નાણાકીય વર્ષ 2023-24નું બજેટ રજૂ થવામાં એક મહિના કરતાં ઓછો સમય બાકી છે. બજેટ સત્ર 31 જાન્યુઆરીથી શરૂ થશે અને 1 ફેબ્રુઆરીએ નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણ બજેટ રજૂ કરશે. ખેડૂતો, વેપારીઓ અને તમામ નોકરીયાત લોકોને આ બજેટ પાસેથી અપેક્ષાઓ છે. આ વખતે આવકવેરા મુક્તિ મર્યાદામાં પણ વધારો થવાની ધારણા છે. અત્યારે 2.5 લાખ રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ ટેક્સ ચૂકવવો પડતો નથી. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે સ્વતંત્ર ભારતમાં જ્યારે પહેલીવાર બજેટ રજૂ કરવામાં આવ્યું હતું, જે મુજબ આવકવેરો ભરવો પડતો હતો.
આઝાદી પછી દરેક સરકાર ટેક્સ લે છે
કરદાતાઓને આશા છે કે છેલ્લા 9 વર્ષથી આવકવેરા મુક્તિમાં કોઈ ફેરફાર કરવામાં આવ્યો નથી. પરંતુ આ વખતે કરદાતાઓને આશા છે કે આ વખતે નાણામંત્રી દ્વારા કેટલીક રાહતની જાહેરાત કરવામાં આવશે. પરંતુ શું તમે આઝાદીના સમયે લગાવવામાં આવેલા ઇન્કમ ટેક્સ વિશે જાણો છો.
રસપ્રદ વાત એ છે કે આઝાદી બાદથી અત્યાર સુધી દરેક સરકાર ટેક્સ લે છે. એવું પણ કહેવાય છે કે આઝાદીના 82 વર્ષ પહેલા માણસની આવક પર ટેક્સ સિસ્ટમ લાગુ કરવામાં આવી હતી.
1,500 રૂપિયા સુધીની આવક કરમુક્ત હતી
1949-50માં સ્વતંત્ર ભારતના બજેટમાં પ્રથમ વખત આવકવેરાના દરો નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા. બજેટમાં આવકવેરાના દર નક્કી થયા બાદ 1,500 રૂપિયા સુધીની આવક પર કોઈ આવકવેરો ચૂકવવો પડતો ન હતો. 1950 ના બજેટમાં 1,501 થી 5,000 રૂપિયાની વાર્ષિક આવક પર 4.69 ટકા આવકવેરાની જોગવાઈ હતી. તે જ સમયે, 5,001 થી 10,000 રૂપિયા સુધીની આવક પર 10.94 ટકા ટેક્સ ચૂકવવો જરૂરી હતો.
ટેક્સ નિયમો દર વર્ષે બદલાય છે
આ પછી, જો કોઈની આવક રૂ. 10,001 થી રૂ. 15,000 સુધીની હોય, તો તેણે 21.88 ટકાના દરે આવકવેરો ભરવો પડશે. તે જ સમયે, 15,001 રૂપિયાથી વધુની કમાણી કરનારાઓ માટે આવકવેરાનો સ્લેબ 31.25 ટકા હતો. આ પછી, ટેક્સ નિયમોમાં વર્ષ દર વર્ષે ફેરફાર કરવામાં આવ્યા હતા. હવે આવકવેરા મુક્તિ મર્યાદા વધીને 2.5 લાખ રૂપિયા થઈ ગઈ છે. આ બજેટમાં આગામી નાણાકીય વર્ષ માટે આવકવેરા મુક્તિ મર્યાદા વધારવામાં આવી શકે છે.
સ્વતંત્રતા પહેલા આવકવેરો
સ્વતંત્ર ભારતમાં પ્રથમ વખત 1949-50ના બજેટમાં આવકવેરાના દર નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા. અગાઉ 10 હજાર સુધીની વાર્ષિક આવક પર 4 પૈસા ટેક્સ ભરવો પડતો હતો. બાદમાં 10,000 રૂપિયા સુધીની આવક પર તે ઘટાડીને 3 પૈસા કરવામાં આવી હતી. બીજી તરફ, 10 હજારથી વધુ કમાણી કરનારાઓએ 1.9 આના ટેક્સ ચૂકવવો પડ્યો.
