G-20 ના તેના પ્રમુખપદ દરમિયાન, ભારતે ગ્લોબલ સાઉથના દેશો માટે તેની હિમાયત વધુ તીવ્ર બનાવી છે. ભારતનો પ્રયાસ ગ્લોબલ સાઉથનો અવાજ અને નેતા બનવાનો હતો. ભારત આ ઉદ્દેશ્યમાં ખૂબ જ સફળ પણ રહ્યું છે. ગ્લોબલ સાઉથના દેશો પણ હવે ભારત પર પોતાની આશાઓ બાંધી રહ્યા છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર પણ ભારતની આ પહેલનું પ્રશંસક બન્યું છે. યુએનના ટોચના નેતાઓ અને રાજદૂતોએ વૈશ્વિક પડકારોનો સામનો કરવા અને દક્ષિણ-દક્ષિણ સહયોગને આગળ વધારવામાં ભારતના ‘અનુકરણીય નેતૃત્વ’ની પ્રશંસા કરી છે. તેમણે દેશના G20 પ્રમુખપદ અને ભારત અને સંયુક્ત રાષ્ટ્ર વચ્ચેની ‘સ્થાયી’ ભાગીદારીને પણ પ્રકાશિત કરી. ભારતની સફળતાથી પાકિસ્તાન અને ચીન ઈર્ષ્યા કરે છે.
ભારતે ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં એક વર્ષ માટે G20નું પ્રમુખપદ સંભાળ્યું હતું અને હવે તે બ્રાઝિલને સોંપવા જઈ રહ્યું છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં ભારતના સ્થાયી મિશન અને દક્ષિણ-દક્ષિણ સહકાર માટે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર કાર્યાલયે બુધવારે અહીં સંયુક્ત રાષ્ટ્રના મુખ્યાલયમાં એક વિશેષ કાર્યક્રમનું આયોજન કર્યું હતું. ભારત-યુનાઈટેડ નેશન્સ ડેવલપમેન્ટ પાર્ટનરશીપ ફંડ સહયોગી ભાગીદારીના છ વર્ષ પૂર્ણ થવાના અવસરે આ કાર્યક્રમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ પ્રસંગે બોલતા, યુએનના ડેપ્યુટી સેક્રેટરી-જનરલ અમીના મોહમ્મદે જણાવ્યું હતું કે, “ભારત લાંબા સમયથી દક્ષિણ-દક્ષિણ સહયોગ અને સસ્ટેનેબલ ડેવલપમેન્ટ ગોલ્સ (SDGs)ના વૈશ્વિક અનુસંધાનમાં ‘વસુધૈવ કુટુંબકમ’ની ફિલસૂફી સાથે હિમાયત કરતું આવ્યું છે.
યુએનએ ભારતના વખાણ કર્યા
અમીના મોહમ્મદે કહ્યું કે ભારત યુનાઈટેડ નેશન્સ ડેવલપમેન્ટ પાર્ટનરશિપ ફંડ એ અસાધારણ સિદ્ધિઓનો પુરાવો છે કે જે દેશો સરહદો અને મતભેદોને પાર કરીને, એક ટકાઉ, સમાન અને ન્યાયી વિશ્વનું નિર્માણ કરવા માટે એકસાથે આવીને હાંસલ કરી શકે છે. મોહમ્મદે કહ્યું કે પાર્ટનરશિપ ફંડની છઠ્ઠી વર્ષગાંઠ અમને ટકાઉ વિકાસ લક્ષ્યોને હાંસલ કરવા માટેના ઘણા અવરોધો અને આ પડકારોને દૂર કરવામાં દક્ષિણ-દક્ષિણ સહયોગ ભજવી શકે તેવી મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા પર વિચાર કરવા માટે પ્રેરિત કરે છે. ફંડની સ્થાપના 2017 માં કરવામાં આવી હતી અને ત્યારથી તે 54 દેશોમાં 76 પ્રોજેક્ટ્સને સમર્થન આપે છે.
યુનાઇટેડ નેશન્સ જનરલ એસેમ્બલીના 78મા સત્રના પ્રમુખ ડેનિસ ફ્રાન્સિસે જણાવ્યું હતું કે રોગચાળાની અસરોથી જોડાયેલા નાણાકીય ક્ષેત્રના સંકોચનના વર્તમાન સમયગાળામાં આ ‘નાનું પગલું નથી’. તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં વિશ્વની છઠ્ઠા ભાગની વસ્તી છે અને તે સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સહિત વૈશ્વિક મિશનમાં અજોડ ભૂમિકા ભજવી રહ્યું છે. યુએનમાં ભારતના કાયમી પ્રતિનિધિ, એમ્બેસેડર રૂચિરા કંબોજે જણાવ્યું હતું કે ભારતે જે કહ્યું છે તે પૂરું કર્યું છે અને કોઈને પાછળ ન છોડવાના તેના મૂલ્યો પ્રત્યેની તેની પ્રતિબદ્ધતા માત્ર રેટરિક જેવી લાગતી નથી, પરંતુ વાસ્તવિકતાને પ્રતિબિંબિત કરે છે.
