દિલ્હીમાં અરાજક તત્વોને ડામવા માટે નવો કાયદો લાવવાની તૈયારી ચાલી રહી છે. લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર વીકે સક્સેનાએ રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં ‘ધ ગુજરાત પ્રિવેન્શન ઑફ એન્ટિ-સોશિયલ એક્ટિવિટીઝ એક્ટ, 1985’ લાગુ કરવાનો પ્રસ્તાવ પસાર કર્યો છે અને તેને મંજૂરી માટે કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયને મોકલ્યો છે. આ અંતર્ગત પોલીસ શંકાસ્પદ ગુનેગારોને પ્રિવેન્ટિવ કસ્ટડીમાં લઈ શકશે.
કાયદા વિભાગે તપાસ કરી: 27 જૂનના રોજ, દિલ્હીના ગૃહ વિભાગે ગુજરાતના આ કાયદાને લાગુ કરવા માટે લેફ્ટનન્ટ ગવર્નર (એલજી)ની મંજૂરી માટે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (કાયદો) અધિનિયમની કલમ-2 હેઠળ સૂચના જારી કરવાની દરખાસ્ત મોકલી હતી. . કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયને મોકલવામાં આવેલા આ કાયદાના ડ્રાફ્ટ નોટિફિકેશનની દિલ્હી સરકારના કાયદા વિભાગ દ્વારા તપાસ કરવામાં આવી છે.
તેલંગાણા કરતાં ગુજરાતનો કાયદો બહેતરઃ તેલંગાણામાં અમલમાં સમાન કાયદો ‘ધ તેલંગણા પ્રિવેન્શન ઑફ ડેન્જરસ એક્ટિવિટીઝ ઑફ બૂટ લેગર્સ, પ્રોપર્ટી ઑફેન્ડર્સ…વગેરે એક્ટ 1986’ને ગૃહ મંત્રાલયને મોકલતાં પહેલાં વિચારણા કરવામાં આવી છે, પરંતુ આમાં ગુજરાતનો કાયદો વધુ સારો અને વધુ યોગ્ય જણાયો હતો. આ ચર્ચાને સ્વીકારીને લેફ્ટનન્ટ ગવર્નરે પણ આ માટે પોતાની સંમતિ આપી દીધી છે. તેમણે તેને રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્રમાં વિસ્તારવા માટે કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયને મોકલી છે. આ કાયદો મંજૂર થતાં જ અમલમાં આવશે.
દિલ્હી પોલીસે જરૂરિયાત જણાવી હતીઃ દિલ્હી પોલીસે 14 ફેબ્રુઆરી, 2023ના તેના પત્રમાં ગુજરાત એક્ટની જોગવાઈઓની તપાસની વિનંતી કરી હતી. દિલ્હી પોલીસે તેલંગાણા અને ગુજરાતના કાયદાની તપાસ કરીને આ અંગે નિર્ણય લેવાની માંગ કરી હતી. આ પછી, દિલ્હીના ગૃહ વિભાગે આ પ્રસ્તાવને મંજૂરી માટે ઉપરાજ્યપાલને મોકલ્યો.
આ કાયદા પહેલા 1999માં મહારાષ્ટ્ર સરકાર દ્વારા બનાવવામાં આવેલ MCOCA (મહારાષ્ટ્ર કંટ્રોલ ઓફ ઓર્ગેનાઈઝ્ડ ક્રાઈમ એક્ટ) કાયદો દિલ્હીમાં લાગુ કરવામાં આવ્યો છે.
વકીલની મદદ નથી
● આ અધિનિયમ હેઠળ અટકાયત કરાયેલ વ્યક્તિને સલાહકાર બોર્ડ સમક્ષ તેનો કેસ રજૂ કરવા માટે વકીલની મદદ મળશે નહીં.
● જો સલાહકાર બોર્ડ આ વ્યક્તિને કસ્ટડીમાં રાખવાનું યોગ્ય માને છે, તો તેને એક વર્ષ સુધી કસ્ટડીમાં રાખી શકાય છે.
ગુનેગારોને કાબૂમાં રાખવામાં મદદ કરશે
જો આ કાયદાની સૂચના મળશે તો પોલીસને ગુનેગારો સામે કાર્યવાહી કરવાની વધુ શક્તિ મળશે. આ કાયદા હેઠળ જાહેર વ્યવસ્થા જાળવવા માટે ખતરનાક ગુનેગારો, બુટલેગરો, ડ્રગ્સ અપરાધીઓ, માનવ તસ્કરો અને મિલકત હડપ કરનારાઓને નિવારક કસ્ટડીમાં લઈ શકાય છે.
24 કલાકને બદલે સાત દિવસ સુધી કસ્ટડીમાં રાખી શકાય છે
આ કાયદા હેઠળ, કોઈપણ શંકાસ્પદ વ્યક્તિને સાત દિવસ સુધી અટકાયતમાં રાખી શકાય છે. સાત દિવસમાં પોલીસે ખુલાસો કરવો પડશે કે તેને શા માટે અટકાયતમાં લેવામાં આવ્યો હતો. હાલમાં કોઈ પણ શંકાસ્પદ વ્યક્તિને 24 કલાકથી વધુ સમય માટે કસ્ટડીમાં રાખી શકાય નહીં. આ અધિનિયમના અમલ માટે રાજ્ય સરકાર જરૂર જણાય તો સલાહકાર બોર્ડની રચના કરી શકે છે. તેના અધ્યક્ષ હાઈકોર્ટના જસ્ટિસ બનાવી શકાય છે.
