Supreme Court Form 17C Case: ફોર્મ-17Cના ગેરફાયદા શું હશે? મતદાન વચ્ચે તેને સાર્વજનિક કરવાની માંગ શા માટે છે?

Supreme Court Form 17C Case : ફોર્મ 17C અંગે દાખલ કરવામાં આવેલી અરજી પર સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. ચૂંટણી પંચે પણ પોતાનું સ્ટેન્ડ રજૂ કર્યું અને ફોર્મને સાર્વજનિક કરવાના ગેરફાયદા વિશે સુપ્રીમ કોર્ટને જણાવ્યું. ચાલો જાણીએ શું છે મામલો અને શા માટે થયો છે વિવાદ?

લોકસભા ચૂંટણી 2024 અંતર્ગત પાંચ તબક્કામાં મતદાન થયું છે. દરમિયાન, ફોર્મ-17Cને સાર્વજનિક કરવાની માંગ કરવામાં આવી છે. એનજીઓ એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (એડીઆર) એ સુપ્રીમ કોર્ટમાં એક અરજી દાખલ કરીને માંગણી કરી હતી કે ચૂંટણી પંચ મતદાન મથક મુજબના મત ટકાવારીના ડેટાને તેની વેબસાઇટ પર અપલોડ કરીને સાર્વજનિક કરે. બુધવારે અરજી પર સુનાવણી કરતા સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે ચૂંટણી પંચે ફોર્મ 17C ડેટા સહિત મતદાનના રેકોર્ડ જાહેર કરવા જોઈએ. આ અરજીની સુનાવણી ચીફ જસ્ટિસ ડીવાય ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ જેબી પારડીવાલા, જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની બેન્ચે કરી હતી.

ECIના વકીલે બેન્ચને નુકસાન વિશે જણાવ્યું

ચૂંટણી પંચના વકીલ અમિત શર્મા છે, જેમણે ચૂંટણી પંચ વતી એફિડેવિટ દાખલ કરી હતી. જ્યારે બેન્ચે વકીલ અમિત શર્માને ફોર્મને સાર્વજનિક કરવા અંગે પ્રશ્ન પૂછ્યો ત્યારે તેમણે જવાબ આપ્યો કે ફોર્મને સાર્વજનિક કરવામાં કોઈ સમસ્યા નથી, પરંતુ તેને સાર્વજનિક કરવાના ગેરફાયદા છે. હાલમાં આ ફોર્મ માત્ર પોલિંગ બૂથ એજન્ટોને જ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે છે. જો તેને વેબસાઈટ પર અપલોડ કરવામાં આવે તો મત ગણતરી પ્રભાવિત થઈ શકે છે. મતદારોમાં મૂંઝવણ ઊભી થઈ શકે છે. ડેટા સાથે ચેડાં થવાની શક્યતા છે. હવે સુપ્રીમ કોર્ટ આવતીકાલે એટલે કે 24મી મેના રોજ ચૂંટણી પંચના એફિડેવિટ પર સુનાવણી કરશે. આવતીકાલે આ મામલે નિર્ણય લેવામાં આવે તેવી શક્યતા છે.

ફોર્મ 17C શું છે?

ચૂંટણી નિયમો 1961 હેઠળ, મતદાન સંબંધિત બે ફોર્મ ભરવામાં આવે છે. એક ફોર્મ-17A અને બીજું ફોર્મ-17C છે. તેમાં મતદારો અને મતદારોનો ડેટા હોય છે. ફોર્મ 17A માં મતદાન મથક પર મત આપવા આવનાર મતદારની માહિતી હોય છે અને તેની સહી પણ હોય છે. 17C માં મતદાન મથક પર પડેલા મતોનો ડેટા છે, જે મતદાન પૂર્ણ થયા પછી મતદાન મથક એજન્ટોને આપવામાં આવે છે.

ચૂંટણીના નિયમ 161 હેઠળ, પ્રિ-સિડિંગ ઓફિસર ફોર્મ 17C ભરે છે. તે એક પરબિડીયુંમાં રાખવામાં આવે છે અને સુરક્ષિત રાખવામાં આવે છે. ફોર્મ-17Cમાં પણ 2 ભાગ છે. એક ભાગમાં મતદાન મથકનો હિસાબ છે. બીજા ભાગમાં મતોનો હિસાબ છે. મતદાનના દિવસે એક ભાગ ભરવામાં આવે છે, જેમાં મતદાન મથકનું નામ, નંબર, ઈવીએમ નંબર, મતદારોની સંખ્યા વગેરે હોય છે. મતદાન પછી બીજો ભાગ ભરવામાં આવે છે, જેમાં કેટલા લોકોએ મતદાન કર્યું તેની માહિતી શામેલ છે? કેટલા મત પડ્યા અને મતદાનની ટકાવારી કેટલી રહી?