ભારતમાં દેખાશે ‘બ્લડ મૂન’: જાણો ચંદ્રનો રંગ લાલ કેમ છે?
૭ સપ્ટેમ્બરની રાત્રે, દેશભરના લોકો એક દુર્લભ ખગોળીય દૃશ્ય જોઈ શકશે. આ પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ હશે, જે ૨૦૨૨ પછી ભારતમાં દેખાતું સૌથી લાંબુ ચંદ્રગ્રહણ હશે. ખાસ વાત એ છે કે ૨૭ જુલાઈ, ૨૦૧૮ પછી પહેલી વાર, પૂર્ણ ગ્રહણ દેશના તમામ ભાગોમાંથી દેખાશે.
ખગોળશાસ્ત્રીઓ કહે છે કે ૩૧ ડિસેમ્બર, ૨૦૨૮ સુધી તમને આટલા લાંબા ગ્રહણની આગામી તક મળશે નહીં. આ સમય દરમિયાન, ચંદ્રનો રંગ લાલ થઈ જશે, જેને આપણે બ્લડ મૂન કહીએ છીએ.
બ્લડ મૂન કેમ થાય છે?
- જ્યારે પૃથ્વી સૂર્ય અને ચંદ્રની વચ્ચે આવે છે, ત્યારે પૃથ્વીનો પડછાયો ચંદ્ર પર પડે છે.
- પૃથ્વીનું વાતાવરણ સૂર્યના ટૂંકા તરંગો (વાદળી, લીલો પ્રકાશ) ને વિખેરી નાખે છે અને લાંબા તરંગો (લાલ પ્રકાશ) ને પસાર થવા દે છે.
- આ લાલ પ્રકાશ ચંદ્ર સુધી પહોંચે છે અને તે ઘેરો લાલ દેખાય છે.
- જો વાતાવરણમાં ધૂળ, ધુમાડો કે જ્વાળામુખીની રાખ વધુ હોય, તો ચંદ્રનો લાલ રંગ વધુ ઘેરો થઈ જાય છે.
માન્યતાઓ અને રસપ્રદ વાર્તાઓ
હિન્દુ ધર્મ: ચંદ્રગ્રહણને અશુભ માનવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે રાહુ-કેતુ ચંદ્રને ગળી જવાનો પ્રયાસ કરે છે. આ સમય દરમિયાન લોકો સ્નાન કરે છે, દાન કરે છે અને મંત્રોચ્ચાર કરે છે.
સગર્ભા સ્ત્રીઓને ગ્રહણ ન જોવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
પ્રાચીન સંસ્કૃતિઓ:
- મેસોપોટેમીયા – બ્લડ મૂન રાજા માટે ભયનો સંકેત છે.
- માયા સભ્યતા – જગુઆર સૂર્યને ગળી જવાનો પ્રયાસ કરે છે.
- ઈંકા સભ્યતા – તે ક્રોધિત ચંદ્ર દેવીનું પ્રતીક છે.
ગ્રહણ સમય કોષ્ટક (૭ સપ્ટેમ્બર)
- ગ્રહણની શરૂઆત: ૮:૫૮ વાગ્યે
- આંશિક તબક્કાની શરૂઆત: ૯:૫૭ વાગ્યે
- પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણની શરૂઆત: ૧૧:૦૧ વાગ્યે
- પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણનો અંત: ૧૨:૨૩ વાગ્યે (૮૨ મિનિટનો સમયગાળો)
- આંશિક તબક્કાનો અંત: ૧:૨૬ વાગ્યે
- પૂર્ણ ગ્રહણનો અંત: ૨:૨૫ વાગ્યે
ગ્રહણ કેવી રીતે જોવું?
ખગોળશાસ્ત્રીઓના મતે, પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ કોઈપણ ખાસ સાધનો વિના જોઈ શકાય છે. તમે તેને નરી આંખે, દૂરબીન અથવા ટેલિસ્કોપથી સુરક્ષિત રીતે જોઈ શકો છો.
