Maharashtra: હિન્દી ફરજિયાત મુદ્દે શરૂ થયેલી ચર્ચા આગામી દિવસોમાં રાજકીય ઉથલપાથલની શક્યતા
Maharashtra મહારાષ્ટ્રમાં ધોરણ 1થી 5માં હિન્દી વિષય ફરજિયાત બનાવવાના રાજ્ય સરકારના નિર્ણય સામે ભાષા સલાહકાર સમિતિએ મજબૂત વાંધો ઉઠાવ્યો છે. નવી રાષ્ટ્રીય શિક્ષણ નીતિ (NEP) હેઠળ રાજ્ય સરકારે ત્રિભાષા સૂત્ર અમલમાં લાવીને મરાઠી અને અંગ્રેજી માધ્યમની શાળાઓમાં હિન્દી અભ્યાસ ફરજિયાત બનાવ્યો છે. જોકે, આ પગલાને ભાષા સમિતિ અને પ્રાંતીય ભાષા સમર્થકો દ્વારા “માતૃભાષાની અવગણના” ગણવામાં આવી રહ્યું છે.
ભાષા સલાહકાર સમિતિના અધ્યક્ષ લક્ષ્મીકાંત દેશમુખે મુખ્યમંત્રી દેવેન્દ્ર ફડણવીસને પત્ર લખી જણાવ્યું કે આ નિર્ણય લેતી વખતે રાજ્ય શૈક્ષણિક સંશોધન અને તાલીમ પરિષદ (SCERT) એ સમિતિના સૂચનોનો અવગણ કર્યો છે. સમિતિએ દલીલ કરી છે કે NEPમાં કોઈ એક ભાષાને ફરજિયાત બનાવવાની શિફારસ નથી અને માતૃભાષા દ્વારા શિક્ષણને વધુ પ્રાથમિકતા આપવાની વાત છે.
દેશમુખે પત્રમાં ઉમેર્યું કે, “એક પણ ભાષા ફરજિયાત હોવી જોઈએ નહીં. હિન્દીની ફરજિયાતતાને બદલે રાજ્યમાં મરાઠી અને અન્ય પ્રાંતીય ભાષાઓને વધુ જોર આપવું જોઈએ.” તેમનું કહેવું છે કે ભાષા વ્યવસ્થાપન કેન્દ્રિય દબાણ વગર, સ્થાનિક સંદર્ભ અનુસાર હોવું જોઈએ.
રાજ્યમાં રાજકીય પક્ષો પણ આ મુદ્દે સ્પષ્ટ વલણ અપનાવી રહ્યાં છે. મનસેના વડા રાજ ઠાકરે અગાઉથી જ મરાઠી ભાષા માટે આગ્રહ રાખતા આવ્યા છે અને હવે આ નિર્ણયના વિરોધમાં તેમના મંતવ્યો વધુ મજબૂત બન્યાં છે.અન્ય તરફ, ફડણવીસ સરકારનું માનવું છે કે ત્રિભાષા સૂત્ર વિદ્યાર્થીઓના સર્વાંગી વિકાસ માટે જરૂરી છે અને હિન્દીનું પ્રાથમિક સ્તરે શિક્ષણ તેમને રાષ્ટ્રીય સ્તરે પણ સક્ષમ બનાવશે.
તથાપિ, ભાષા અને ઓળખ અંગેની સંવેદનશીલતા મહારાષ્ટ્રમાં હંમેશાં વળગી રહી છે અને હિન્દી ફરજિયાત મુદ્દે શરૂ થયેલી ચર્ચા આગામી દિવસોમાં વધુ રાજકીય ઉથલપાથલ લાવવાની શક્યતા ધરાવે છે.