Shivraj Singh Chouhan: નિરંતર ચૂંટણી શાસનને અટકાવે છે અને નીતિગત નિર્ણયોમાં વિલંબ લાવે છે – કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રીએ IGNOU કાર્યક્રમમાં જણાવ્યું
Shivraj Singh Chouhan ભારતના કેન્દ્રીય કૃષિ મંત્રી અને મધ્યપ્રદેશના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણે “એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી”ની જરૂરિયાત પર ભાર મૂકતા મોટું નિવેદન આપ્યું છે. IGNOU ખાતે બુદ્ધિજીવીઓ અને વિદ્યાર્થીઓ સાથે સંવાદ દરમિયાન તેમણે જણાવ્યું હતું કે દેશભરમાં એકસાથે ચૂંટણી યોજવા માટે બંધારણમાં એકવાર માટે ખાસ સુધારો જરૂરી છે.
તેમણે જણાવ્યું કે, વારંવાર યોજાતી ચૂંટણીઓ ન માત્ર શાસન વ્યવસ્થાને ધીમી કરે છે, પણ વહીવટી તંત્ર અને રાજકીય નેતૃત્વ બંનેને સતત ચૂંટણી મોડમાં રાખે છે, જેના કારણે લાંબા ગાળાના મહત્વના નીતિગત નિર્ણયો લેવા માટે સમય નથી મળતો.
વારંવારની આદર્શ આચારસંહિતાના કારણે વિકાસ અટકે
ચૌહાણે મધ્યપ્રદેશનું ઉદાહરણ આપતાં કહ્યું કે સપ્ટેમ્બર 2023થી જૂન 2024 દરમિયાન વિધાનસભા અને લોકસભાની ચૂંટણીઓના કારણે રાજ્યમાં કોઈ મહત્વની યોજના શરૂ થઈ શકી નથી. આદર્શ આચારસંહિતાના કારણે વિકાસ કાર્ય અટકતું જોવા મળ્યું. ચૂંટણી દરમિયાન વહીવટીતંત્ર પણ પોતાની જવાબદારીઓને ટાળવાનું કારણ બતાવીને કામ ધીમું કરે છે.
તેમણે ઉમેર્યું કે વરિષ્ઠ IAS અધિકારીઓ પણ ચૂંટણી નિરીક્ષક તરીકે વિવિધ રાજ્યોમાં મોકલવામાં આવે છે, જેના લીધે શાસન કાર્ય પર ખરાબ અસર પડે છે.
પ્રથમ ચાર લોકશાહી વર્ષોમાં એકસાથે ચૂંટણીઓ સફળતાપૂર્વક થઈ હતી
શિવરાજસિંહે યાદ અપાવ્યું કે 1952, 1957, 1962 અને 1967માં ભારતે સફળતાપૂર્વક એકસાથે ચૂંટણી યોજી હતી. પરંતુ ત્યાર બાદ રાજ્યોમાં રાજકીય અસ્થિરતાના લીધે આ પ્રણાલી ધીરે ધીરે બગડી ગઈ. તેમણે જણાવ્યું કે જો કેટલાક રાજ્યોમાં ચૂંટણી સમય પહેલા કે પછી થાય, તો એક ટર્મને સમાપ્ત કરીને ફરી બધું સમન્વિત બનાવી શકાય છે.
એક રાજકીય ફાયદો નહીં, રાષ્ટ્રીય હિતનો મુદ્દો
શિવરાજ ચૌહાણે સ્પષ્ટ રીતે કહ્યું કે “આ કોઈ રાજકીય પક્ષને લાભદાયક સ્કીમ નથી, પણ રાષ્ટ્રીય હિતમાં વધુ સારું શાસન સુનિશ્ચિત કરવા માટે છે. અમારા જેવા પક્ષો માટે આખું વર્ષ ચૂંટણી લડવી મુશ્કેલ નથી, પણ દેશ પહેલા છે.”
તેમણે ભારતની સંસ્કૃતિની પ્રશંસા કરતાં ઉમેર્યું કે, “દુનિયા એક કુટુંબ છે” એ ભારતની દ્રષ્ટિ છે. ઉપરાંત તાજેતરના ‘ઓપરેશન સિંદૂર’માં સશસ્ત્ર દળોની નિપુણતાના પણ પ્રશંસા કરતા જણાવ્યું કે “અમે પ્રથમ હુમલો કરતા નથી, પણ જ્યારેય ઉશ્કેરાવ આવે ત્યારે મજબૂત જવાબ આપીએ છીએ.”
શિવરાજ સિંહ ચૌહાણની આ ટિપ્પણી “એક રાષ્ટ્ર, એક ચૂંટણી”ના પ્રસ્તાવને નવી તેજી આપે છે. બંધારણીય સુધારા અને વ્યાપક સંવાદ દ્વારા આ વિચારને સાકાર કરવું કેટલાય સ્તરે રાષ્ટ્રીય શાસન અને વિકાસ માટે લાભદાયક બની શકે છે.
