સામાન્ય બજેટ 1 ફેબ્રુઆરીએ રજૂ કરવામાં આવશે. નાણાકીય વર્ષ 202-23 હવે સમાપ્ત થવામાં છે. આ વખતે લોકોને આશા છે કે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણના બોક્સમાંથી આવકવેરા મુક્તિની ભેટ બહાર આવશે. બજેટમાં ટેક્સ સ્લેબ પર સૌની નજર ટકેલી છે. હાલમાં દેશમાં આવકવેરાના બે સ્લેબ છે. આ બંનેમાં અલગ અલગ જોગવાઈઓ છે. જો કોઈની સેલેરી 50 હજાર છે, તો નવા કે જૂના ટેક્સ સ્લેબ પર કેટલો ટેક્સ કાપવામાં આવશે, ચાલો તમને આ વિશે જણાવીએ.
કરના બે સ્લેબ
ટેક્સ સ્લેબમાં ફેરફારની વાત કરીએ તો છેલ્લા કેટલાક બજેટ સત્રોમાં લોકોએ નિરાશા અનુભવી છે. હાલમાં દેશમાં બે ટેક્સ સિસ્ટમ છે. પ્રથમ સિસ્ટમને ઓલ્ડ ટેક્સ સ્લેબ કહેવામાં આવે છે. કરદાતાઓને રાહત આપવાના હેતુથી વર્ષ 2020માં સરકાર નવો ટેક્સ સ્લેબ લાવી હતી, જેથી ITR ફાઇલિંગમાં સરળતા રહે. આ માટે નવી વ્યવસ્થા પણ શરૂ કરવામાં આવી હતી. જો કે નવો સ્લેબ લાવવા છતાં સરકારે જૂનો ટેક્સ સ્લેબ યથાવત રાખ્યો હતો.
50 હજારના પગાર પર જૂની સિસ્ટમથી કેટલો ટેક્સ?
જો માસિક પગાર 50 હજાર રૂપિયા છે અને આવકનો બીજો કોઈ સ્ત્રોત નથી તો વાર્ષિક આવક 6 લાખ રૂપિયા થશે. જો તમે જૂની સિસ્ટમ પસંદ કરો છો, તો આવકવેરાની કલમ 80C (IT એક્ટ 80C) હેઠળ રૂ. 1.5 લાખ સુધીની કપાત ઉપલબ્ધ છે. નોકરી કરતા લોકોને પણ 50,000 રૂપિયાના સ્ટાન્ડર્ડ ડિડક્શનનો લાભ મળે છે.
જૂની સિસ્ટમમાં 2.5 લાખ સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ લાગતો નથી. 2.5 લાખથી 5 લાખ રૂપિયાની આવક પર 5% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. પરંતુ 12,500 રૂપિયાની છૂટ બાદ તે શૂન્ય થઈ જાય છે. એટલે કે આ સ્લેબ અનુસાર 5 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડશે નહીં.
5,00,000 (આવક) – 5,00,000 (નેટ ટેક્સ કપાત) = 0 કર
નવી ટેક્સ સિસ્ટમમાં 6 લાખની આવક પર ટેક્સ કેવી રીતે બચશે?
નવી ટેક્સ સિસ્ટમમાં, 2.50 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક કરમુક્ત છે, પરંતુ તે પછી 2.5 લાખ રૂપિયા પર 5% ટેક્સ લાગશે, જે 12,500 રૂપિયા સુધી ચાલે છે. 6 લાખ સુધીના પગાર પર 24,400 રૂપિયા ટેક્સ લાગે છે. જો આવક રૂ. 5 લાખથી રૂ. 1 લાખથી વધુ હોય, તો તે રૂ. 1 લાખની રકમ 10%ના કૌંસમાં આવશે. તેના પર 10,000 રૂપિયાનો ટેક્સ લાગશે. તેમજ ગણતરી કરેલ ટેક્સ પર 4%નો સેસ વસૂલવામાં આવશે. જો ટેક્સ 12,500 રૂપિયા છે તો સેસ 900 રૂપિયા થશે.
6 લાખની આવક કેવી રીતે ટેક્સ ફ્રી થશે?
80C હેઠળ, 1.5 લાખ રૂપિયા સુધીની છૂટ મળે છે. આ માટે તમે NSC, ELSS, PPF અને EPFમાં રોકાણ કરી શકો છો. આ સિવાય જો તમે નેશનલ પેન્શન સિસ્ટમ (NPS)માં રૂ. 50,000નું રોકાણ કરો છો, તો તમને 80CCD (1B) હેઠળ રૂ. 50,000ની વધારાની કપાત મળશે. હોમ લોન લેનારાઓ 2 લાખ રૂપિયા અલગથી બચાવી શકે છે.
આવક 6,00,000-1,50,000 (PPF, EPF) = 4,50,000
4,50,000-50,000 (NPS) = 4,00,000
4,00,000-2,00,000 (હોમ લોન) = 2,00,000 (ટેક્સ ફ્રી)
