Supreme Court લાલ કિલ્લા પર દાવો કરનારી મહિલાની અરજી સુપ્રીમ કોર્ટે ફગાવી,બહાદુર શાહ ઝફરની વારસદાર હોવાનો કર્યો હતો દાવો
Supreme Court દિલ્હીના ઐતિહાસિક લાલ કિલ્લા પર માલિકીનો દાવો કરતી સુલતાના બેગમની અરજી સુપ્રીમ કોર્ટે ફગાવી દીધી છે. સુલતાના બેગમે પોતાને છેલ્લા મુઘલ સમ્રાટ બહાદુર શાહ ઝફર (II) ના પ્રપૌત્ર મિર્ઝા મોહમ્મદ બેદર બખ્તની વિધવા અને કથિત કાનૂની વારસદાર ગણાવી હતી. આ કિસ્સામાં, સુપ્રીમ કોર્ટે એક રમુજી ટિપ્પણી સાથે અરજીને ફગાવી દીધી.
સુલતાના બેગમે દાવો કર્યો હતો
સુલતાના બેગમે પોતાની અરજીમાં દાવો કર્યો હતો કે 1857ના પ્રથમ સ્વતંત્રતા યુદ્ધ પછી, બ્રિટિશ ઇસ્ટ ઇન્ડિયા કંપનીએ લાલ કિલ્લા પર બળજબરીથી કબજો કર્યો હતો અને તેમના પરિવારની મિલકત છીનવી લીધી હતી. તેમણે કહ્યું કે લાલ કિલ્લો તેમના પૂર્વજ બહાદુર શાહ ઝફર પાસેથી વારસામાં મળ્યો હતો, અને ભારત સરકારે તેના પર ગેરકાયદેસર કબજો કર્યો હતો. અરજીમાં સુલતાનાએ લાલ કિલ્લાના માલિકી હકોની માંગ કરી હતી.
સુપ્રીમ કોર્ટની ટિપ્પણી
કેસની સુનાવણી દરમિયાન, મુખ્ય ન્યાયાધીશ (CJI) સંજીવ ખન્નાએ અરજીની સુનાવણી દરમિયાન કટાક્ષ કર્યો અને કહ્યું, “ફક્ત લાલ કિલ્લો જ કેમ? ફતેહપુર સિક્રી અને અન્ય સ્થળો પરનો દાવો કેમ છોડી દેવો?” કોર્ટે વધુ પડતા વિલંબના આધારે અરજી ફગાવી દીધી. અગાઉ, ડિસેમ્બર 2021 માં, દિલ્હી હાઈકોર્ટે પણ સુલતાનાની અરજીને ફગાવી દીધી હતી, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે 150 વર્ષથી વધુના વિલંબ માટે કોઈ વાજબીપણું નથી, અને બહાદુર શાહ ઝફર સાથેના તેમના જોડાણને સાબિત કરવા માટે તેની પાસે કોઈ દસ્તાવેજો નથી.
સુલતાના બેગમનો દાવો શું હતો?
સુલતાના બેગમે દાવો કર્યો હતો કે ૧૮૫૭માં અંગ્રેજોએ બહાદુર શાહ ઝફરને હુમાયુના મકબરામાંથી ધરપકડ કરી હતી અને તેમને રંગૂન (હવે યાંગુન, મ્યાનમાર) દેશનિકાલ કરી દીધા હતા, જ્યાં તેમનું ૧૮૬૨માં મૃત્યુ થયું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે અંગ્રેજોએ લાલ કિલ્લો કબજે કર્યો, શાહી ખજાનો લૂંટ્યો અને મુઘલ ધ્વજની જગ્યાએ યુનિયન જેક લહેરાવ્યો. સુલતાનાએ પોતાને મિર્ઝા મોહમ્મદ બેદર બખ્તની પત્ની ગણાવી, જેમનું 22 મે 1980 ના રોજ અવસાન થયું.
હાઇકોર્ટે પણ ટિપ્પણી કરી
દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં, જસ્ટિસ રેખા પલ્લીએ સુલતાનાની અરજી પર સવાલ ઉઠાવતા કહ્યું, “મારું ઇતિહાસનું જ્ઞાન નબળું છે, પરંતુ જો 1857માં તમારી સાથે અન્યાય થયો હતો, તો પછી 150 વર્ષનો વિલંબ કેમ? તમે આટલા વર્ષોથી શું કરી રહ્યા હતા?” કોર્ટે એમ પણ કહ્યું કે સુલતાનાએ ઉત્તરાધિકારના વંશને સાબિત કરવા માટે કોઈ દસ્તાવેજ કે ચાર્ટ રજૂ કર્યો નથી.
લાલ કિલ્લાનું ઐતિહાસિક મહત્વ
1638માં મુઘલ સમ્રાટ શાહજહાં દ્વારા બંધાયેલ લાલ કિલ્લો મુઘલ સ્થાપત્યનું પ્રતીક છે. 1857ના બળવા દરમિયાન તે ક્રાંતિકારીઓનું કેન્દ્ર હતું, અને બહાદુર શાહ ઝફર પર અહીં કેસ ચલાવવામાં આવ્યો હતો અને દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો. 2007 માં યુનેસ્કોએ તેને વર્લ્ડ હેરિટેજ સાઇટ જાહેર કર્યું. હાલમાં લાલ કિલ્લો ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ હેઠળ છે અને તેને ભારતનું રાષ્ટ્રીય ગૌરવ માનવામાં આવે છે.
