CBDC UPI ઇન્ટરઓપરેબિલિટી: આ પહેલ સાથે, UPI અને સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી એટલે કે ડિજિટલ રૂપિયાનું એકીકરણ શક્ય બન્યું છે. આનાથી ડિજિટલ રૂપિયાના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન મળશે.
ગ્રાહકોની સંખ્યાના સંદર્ભમાં દેશની સૌથી મોટી બેંક SBIએ સોમવારે એક નવી પહેલ શરૂ કરી છે. આ પહેલથી હવે કરોડો લોકો UPI દ્વારા સીધા જ ડિજિટલ રૂપિયાની લેવડદેવડ કરી શકશે. સ્ટેટ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાની આ નવી ઓફર ડિજિટલ રૂપિયાના ઉપયોગને પ્રોત્સાહન આપશે તેવી અપેક્ષા છે.
આ સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી છે
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે થોડા સમય પહેલા ડિજિટલ કરન્સી લોન્ચ કરી હતી, જેને સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સી અથવા CBDC તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. એસબીઆઈ એ બેંકોમાં પણ સામેલ છે જે શરૂઆતમાં ઈ-રૂપી એટલે કે રિઝર્વ બેંકના ડિજિટલ રૂપિયા સાથે સંબંધિત પ્રોજેક્ટ સાથે મળી હતી. CBDC એ જ બ્લોકચેન ટેક્નોલોજી પર આધારિત છે જેના પર ક્રિપ્ટો કરન્સી કામ કરે છે. જો કે, CBDC ક્રિપ્ટો કરન્સીથી સંપૂર્ણપણે અલગ છે, કારણ કે તેમની પાસે પેપર કરન્સી જેવી જ સાર્વભૌમ ગેરંટી છે.
યુઝર્સને આ રીતે ફાયદો થશે
SBIએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે તેની નવી પહેલથી UPIને ડિજિટલ રૂપિયા સાથે ઇન્ટરઓપરેબલ બનાવવામાં આવ્યું છે. ગ્રાહકો એસબીઆઈ એપ દ્વારા eRupee દ્વારા આ સેવાનો લાભ લઈ શકે છે. આ એપની મદદથી યુઝર્સ કોઈપણ દુકાન કે અન્ય કોઈ જગ્યાએ UPI QR કોડ સ્કેન કરી શકે છે અને ડિજિટલ રૂપિયાથી સીધું પેમેન્ટ કરી શકે છે.
SBIને આ વાતની ખાતરી છે
SBIનું કહેવું છે કે આ પગલું વપરાશકર્તાઓને સુવિધા અને સરળ ઉપલબ્ધતા પ્રદાન કરશે. બેંકે કહ્યું કે UPI સાથે CBDCને એકીકૃત કરવાથી લોકોમાં ડિજિટલ કરન્સીનો ઉપયોગ વધશે. આ રીતે લોકો હવે દૈનિક વ્યવહારમાં ડિજિટલ રૂપિયાનો વધુ ઉપયોગ કરી શકશે. બેંકનું માનવું છે કે આ પહેલ ડિજિટલ કરન્સી ઈકોસિસ્ટમ માટે ગેમ ચેન્જર સાબિત થવા જઈ રહી છે.
CBDC ભારતમાં લોન્ચ થયું
નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે સામાન્ય બજેટ 2022-23માં CBDCની જાહેરાત કરી હતી. તે પછી, ભારતીય રિઝર્વ બેંકે 1 ડિસેમ્બર 2022 થી સેન્ટ્રલ બેંક ડિજિટલ કરન્સીનું પરીક્ષણ કરવાનું શરૂ કર્યું. હાલમાં, ખાનગી ક્ષેત્રની બેંકો સાથે, લગભગ તમામ મોટી બેંકો CBDC સાથે જોડાઈ છે. એસબીઆઈમાં જોડાવું ખાસ છે કારણ કે તે ગ્રાહકોની સંખ્યા, શાખાઓની સંખ્યા અને દૂરના વિસ્તારોમાં પહોંચની દ્રષ્ટિએ અન્ય તમામ બેંકો કરતા ઘણી આગળ છે.
