India: દેશમાં લોકોનો ખર્ચ વધી રહ્યો છે અને તેમની બચત પણ ઘટી રહી છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંકનો નાણાકીય સ્થિરતા રિપોર્ટ-2024 બહાર આવ્યો છે. જેમાં લોકોના ખર્ચ અને બચતની આદતોની માહિતી સામે આવી છે. જે મુજબ લોકોની બચતમાં ઘટાડો થયો છે.
બચત કેમ ઘટી રહી છે?
કોરોના પછી લોકોની બચતની આદતોમાં બદલાવ આવ્યો છે. બચતમાં ઘટાડો થવા પાછળનું સૌથી મોટું કારણ ઘરના ખર્ચમાં વધારો છે. મોંઘવારી વધવાની સાથે લોકોના ખર્ચાઓ પણ વધી રહ્યા છે. આ સિવાય લોકો હવે મ્યુચ્યુઅલ ફંડ, પ્રોપર્ટી, સોના અને ચાંદીમાં વધુ રોકાણ કરી રહ્યા છે. ખર્ચમાં વધારો થવાને કારણે લોકોની આર્થિક બચત ઘટી છે.
વર્ષ 2022-23માં ભારતનો કુલ બચત દર કુલ ચોખ્ખી નિકાલજોગ આવકના 29.7 ટકા હતો. જેમાં બચતનો હિસ્સો 60.9 ટકા હતો. જે વર્ષ 2013-22માં 63.9 ટકા હતો.
જીડીપીમાં બચતનો હિસ્સો ઘટ્યો
લોકો ઘરની જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટે વધુ ખર્ચ કરી રહ્યા છે. જેના કારણે જીડીપીમાં બચતનો હિસ્સો ઘટ્યો. છેલ્લા દસ વર્ષમાં જીડીપીમાં બચતનો હિસ્સો 2.7 ટકા ઘટ્યો છે. 2022-23માં તે 5.3 ટકા હતો.
કોરોના પછી બચત વધી
કોરોના મહામારી દરમિયાન લોકોની આર્થિક બચતમાં વધારો થયો હતો. તે સમયે બચત 51.7 ટકા પર પહોંચી ગઈ હતી. પરંતુ લોકડાઉન હટાવ્યા બાદ લોકોએ રોકાણ કરવાનું શરૂ કર્યું. પ્રોપર્ટીમાં રોકાણ વધ્યું. જેના કારણે લોકોની લોન પણ વધી હતી. જેના કારણે ચોખ્ખી બચત ઘટી છે. રોગચાળાથી, FD અને અન્ય સમાન રોકાણ વિકલ્પોમાં લોકોની પસંદગી ઘટી રહી છે.
