Cooking in earthen pots benefits : માટીના વાસણમાં રસોઈ કરતા પહેલા આ સાવચેતીઓ રાખો ધ્યાનમાં, મળશે અનેક આરોગ્યલાભ
Cooking in earthen pots benefits : મોટાભાગના ઘરોમાં આજે સ્ટીલ, નોનસ્ટિક કે એલ્યુમિનિયમના વાસણોનો વધુ ઉપયોગ થતો હોય છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે પરંપરાગત માટીના વાસણમાં રસોઈ કરવી માત્ર સ્વાદિષ્ટ જ નહીં પણ આરોગ્યપ્રદ પણ છે? હા, આયુર્વેદ પણ આ વાતની પુષ્ટિ કરે છે. જો તમે પણ માટીના વાસણમાં ખાવાનું બનાવવાનો વિચાર કરો છો, તો પહેલા કેટલીક મહત્વની સાવચેતી રાખવી જરૂરી છે – નહીંતર તે તમારા આરોગ્ય પર ઊંધી અસર કરી શકે છે.
માટીના વાસણમાં રસોઈના ફાયદા અને યોગ્ય ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
માટીના વાસણમાં પકાવેલા ખોરાકમાં આયર્ન, મેગ્નેશિયમ, કેલ્શિયમ અને સલ્ફર જેવા પોષક તત્વો યથાવત રહે છે. જેના કારણે પાચન તંત્ર મજબૂત બને છે …બીજી તરફ, ધાતુના વાસણોમાં એ તત્વો ઘટી જાય છે.
આ બાબતોનું રાખો ખાસ ધ્યાન
વાસણ પલાળવું જરૂરી છે
નવા અથવા જૂઓના સમયથી ઉપયોગમાં ન લેવાયેલા માટીના વાસણને પાણીમાં 15-20 મિનિટ પલાળવું જોઈએ, પછી તેને લૂછીને ઓછી આંચ પર 2 મિનિટ ગરમ કરો.
કડછા પસંદ કરો
લાકડાના અથવા સિલિકોનના કડછાનો ઉપયોગ કરો જેથી વાસણ ન ફૂટે.
ઓછી આંચ – વધારે ફાયદો
હંમેશા ધીમી આંચ પર ખાવાનું બનાવો. વધુ ગરમીથી વાસણ તૂટી શકે છે અને પોષક તત્ત્વો બગડી શકે છે.
સાવધાનીથી સાફ કરો
માટીના વાસણ માટે નરમ સ્ક્રબ અથવા નાળિયેરની છાલથી ધોઈ શકાતું હોય છે. કેમિકલવાળા સાબુ ટાળો.
માટીના વાસણમાં રસોઈના આરોગ્યલાભ
ખાવાનું રહે છે પોષણથી ભરપૂર
માટીનું વાસણ ભેજ જાળવી રાખે છે, જેના કારણે તેલ અને પાણી ઓછું વપરાય છે. પરિણામે ખાવું આરોગ્યપ્રદ બને છે.
તેલની જરૂરિયાત ઘટે છે
માટી પાસે કુદરતી નોનસ્ટિક ગુણધર્મ હોય છે. ઓઇલ ફ્રી ડાયેટ માટે આ શ્રેષ્ઠ છે. શરીરનું ખરાબ કોલેસ્ટ્રોલ ઘટે છે.
ખાવાનું વધારે સ્વાદિષ્ટ બને છે
માટીના વાસણમાં બનતું ખાવાનું ખાસ ભેજ અને ખુશ્બૂ જાળવી રાખે છે. મસાલા વધારે સારી રીતે ભળી જાય છે.
હૃદય માટે ફાયદાકારક
ઓછી આંચ પર ધીમે-ધીમે પકાવવાથી કુદરતી તત્ત્વો જાળવાઈ રહે છે, જે હૃદયના દર્દીઓ માટે લાભદાયક છે.
pH સંતુલન જાળવે છે
માટી અલ્કલાઇન હોય છે, જે એસિડિક ખાવાની અસરને સંતુલિત કરે છે. પરિણામે પાચનતંત્ર સારી સ્થિતિમાં રહે છે.
વાસણ ધોવાની સરળ રીત
કેમિકલ યુક્ત લિક્વિડ કે ડિટર્જન્ટના બદલે ગરમ પાણી, લીંબુ અથવા નાળિયેરની છાલ વાપરો.
ચીકણાશ હોય તો પાણીમાં લીંબુ નીચોવી ધોઈ શકાય છે.
માટીના વાસણનો પ્રથમ વખત ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
વાસણમાં ખાવાનું તેલ લગાવી તેમાં ચોથા ભાગ જેટલું પાણી ભરો.
ઢાંકીને ધીમી આંચ પર 2-3 કલાક સુધી રાખો.
ઠંડું થયા પછી વાસણ સુકવી લો – હવે તે ઉપયોગ માટે તૈયાર છે.
માટીના વાસણ માત્ર પરંપરા જ નહીં, આજના યુગમાં પણ આરોગ્યપ્રદ જીવનશૈલી તરફ વળવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ છે. જો યોગ્ય રીતે વાપરવામાં આવે, તો તે શરીરને દવા વગરના આરોગ્યલાભ આપી શકે છે. હવે આપ પણ આજે જ શરુ કરો પરંપરાગત પદ્ધતિથી આરોગ્યમય રસોઈ!