ઇન્ટરમિટન્ટ ફાસ્ટિંગથી સાવધાન! વૈજ્ઞાનિકોની ચેતવણી: હૃદયને થઈ શકે છે નુકસાન
જો તમે પણ વજન ઘટાડવા માટે ઇન્ટરમિટન્ટ ફાસ્ટિંગ (સમયાંતરે ઉપવાસ) નો આશરો લઈ રહ્યા છો, તો આ સંશોધનના દાવાઓ તમારા માટે ચિંતાનો વિષય બની શકે છે. તાજેતરમાં પ્રકાશિત થયેલા એક સંશોધન મુજબ, ઇન્ટરમિટન્ટ ફાસ્ટિંગની 16:8 પેટર્ન, જેમાં તમે દિવસના 8 કલાક ખાઓ છો અને બાકીના 16 કલાક ઉપવાસ કરો છો, તે હૃદય માટે જોખમી બની શકે છે. આ સંશોધનમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે લાંબા ગાળે આ પેટર્ન હૃદય રોગથી મૃત્યુનું જોખમ બમણું કરી શકે છે.
સંશોધન અને તેના તારણો
“ડાયાબિટીસ એન્ડ મેટાબોલિક સિન્ડ્રોમ” જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા આ સંશોધનમાં હાર્વર્ડ મેડિકલ સ્કૂલ અને અન્ય યુનિવર્સિટીઓના વૈજ્ઞાનિકોએ આશ્ચર્યજનક તારણો રજૂ કર્યા છે. અભ્યાસ મુજબ, જે લોકો લાંબા સમય સુધી 16:8 આહારનું પાલન કરે છે, ખાસ કરીને જેમને પહેલાથી જ હૃદય રોગ અથવા ડાયાબિટીસ જેવી સમસ્યાઓ છે, તેમના માટે હૃદયરોગના હુમલા અને રક્તવાહિની સંબંધિત મૃત્યુનું જોખમ બમણું થઈ શકે છે. જોકે, હાર્વર્ડ હેલ્થ જેવા અન્ય સ્ત્રોતો અનુસાર, ટૂંકા ગાળા માટે (12 થી 16 અઠવાડિયા) ઉપવાસ કરવાથી બ્લડ પ્રેશર, કોલેસ્ટ્રોલ અને વજનમાં સુધારો થઈ શકે છે. પરંતુ આ ફાયદાઓ પછીથી મર્યાદિત થઈ શકે છે.
જોખમ પાછળના સંભવિત કારણો
વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે આ જોખમનું કારણ ફક્ત ઉપવાસ જ નથી, પરંતુ ખોરાક ખાવાની રીત પણ છે. જ્યારે લોકો લાંબા સમય સુધી ભૂખ્યા રહે છે, ત્યારે ઘણીવાર તેઓ 8 કલાકની અંદર વધુ કેલરીવાળો અને ઓછી ગુણવત્તાવાળો ખોરાક ખાય છે. ભૂખ સંતોષવા માટે જંક ફૂડ અથવા વધુ કેલરીવાળા આહારનું સેવન વધી જાય છે. આ ઉપરાંત, સતત લાંબી ભૂખ શરીર પર તણાવ હોર્મોન્સને અસર કરી શકે છે, જેનાથી બ્લડ પ્રેશર અને કોલેસ્ટ્રોલનું સ્તર અસ્થિર થાય છે. આ અસ્થિરતા લાંબા ગાળે હૃદય માટે હાનિકારક સાબિત થઈ શકે છે.
સુરક્ષિત રહેવા માટેની સલાહ
જો તમે ઇન્ટરમિટન્ટ ફાસ્ટિંગ કરવાનો વિચારી રહ્યા હો, તો સલામત રહેવા માટે કેટલીક બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જરૂરી છે:
- નિષ્ણાતની સલાહ લો: જો તમને હૃદય કે ડાયાબિટીસ જેવી કોઈ પણ બીમારી હોય તો ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના ઉપવાસ શરૂ ન કરો.
- ખોરાકની ગુણવત્તા: ઉપવાસના 8 કલાક દરમિયાન તમે જે ખાઓ છો તેમાં લીલા શાકભાજી, ફળો, સ્વસ્થ પ્રોટીન અને આખા અનાજ નો સમાવેશ કરો.
- લાંબા ગાળે અપનાવશો નહીં: ઉપવાસને એક કામચલાઉ સાધન તરીકે વાપરો, કાયમી ઉકેલ તરીકે નહીં.
- શરીરના સંકેતો સમજો: જો ઉપવાસ દરમિયાન તમને ચક્કર, થાક અથવા અનિયમિત ધબકારાનો અનુભવ થાય, તો તરત જ ઉપવાસ બંધ કરો.
