e-Passport આધુનિક યુગની ટેકનોલોજી સાથે ભારતનો નવીન પગલાં
e-Passport ભારત સરકારના વિદેશ મંત્રાલયે પાસપોર્ટ સેવાઓને વધુ સુરક્ષિત અને ઝડપી બનાવવાના હેતુસર પાસપોર્ટ સેવા 2.0 શરૂ કરી છે. આ અભિયાન અંતર્ગત ભારતે હવે ઈ-પાસપોર્ટ લોંચ કર્યા છે, જે પરંપરાગત પાસપોર્ટની તુલનાએ વધુ અદ્યતન, વિશ્વસનીય અને હાઈ ટેક બનેલા છે. ઈ-પાસપોર્ટમાં ઇલેક્ટ્રોનિક ચિપ લગાવવામાં આવી છે, જેમાં મુસાફર અંગેની તમામ વિગતો ડિજિટલ રીતે સંગ્રહિત હોય છે.
ઈ-પાસપોર્ટ શું છે અને તે કેવી રીતે કાર્ય કરે છે?
ઈ-પાસપોર્ટ એક બાયોમેટ્રિક પાસપોર્ટ છે, જેમાં એક નાની ઇલેક્ટ્રોનિક ચિપ સામેલ હોય છે. આ ચિપમાં મુસાફરનું નામ, જન્મ તારીખ, સરનામું, પાસપોર્ટ નંબર, અને મહત્વની બાયોમેટ્રિક માહિતી જેવી કે ફિંગરપ્રિન્ટ, ચહેરાનો ફોટો અને આંખોની સ્કેન માહિતી રહેલી હોય છે. આ ચિપને આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો અનુસાર એન્ક્રિપ્ટ કરવામાં આવે છે, જેથી ડેટાની સુરક્ષા સુનિશ્ચિત થાય.
વિમાની મથક પર, એક ખાસ મશીન ઈ-પાસપોર્ટની ચિપ વાંચીને તરત મુસાફરની ઓળખ પુષ્ટિ કરે છે, જેને કારણે ઈમિગ્રેશન પ્રક્રિયા ઝડપથી અને વધુ સચોટતા સાથે થઈ શકે છે.
સામાન્ય લોકો માટેના મુખ્ય ફાયદા
- ઉચ્ચ સ્તરની સુરક્ષા – ઈ-પાસપોર્ટ સાથે છેતરપિંડી, ડુપ્લિકેટ પાસપોર્ટ બનાવવી કે ખોટી ઓળખથી મુસાફરી કરવી લગભગ અશક્ય બને છે.
- ઝડપી ઈમિગ્રેશન પ્રક્રિયા – ડિજિટલ ચિપના કારણે ઇમિગ્રેશન ડ્રેસ પર લાંબી લાઈનો અને મોડા સમયથી રાહ જોવી નહીં પડે.
- આંતરરાષ્ટ્રીય ધોરણો મુજબ – આ પાસપોર્ટ ICAO (International Civil Aviation Organization)ના ધોરણો અનુસાર તૈયાર કરાયું છે, જેના કારણે વિદેશી હવાઈ મથકો પર પણ સરળતાથી માન્ય રહેશે.
- ડેટાની સુરક્ષા અને ગોપનીયતા – બાયોમેટ્રિક માહિતી ચિપમાં એન્ક્રિપ્ટ હોય છે, જે ડેટા ચોરીની શક્યતા ઘટાડે છે.
ઈ-પાસપોર્ટનું મહત્વ આજે કેમ વધ્યું છે?
આજના ડિજિટલ યુગમાં ડોક્યુમેન્ટ સેફ્ટી અને વ્યક્તિગત ઓળખની સાચવણી સૌથી મોટું પડકાર છે. આ પરિસ્થિતિમાં ઈ-પાસપોર્ટ લોકોના ડેટાને સુરક્ષિત રાખે છે અને આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રવાસને વધુ સરળ અને સુરક્ષિત બનાવે છે. ભારતના ગ્લોબલ ઈમેજ માટે પણ આ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.
