Supreme Court સુપ્રીમ કોર્ટનું મહત્વપૂર્ણ નિવેદન: “પ્રેમ અને પ્રામાણિકતા બાળકની કસ્ટડીનો આધાર ન બની શકે”
Supreme Court સુપ્રીમ કોર્ટએ મંગળવારે એક કસ્ટમડી કેસમાં મહત્વપૂર્ણ ચુકાદો આપ્યો હતો, જેમાં તેણે સ્પષ્ટ જણાવ્યું કે માતા કે પિતાનું બાળક પ્રત્યેનું પ્રેમ, સ્નેહ અથવા પ્રામાણિકતા પોતે જ કસ્ટડીનો આધાર બની શકે નહીં. Kindernu kalyaan એટલે કે બાળકનું કલ્યાણ દરેક કસ્ટડી મામલામાં સર્વોપરી હોવું જોઈએ.
આ નિર્ણય ત્રણ ન્યાયમૂર્તિઓ – જસ્ટિસ વિક્રમ નાથ, સંજય કરોલ અને સંદીપ મહેતા –ની ખંડપીઠે આપ્યો હતો. આ મામલો એક દંપતીના વિવાદિત કસ્ટમડી કેસને લઈને હતો, જેમાં 2014માં લગ્ન થયેલા દંપતી વચ્ચે તણાવ 2017થી શરૂ થયો હતો. તેમણે 2016માં પુત્રી અને 2022માં પુત્રને જન્મ આપ્યો હતો.
પિતા સિંગાપોરમાં કામ કરતા છે જ્યારે માતા ભારતમાં એક સોફ્ટવેર એન્જિનિયર છે. પિતાએ 2024માં બાળકોની કાયમી કસ્ટડી માટે અરજીએ પરિવાર ન્યાયાલયનો દરવાજો ખખડાવ્યો હતો. કોર્ટે તેમને રૂબરૂ મુલાકાત અને વિડીયો કોલની મંજૂરી આપી હતી. બાદમાં કેરળ હાઈકોર્ટે પિતાને દર મહિને 15 દિવસ માટે બાળકોની વચગાળાની કસ્ટડી આપવાનો આદેશ આપ્યો હતો, જો કે શરત હતી કે તેઓ તિરુવનંતપુરમમાં રહેવાનું નક્કી કરે અને જરૂરી સવલતો ઊભી કરે.
માતાએ આ આદેશને સુપ્રીમ કોર્ટે પડકાર્યો હતો. સુપ્રીમ કોર્ટે હાઈકોર્ટનો આદેશ રદ કરતાં કહ્યું કે આ વ્યવસ્થા બાળકોના માનસિક અને શારીરિક સુખાકારી માટે યોગ્ય નથી.
કોર્ટે વધુમાં જણાવ્યું કે, બાળકના કલ્યાણ માટે માત્ર માતા-પિતાની ભાવનાઓ નહીં, પરંતુ બાળકની લાગણીઓ, ઉંમર, આરોગ્ય, ભાવનાત્મક જરૂરિયાતો અને પરિસ્થિતિઓનું સંપૂર્ણ મૂલ્યાંકન જરૂરી છે.
આ ચુકાદો બતાવે છે કે કાયદા માટે “બાળકનું કલ્યાણ” માત્ર નીતિગત સૂત્ર નથી, પણ એક પ્રાથમિક ન્યાયમૂલ્ય છે.
