Waqf Amendment Bill લોકસભામાં વકફ સુધારા બિલ: કેન્દ્રીય પ્રધાન કિરેન રિજિજુનું સંબોધન
Waqf Amendment Bill કેન્દ્રીય મંત્રીએ 2025ના એપ્રિલ મહિનમાં લોકસભામાં વકફ સુધારા બિલ રજૂ કર્યું, જેમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ ફેરફારોની વાત કરી. આ બિલમાં ખાસ કરીને તે કલમ 40ને દૂર કરવાનો પ્રસ્તાવ હતો, જેના અમલમાં રહી વકફ બોર્ડને કેટલીય મિલકતો પર અનુકૂળ અધિકારો પ્રાપ્ત થવા માટે દુરુપયોગ થયો હતો. આથી, હવે કોઈ પણ રજિસ્ટર્ડ મિલકત પર કોઈ દખલગીરી કરવામાં આવશે નહીં.
વકફ સુધારા બિલની મહત્વપૂર્ણ વાતો
રિજિજુએ જણાવ્યું કે, આ બિલનો ઉદ્દેશ એમ છે કે મુસ્લિમ સમુદાયના મિલકતોના સંચાલનમાં જવાબદારી અને પારદર્શિતા વધારવા માટે એફિશિયન્સી અને ઈન્ટિગ્રેટેડ મેનેજમેન્ટને પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે. તેઓએ સ્પષ્ટતા કરી કે આ બિલનો હેતુ કોઈ જમિન કે મસ્જિદ છીનવી લેવાનો નથી, જે વિપક્ષ દ્વારા લાગૂ પડતા હોવા અંગે આક્ષેપ કરવામાં આવ્યા હતા.
વિશ્વમાં ભારત પાસે સૌથી વધુ વકફ મિલકતો છે, પરંતુ તે છતાં અહીંના અનેક મુસ્લિમો ગરીબ કેમ છે, તે પ્રશ્ન ઉઠાવતાં રિજિજુએ કહ્યું કે તેમનો હેતુ ભવિષ્યમાં મુસ્લિમ સમાજના લોકોના કલ્યાણ માટે વકફ મિલકતોનો યોગ્ય ઉપયોગ થાય તે સુનિશ્ચિત કરવાનો છે.
ગરીબી અને મસ્લિમ સમુદાય
રિજિજુએ વધુમાં જણાવ્યું કે, 2014થી પહેલાની કટોકટીઓને દૂર કરવી ખૂબ જ જરૂરી હતી. તેમનાં જણાવ્યા પ્રમાણે, “જો 2014 માં ભાજપને સત્તા પ્રાપ્ત ન થઈ હોત તો અગાઉની કાંગ્રેસ સરકારવાળી સંસદ અને એરપોર્ટની જમીન વકફને આપી દેતી.” આથી, આ સુધારો વધુ સકારાત્મક દિશામાં છે, જે મુસ્લિમો માટે નવો માર્ગ બનાવશે.
વકફ બોર્ડમાં ફેરફાર
વકફ બોર્ડમાં કેટલીક મહત્ત્વપૂર્ણ સુધારા સૂચવવામાં આવ્યા છે. આ બોર્ડમાં શિયા, સુન્ની, બોહરા, પછાત મુસ્લિમો, મહિલાઓ અને નિષ્ણાત બિન-મુસ્લિમોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે. આ વિઝનને ધ્યાનમાં રાખીને, રિજિજુએ ઉદાહરણ આપ્યું કે, “હું જો એક મુસ્લિમ નહીં હોવા છતાં લઘુમતી બાબતોના મંત્રી છું, તો પણ વકફ બોર્ડમાં બિન-મુસ્લિમ સભ્યોનો સમાવેશ કરવામાં આવશે.”
વિશ્વસનીયતા અને પારદર્શિતા
આ સુધારા બિલનો મુખ્ય હેતુ માત્ર આ છે કે વકફ મિલકતોની સંચાલન પ્રક્રિયાને વધુ વિશ્વસનીય અને પારદર્શિતાબંધ બનાવવી. સરકારના દાવાને ખંડન કરતાં, કિરેન રિજિજુએ આદિજનોને સ્પષ્ટ સંદેશ આપ્યો કે કોઈ પણ રીતે ભૂતકાળની રાજકીય ક્ષતિઓને ન્યાયિક રીતે સુધારવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવી રહ્યો છે.
કુલ મેકસિમમ, વકફ સુધારા બિલનો સંકલ્પ એ છે કે તે ભવિષ્યમાં મસ્જિદો અને અન્ય બિનમુલ્ય મિલકતોના સંચાલન માટે વધુ જવાબદારી, પારદર્શિતા, અને સકારાત્મક પરિણામો લાવશે.
