ગુચ્છી મશરૂમ ઔષધી ગુણોથી ભરપુર હોય છે. તેનું ઔષધીય નામ માર્કુલા એસ્ક્યૂપલેટા છે. આ સ્પંજ મશરૂમનાં નામથી દેશભરમાં જાણીતી છે. તે સ્વાદમાં બેજોડ અને ઘણા ઔષધીય ગુણોથી ભરપુર છે. સ્થાનિક ભાષામાં તેને છતરી, ટટમોર અથવા ડુંઘરૂ પણ કહેવામાં આવે છે. ગુચ્છી ચંબા, કુલ્લૂ, શિમલા, મનાલી સહિત ઘણી જગ્યાએ જોવા મળે છે. ગુચ્છી મશરૂમ જંગલો અને પહાડી વિસ્તારોમાં મળી આવે છે. આ એક મોંઘી સબ્જી છે. તેને સબ્જી તરીકે આરોગવામાં આવે છે. હિમાચલની મોટી હોટલોમાં પણ આનું સપ્લાઈ થાય છે.
30 હજાર રૂપિયાની કિંમતમાં વેચાનાર ગુચ્છી મશરૂમને ‘સ્પંજ’ પણ કહેવામાં આવે છે. આ મશરૂમ શિમલા જિલ્લાનાં લગભગ તમામ જંગલોમાં ફેબ્રુઆરીથી લઇને એપ્રિલ મહિના સુધી જ મળે છે. આ સબ્જીની ફક્ત ભારતમાં જ નહીં, પરંતુ અમેરિકા, યૂરોપ, ફ્રાન્સ, ઇટાલી અને સ્વિટઝરલેન્ડ જેવા દેશોમાં પણ માંગ છે.
આ મશરૂમનાં સેવનથી હ્રદય રોગનાં હુમલાની શક્યતા ઓછી થાય છે અને ઘાતક બીમારીઓ દૂર થાય છે. આ ઉપરાંત મેદસ્વિતા, શરદી અને સ્તન કેન્સર તેમજ ટ્યૂમરને પણ રોકે છે. ગુચ્છી મશરૂમ કીમોથેરોપીથી આવનારી નબળાઈ દૂર કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
