છૂટક ફુગાવો: ભારતીય રિઝર્વ બેંક (RBI) એ જણાવ્યું હતું કે જાન્યુઆરીથી સહનશીલ મર્યાદાથી ઉપર રહ્યા બાદ દેશની છૂટક ફુગાવો હવે નરમ પડ્યો છે. તેના નિયંત્રણ માટે જે રીતે પગલા લેવામાં આવ્યા છે તે ભવિષ્યમાં વધુ નીચે આવવાની આશા છે. આરબીઆઈના ફાયનાન્સિયલ સ્ટેબિલિટી રિપોર્ટ (એફએસઆર) એ પણ જણાવ્યું હતું કે કોર ફુગાવાના સાતત્ય અને વધારાને કારણે દબાણ રહી શકે છે. રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, ‘RBIએ મોંઘવારી નિયંત્રણમાં લાવવા માટે તુરંત પગલાં લીધાં છે. તેનાથી ફુગાવાને સંતોષકારક શ્રેણી અને લક્ષ્યની નજીક લાવવાની અપેક્ષા છે. આ સાથે મોંઘવારી અંગેની આશંકાઓ પર પણ અંકુશ આવશે.
અર્થતંત્ર પ્રતિકૂળ વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરી રહ્યું છે
ફાઇનાન્શિયલ સ્ટેબિલિટી રિપોર્ટ અનુસાર ભારતીય અર્થવ્યવસ્થા પ્રતિકૂળ વૈશ્વિક પરિસ્થિતિઓનો સામનો કરી રહી છે. પરંતુ મજબૂત મેક્રો ઇકોનોમિક ફંડામેન્ટલ્સ અને નાણાકીય અને બિન-નાણાકીય ક્ષેત્રની મજબૂત બેલેન્સ શીટને કારણે નાણાકીય સિસ્ટમ વધુ સારી સ્થિતિમાં છે. તેમાં ઉમેર્યું હતું કે, “જ્યારે ફુગાવો એલિવેટેડ રહે છે, તે હવે ઝડપી નાણાકીય નીતિના પગલાં અને સપ્લાય બાજુના હસ્તક્ષેપને કારણે સાધારણ થઈ રહ્યો છે.”
મોંઘી આયાતને કારણે ફુગાવો વધ્યો
આરબીઆઈએ જણાવ્યું હતું કે મજબૂત યુએસ ડોલરના કારણે આયાત મોંઘી થવાને કારણે ફુગાવો પણ વધે છે. આ ખાસ કરીને તે કોમોડિટીના ભાવમાં વધારો કરે છે, જે ડોલરમાં આયાત કરવામાં આવે છે. રૂપિયાના અવમૂલ્યનને કારણે સ્થાનિક ચલણમાં કોમોડિટીના ભાવ હજુ પણ ઊંચા રહે છે અને ઘણી અર્થવ્યવસ્થાઓમાં છેલ્લા પાંચ વર્ષની સરેરાશ કરતાં વધુ રહે છે.
નાણાકીય નીતિ કડક
રિપોર્ટ અનુસાર, ગરીબ અર્થવ્યવસ્થાઓ માટે આ બેવડી માર છે. જેના કારણે એક તરફ ચીજવસ્તુઓના ભાવ વધે છે તો બીજી તરફ માનવ સંકટ પણ સર્જાય છે. સ્થાનિક નાણાકીય સ્થિતિ અંગે આરબીઆઈએ જણાવ્યું હતું કે ફુગાવાને લક્ષ્યાંક મુજબ સંતોષકારક શ્રેણીમાં લાવવા માટે નાણાકીય નીતિ કડક કરવામાં આવી છે. મોંઘવારી દરને 2 થી 6 ટકાની વચ્ચે રાખવાની જવાબદારી RBIને મળી છે.
મધ્યસ્થ બેંક મુખ્યત્વે દ્વિ-માસિક નાણાકીય નીતિ સમીક્ષા સમયે છૂટક ફુગાવાને જુએ છે. આ વર્ષે જાન્યુઆરીથી 6 ટકાના સંતોષકારક સ્તરની ઉપરની મર્યાદાથી ઉપર રહ્યા બાદ નવેમ્બરમાં છૂટક ફુગાવો ઘટીને 5.88 ટકા થયો છે.
