મોહનથાળ રેસીપી: પરંપરાગત ગુજરાતી-રાજસ્થાની મીઠાઈ બનાવવાની સરળ રીત
મોહનથાળ એક પરંપરાગત ભારતીય મીઠાઈ છે જે ખાસ કરીને ગુજરાત અને રાજસ્થાનમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. ચણાનો લોટ, ઘી અને ખાંડમાંથી બનતી આ મીઠાઈ અવારનવાર દિવાળી, જન્માષ્ટમી અને લગ્ન જેવા તહેવારો પર બનાવવામાં આવે છે. તેનો સ્વાદ એટલો ખાસ હોય છે કે એકવાર ખાધા પછી તેને ભૂલવું મુશ્કેલ છે.
મોહનથાળની સૌથી મોટી વિશેષતા તેની દાણેદાર બનાવટ અને સુગંધિત સ્વાદ છે. કહેવાય છે કે તે ભગવાન કૃષ્ણનો પ્રિય ભોગ પણ રહ્યો છે, તેથી તેને ધાર્મિક પ્રસંગોએ પ્રસાદ તરીકે પણ બનાવવામાં આવે છે.
મોહનથાળ બનાવવા માટેની સામગ્રી
ચણાના લોટના મિશ્રણ (ધરણી) માટે:
- ચણાનો લોટ – 2 કપ
- ઘી – 1/4 કપ (લોટમાં મસળવા માટે)
- દૂધ – 1/2 કપ (વૈકલ્પિક, દાણેદાર બનાવટ માટે)
ચાસણી માટે:
- ખાંડ – 1 1/2 કપ
- પાણી – 3/4 કપ
- ઇલાયચી પાવડર – 1/2 ચમચી
- કેસર – થોડા તાંતણા (વૈકલ્પિક)
શેકવા માટે:
- ઘી – 3/4 કપ
સજાવટ માટે:
- કાપેલા બદામ અને પિસ્તા
મોહનથાળ બનાવવાની રીત
સ્ટેપ 1: ધરણી તૈયાર કરો
- એક વાસણમાં ચણાનો લોટ લો અને તેમાં 1/4 કપ પીગળેલું ઘી નાખો.
- આંગળીઓથી ભેળવતા તેને બ્રેડક્રમ્બ્સ જેવું બનાવો.
- (વૈકલ્પિક) થોડું દૂધ છાંટો અને 30 મિનિટ માટે ઢાંકીને રાખો.
- હવે તેને ચાળણીથી ચાળી લો જેથી ગાંઠા તૂટી જાય.
સ્ટેપ 2: ચણાનો લોટ શેકો
- કડાઈમાં 3/4 કપ ઘી ગરમ કરો.
- તૈયાર ચણાના લોટનું મિશ્રણ નાખો.
- ધીમા તાપે સતત હલાવતા 15-20 મિનિટ સુધી સોનેરી રંગનો થાય ત્યાં સુધી શેકો.
સ્ટેપ 3: ચાસણી બનાવો
- બીજા પેનમાં ખાંડ અને પાણી ઉકાળો.
- એક તારની ચાસણી બને એટલે ઇલાયચી પાવડર અને કેસર નાખી દો.
સ્ટેપ 4: મિશ્રણ ભેળવો
- શેકેલા ચણાના લોટમાં ધીમે-ધીમે ચાસણી નાખતા ભેળવો.
- 1-2 મિનિટ સુધી ઘટ્ટ થાય ત્યાં સુધી હલાવો.
- હવે તેને ઘી લગાવેલી થાળી અથવા ટ્રેમાં નાખીને સરખી રીતે ફેલાવી દો.
સ્ટેપ 5: સજાવો અને કાપો
- ઉપરથી કાપેલા બદામ-પિસ્તા નાખીને હળવા હાથે દબાવી દો.
- ઠંડું થયા બાદ ચોરસ કે હીરાના આકારના ટુકડા કાપી લો.
ટિપ્સ
- ચણાના લોટને ધીમા તાપે જ શેકો, નહીંતર બળી જવાથી સ્વાદ કડવો થઈ શકે છે.
- દૂધ નાખવાથી મોહનથાળ વધુ દાણેદાર અને નરમ બને છે.
- એરટાઈટ ડબ્બામાં ભરીને 8-10 દિવસ સુધી સુરક્ષિત રાખી શકાય છે.
આ રીતે તમારો ઘરે બનાવેલો મોહનથાળ તૈયાર છે, જે દરેક તહેવાર અને ખાસ પ્રસંગે મીઠાઈની થાળીની શોભા વધારશે.
