એપીલેપ્સી કેટલું ખતરનાક છે? જાણો તેના લક્ષણો અને સારવાર
વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, એપીલેપ્સી બહુ ખતરનાક નથી, પરંતુ શરીરમાં છુપાયેલી ઘણી બીમારીઓ તેનું કારણ બની શકે છે. વિશ્વભરમાં લગભગ 50 ટકા કેસોમાં એપીલેપ્સીનું કારણ શોધી શકાયું નથી.
એપીલેપ્સી મગજને લગતો રોગ છે, જે સમગ્ર વિશ્વમાં લગભગ 50 મિલિયન લોકોને અસર કરે છે. આ એક ખૂબ જ સામાન્ય ન્યુરોલોજીકલ રોગ છે. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન અનુસાર, એપીલેપ્સી બહુ ખતરનાક નથી, પરંતુ શરીરની ઘણી આંતરિક બીમારીઓ તેનું કારણ બની શકે છે. વિશ્વભરમાં લગભગ 50 ટકા કેસોમાં એપીલેપ્સીનું કારણ શોધી શકાયું નથી.
એપીલેપ્સી કારણે દર્દીઓને અનેક પડકારોનો સામનો કરવો પડે છે. એટલા માટે ઘણા લોકો આ રોગને બિલકુલ બહાર કાઢતા નથી. ડ્રાઇવિંગ લાયસન્સથી લઈને નોકરી અને લગ્ન સુધીની અડચણો દર્દીઓનું જીવન વધુ મુશ્કેલ બનાવે છે. આ રોગ વિશે લોકોને જાગૃત કરવા માટે દર વર્ષે 14 ફેબ્રુઆરીએ વિશ્વ એપીલેપ્સી દિવસ પણ ઉજવવામાં આવે છે. આવો આજે અમે તમને એપિલેપ્સીના લક્ષણો અને સારવાર સાથે જોડાયેલી કેટલીક મહત્વપૂર્ણ વાતો જણાવીએ.
એપીલેપ્સી હુમલા શા માટે થાય છે?
એપીલેપ્સી એ ન્યુરોલોજીકલ ડિસઓર્ડર છે જે મગજના સર્કિટમાં અસામાન્ય તરંગોનું કારણ બને છે. મગજમાં વિક્ષેપને કારણે, વ્યક્તિને વારંવાર હુમલા થાય છે. હુમલાને કારણે મનનું સંતુલન બગડે છે અને શરીર ખરાબ રીતે લથડવા લાગે છે. રોગને ઉત્તેજન આપતા પરિબળો દર્દીની ઉંમર પર આધાર રાખે છે. જન્મજાત ખામી અથવા ડિલિવરી સમયે ઓક્સિજનની સમસ્યાને કારણે નવજાત બાળકો સાથે આવું થઈ શકે છે. જ્યારે પુખ્ત વયના લોકોમાં માથામાં ઈજા, ચેપ અથવા મગજની ગાંઠ એપીલેપ્સીને ઉત્તેજન આપી શકે છે.
એપીલેપ્સી લક્ષણો શું છે?
હુમલા એ એપીલેપ્સીનું સૌથી સામાન્ય લક્ષણ છે. જ્યારે વાઈનો હુમલો આવે છે ત્યારે શરીરનું સંતુલન ખોવાઈ જાય છે. દર્દી મૂર્તિની જેમ જમીન પર પડે છે, હાથ-પગ મચડે છે. આમાં દાંત ક્લેન્ચ કરવા અથવા હાથને 2 મિનિટ સુધી ઘસવા જેવા લક્ષણો દેખાઈ શકે છે. મૂંઝવણ અથવા શરીર પર અચાનક ફટકો કારણે, તેઓ સામાન છોડી શકે છે. આ સવારે વધુ વખત થાય છે.
એપીલેપ્સી 5 થી 15 વર્ષ અને 70 થી 80 વર્ષની વય વચ્ચે વિકસી શકે છે. જન્મથી જ વાઈના હુમલાની ઘટનાઓ માત્ર 5 થી 10 ટકા છે. કેટલાક લોકોને આ માટે સારવારની જરૂર નથી. જ્યારે કેટલાક દર્દીઓ સૂતી વખતે જ હળવા આંચકા અનુભવે છે.
સારવાર શું છે?
સામાન્ય રીતે, 60-70 ટકા કિસ્સાઓમાં, વાઈની સારવાર દવાઓ દ્વારા શક્ય છે. એપીલેપ્સીના પ્રકારને ધ્યાનમાં રાખીને, દર્દીને લગભગ 2-3 વર્ષ સુધી તેની દવાઓ લેવી પડે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, દર્દીએ તેના બાકીના જીવન માટે તેની દવાઓ લેવી પડે છે. જ્યારે કેટલાક કિસ્સા એવા હોય છે જેમાં દર્દી પર દવાઓની કોઈ અસર થતી નથી અને આવી સ્થિતિમાં ડોક્ટરોએ સર્જરીનો સહારો લેવો પડે છે.
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે વાઈના દર્દીઓએ હેલ્ધી ડાયટ લેવો જોઈએ. આમાં, વધુ પડતા કાર્બોહાઇડ્રેટ્સયુક્ત ખોરાક ખાવાનું ટાળવું જોઈએ. તેની સારવાર ખૂબ જ સરળતાથી કરી શકાય છે. સારી વાત એ છે કે એપીલેપ્સીના 75 ટકા કેસમાં દવાઓનો પ્રતિસાદ ઘણો સારો છે. જ્યારે કેટલાક કિસ્સાઓમાં દર્દીને સર્જરીનો આશરો લઈને પણ બચાવી શકાય છે.
શસ્ત્રક્રિયા ક્યારે જરૂરી છે?
જો 1-2 વર્ષ સુધી એપીલેપ્સીમાં દવાઓની કોઈ અસર ન થાય અને દર્દીને દરરોજ, દર અઠવાડિયે, દર મહિને કે દર બીજા મહિને આંચકી આવતી હોય, તો ડૉક્ટર દર્દીને સર્જરી કરાવવાની સલાહ આપી શકે છે. આ માટે ડોક્ટરોએ મગજમાં વાઈનું મૂળ શોધવું પડશે. તેની સર્જરી સ્પેશિયલ વીડિયો ઈઝી, સ્પેશિયલ એમઆરઆઈ અને અનેક પ્રકારના ટેસ્ટ કર્યા બાદ કરવામાં આવે છે.
