Russia Offers R- 37M Missile To India હાઈપરસોનિક રેંજ, Mach 6ની ઝડપ અને 400 કિમી સુધી ક્ષમતા ધરાવતી મિસાઈલ હવે ભારતના Su-30MKI માટે ઉપલબ્ધ બનશે
Russia Offers R- 37M Missile To India ભારત અને રશિયા વચ્ચે સંરક્ષણ સહયોગ વધુ મજબૂત બનતો જાય છે અને હવે રશિયા ભારતને તેની સૌથી આધુનિક અને ઘાતક હવાથી હવામાં માર કરતી મિસાઈલ R-37M ઓફર કરી રહ્યો છે. આ મિસાઈલ ભારતના Su-30MKI ફાઇટર જેટને સુસજ્જ કરવાના હેતુથી આપવામાં આવી રહી છે, જે ભારતની હવાઈ શક્તિમાં મોટો ફેરફાર લાવી શકે છે – ખાસ કરીને પાકિસ્તાન અને ચીન સામેની તણાવભરી સ્થિતિ વચ્ચે.
R-37M: એક ઘાતક હથિયાર
R-37M, જેને NATOમાં AA-13 Axehead તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, એ લાંબી રેંજની બિયન્ડ-વિઝ્યુઅલ રેન્જ (BVR) મિસાઇલ છે. તેની આશરે 300 થી 400 કિલોમીટર છે અને તે Mach 6 જેટલી હાઇપરસોનિક ઝડપે લક્ષ્ય પર હુમલો કરી શકે છે. તુલનાત્મક રીતે, ભારત હાલમાં R-77 મિસાઈલ વાપરે છે જેની મહત્તમ રેંજ 100 કિમી છે – એટલે R-37M એને ત્રણગણી ક્ષમતા આપે છે.
ખાસિયતો:
- લક્ષ્ય: R-37M ખાસ કરીને AWACS (એરબોર્ન વોર્નિંગ એન્ડ કંટ્રોલ સિસ્ટમ્સ), ટેન્કર્સ અને ફાઈટર જેટ્સ જેવા ઉંચી કિંમતના હવાઈ લક્ષ્યો માટે બનાવવામાં આવી છે.
- અદ્યતન માર્ગદર્શન: મિસાઈલ મિડ-કોર્સ અપડેટ્સ અને સક્રિય રડાર હોમિંગ દ્વારા અંતિમ તબક્કામાં પણ લક્ષ્યને શોધી શકે છે.
- ઇન્સ્ટોલેશન ક્ષમતા: Su-30MKI ઉપરાંત Su-35, Su-57 અને MiG-31 જેવા ફાઇટર જેટ્સ પર પણ આ મિસાઈલ લગાડી શકાય છે.
- પ્રતિક્રિયા સમય: હાઇપરસોનિક ગતિના કારણે દુશ્મન માટે સમયસર કોઈ નિવારણ આપવું મુશ્કેલ બને છે.
રણનીતિક મહત્વ
ભારત માટે આ મિસાઈલ માત્ર તકનીકી ઉન્નતિ નહીં પરંતુ રણનીતિક સરહદ સુરક્ષામાં પણ મહત્ત્વનો ફેરફાર લાવે છે. ખાસ કરીને, પાકિસ્તાનની હવાઈ પ્રણાલીઓ અને ફાઇટર જેટ્સ સામે R-37M ઘાતક સાબિત થઈ શકે છે. Mach 6ની ઝડપ અને 400 કિમીની રેંજ સાથે, દુશ્મન જેટ્સને નજરે ન દેખાઈ તેવી સ્થિતીમાં પણ નિશાન બનાવી શકાય છે.
રશિયાની આ ઓફર ભારત માટે એક મોટી તક તરીકે જોવામાં આવી રહી છે. Su-30MKIને R-37M જેવી મિસાઈલોથી સજ્જ કરવાથી હવાઈ યુદ્ધમાં ભારતનો વંચિત અગ્રસ્થાન બની શકે છે. આ મિસાઈલના આવવાથી ભારતની હવાઈ સુરક્ષા કવચ વધુ મજબૂત બનશે અને દુશ્મન માટે ચિંતાનો વિષય બની રહેશે.
