ખોટા લાલચથી થાય છે નુકસાન
ગુજરાતના અનેક વિસ્તારોમાં ચોમાસાની ઋતુમાં આંબાના રોપાનું વાવેતર કરવામાં આવે છે. જોકે, ઘણીવાર ખેડૂતો માત્ર ઓછા કિંમતે રોપા મેળવવાની લાલચમાં આવી જાય છે અને બિલકુલ તપાસ્યા વિના રોપા ખરીદી લે છે. પરિણામે ખેતરમાં બીમાર રોપાઓ રોપાતા હોય છે અને આખા બગીચામાં રોગ ફેલાઈ જાય છે.
કયાંથી આવે છે રોગગ્રસ્ત રોપા?
નર્સરીના સંચાલક અંબાલાલભાઈ ચૌધરીએ જણાવ્યુ કે આંબાના રોપામાં ‘બાવા’ નામનો રોગ ખાસ કરીને સૌરાષ્ટ્ર અને વલસાડ વિસ્તારમાં જોવા મળે છે. આવા રોગગ્રસ્ત રોપાઓ સામાન્ય રીતે ઉત્તર ગુજરાતમાંથી આવે છે. રોપા મંગાવતા સમયે આ રોગ નજરે પડે નહીં, પરંતુ થોડા દિવસોમાં પાંદડા પર ટપકાની જેમ શરૂ થાય છે અને આખી ડાળી ગુચ્છાનું સ્વરૂપ ધારણ કરે છે.
સમયસર સારવાર ન થાય તો નુકસાન
જ્યારે રોગ ઝડપથી ફેલાઈ જાય છે ત્યારે આખી વાડીને નુકસાન થવાનું જોખમ રહે છે. કૃષિ નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ, રોગગ્રસ્ત ડાળીઓને કાપી ને વાડીની બહાર નષ્ટ કરવી જોઇએ અને તે પણ ઉનાળાની ઋતુમાં કરવું જરૂરી છે.
સાચા રોપાની ઓળખ કેવી રીતે કરવી?
ખેતી સંશોધન કેન્દ્રના વૈજ્ઞાનિક ડૉ. રમેશભાઈ પટેલ કહે છે કે રોપા ખરીદતી વખતે તેની નર્સરી વિશ્વસનીય હોવી જોઈએ. રોપાના પાંદડાઓ પર ગુચ્છા દેખાય, ગાંઠો જણાય કે ડાળીઓ પર કાળા ટપકા દેખાય તો તે રોપા ન લેવા જોઈએ. આવા રોપા છોડવાથી ખેડૂતોને આવકમાં ઘટાડો થાય છે અને આર્થિક નુકસાન સહન કરવું પડે છે.
ખેડૂત માટે સલાહ
હંમેશાં પ્રમાણિત નર્સરીમાંથી જ રોપા ખરીદો
રોપાની ચકાસણી કરો: પાંદડું, ડાળી અને મૂળ ભાગ તપાસો
રોગગ્રસ્ત રોપા દેખાય તો તરત નકારી નાખો
ઉનાળાની ઋતુમાં રોગગ્રસ્ત ભાગ કાપીને નષ્ટ કરો
ખરા લાભ માટે સાવધાની અનિવાર્ય
જેમજ ખેતરમાં સારી ઉપજ માટે યોગ્ય બીજ જરૂરી છે, તેમજ, આંબાના બગીચા માટે સ્વસ્થ અને નિરોગી રોપા પસંદ કરવા એ નફાકારક ખેતી માટે સૌથી પહેલું પગથિયું છે.