓ સામે યોગ્ય પગલાં લેવામાં ચૂંટણી પંચની નિષ્ફળતાએ મતદારોના મનમાં આશંકા પેદા કરી છે. આ આશંકાઓ પર ગંભીરતાથી ધ્યાન આપવું જોઈએ અને ચૂંટણી પંચે તેના નિવારણ માટે યોગ્ય પગલાં લેવા જોઈએ.
ADRએ તેની અસર અંગે સ્પષ્ટતા કરી નથી
ADR એ સ્પષ્ટતા કરી નથી કે કુલ પડેલા મતોની સંખ્યા અને ગણતરી કરાયેલા મતોની સંખ્યામાં વિસંગતતાને કારણે પરિણામ કેટલી બેઠકો પર અલગ હોઈ શકે છે. રિપોર્ટ અનુસાર, 538 સીટો પર કુલ 5 લાખ 89 હજાર 691 વોટમાં વિસંગતતા છે. તેમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે 362 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં 5 લાખ 54 હજાર 598 મત ઓછા ગણાયા છે, જ્યારે કુલ 176 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં કુલ 35 હજાર 93 મત વધુ ગણવામાં આવ્યા છે.
17મી સામાન્ય ચૂંટણીઓમાં પણ વિસંગતતાઓ જોવા મળી હતી
17મી સામાન્ય ચૂંટણીઓમાં પણ વિસંગતતાઓ જોવા મળી હતીએડીઆરએ કહ્યું કે 17મી લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન પણ પડેલા અને ગણેલા મતોમાં વિસંગતતાઓ જોવા મળી હતી. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે નિષ્ણાતોની ટીમ અને એડીઆર દ્વારા હાથ ધરવામાં આવેલા સંશોધન મુજબ, મતદારોની સંખ્યા અને વિવિધ મતવિસ્તારમાં ગણતરી કરાયેલા મતોની સંખ્યા વચ્ચે ગંભીર વિસંગતતાઓ જોવા મળી હતી. 2019ની ચૂંટણી અંગે કહેવામાં આવ્યું છે કે 542 લોકસભા સીટોમાંથી 347 સીટો પર વિસંગતતા જોવા મળી હતી.
ગત ચૂંટણીમાં 195 બેઠકો પર કોઈ મતભેદ નથી
રિપોર્ટ અનુસાર, 2019ની ચૂંટણીમાં 195 બેઠકો પર પડેલા મતો અને ગણતરીમાં કોઈપણ પ્રકારની વિસંગતતા જોવા મળી નથી. 2019 માં, વિસંગતતાઓ 1 મત (સૌથી ઓછા) થી 1 લાખ 1323 મત (સૌથી વધુ) સુધીની હતી, જે કુલ મતોના 10.49 ટકા હતી. ઉપરાંત, 2019 માં, 6 લોકસભા બેઠકો એવી હતી જ્યાં મતોમાં વિસંગતતા વિજયના માર્જિન કરતાં વધુ હતી. વિસંગતતાઓની કુલ માત્રા 739104 મતોની હતી.
રાજ્ય મુજબ સ્થિતિ શું છે?
ગુજરાતઃ ગુજરાતમાં 24 બેઠકો પર કુલ મળીને 15,521 મતનો તફાવત જોવા મળ્યો છે. ભાવનગરમાં 2096, ખેડામાં 2222, પાટણમાં 1577, બારડોલીમાં 3193 અને આણંદમાં 1337 મતનો ફરક જોવા મળ્યો છે. જો કે, મતમાં ફેરફાર એ પરિણામ બદલવા માટે જવાબદાર ન હોય પણ ચૂંટણીપંચની વિશ્વસનીયતા સામે આંગળી ચિંધાઈ છે.
ઉત્તર પ્રદેશ: કુલ બેઠકો-80, તમામ બેઠકો પર વિસંગતતા
55 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં 53960 ઓછા મતોની ગણતરી.
25 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતોમાંથી 6124 વધારાના મતોની ગણતરી કરવામાં આવી
બિહાર: કુલ બેઠકો 40, તમામ બેઠકો પર વિસંગતતા
19 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં 9924 ઓછા મતોની ગણતરી.
21 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતોમાંથી 5015 મતોની વધારાની ગણતરી.
ઝારખંડ: કુલ બેઠકો 14, તમામ બેઠકો પર વિસંગતતા
12 બેઠકો પર પડેલા કુલ મતો કરતાં 26342 ઓછા મતોની ગણતરી.
2 બેઠકો પર થયેલા કુલ મતોમાંથી 393 મતોની ઓવરકાઉન્ટિંગ.
દિલ્હી: કુલ 7 બેઠકો, તમામ બેઠકો પર વિસંગતતા
તમામ 7 બેઠકો પર થયેલા કુલ મતો કરતાં 8159 ઓછા મતોની ગણતરી.
ઉત્તરાખંડ: કુલ પાંચ બેઠકો, તમામમાં વિસંગતતા
તમામ 5 બેઠકો પર થયેલા કુલ મતો કરતાં 6315 ઓછા મતોની ગણતરી.
