દિવાળી ૨૦૨૫: આજે લક્ષ્મી-ગણેશ પૂજાનું શુભ મુહૂર્ત, સંપૂર્ણ વિધિ, મંત્ર અને સમૃદ્ધિના વિશેષ ઉપાયો નોંધી લો!
હિન્દુ ધર્મનો સૌથી મોટો અને પવિત્ર તહેવાર, દિવાળી, આજે એટલે કે ૨૦ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫, સોમવારના રોજ સમગ્ર દેશમાં ધામધૂમથી ઉજવાઈ રહ્યો છે. દિવાળી દર વર્ષે કાર્તિક મહિનાની અમાસના દિવસે આવે છે. આ દિવસે ધન, સમૃદ્ધિ અને વૈભવના દેવી માતા લક્ષ્મી અને શુભ-લાભના દાતા ભગવાન ગણેશની વિશેષ પૂજા કરવાનો રિવાજ છે.
માન્યતા અનુસાર, શુભ મુહૂર્ત અને પ્રદોષ કાળ દરમિયાન કરવામાં આવેલી પૂજાથી આખું વર્ષ ઘરમાં સુખ, સમૃદ્ધિ અને ધન-વૈભવ જળવાઈ રહે છે. આ દિવસે ભગવાન કુબેરની પૂજાનું પણ વિશેષ મહત્ત્વ છે. ચાલો જાણીએ કે આજે લક્ષ્મી અને ગણેશની પૂજા કરવા માટેના કયા શુભ મુહૂર્ત છે, પૂજાની સંપૂર્ણ પદ્ધતિ શું છે અને ધન પ્રાપ્તિ માટે કયા વિશેષ ઉપાયો કરવા જોઈએ.
દિવાળી પૂજા માટેના શુભ મુહૂર્ત (૨૦ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫)
દિવાળીની પૂજા મુખ્યત્વે અમાસના દિવસે પ્રદોષ કાળ દરમિયાન કરવામાં આવે છે, જ્યારે સ્થિર લગ્ન હોય. આ વર્ષે, પૂજા માટેના બે મુખ્ય શુભ મુહૂર્ત નીચે મુજબ છે:
પૂજાનો સમયગાળો | મુહૂર્ત | સમયગાળો (૨૦ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૫) |
પ્રદોષ કાળ | પૂજા માટેનો મુખ્ય સમય | સાંજે ૫:૪૬ વાગ્યાથી રાત્રે ૮:૧૮ વાગ્યા સુધી |
વૃષભ લગ્ન | સ્થિર લગ્ન, લક્ષ્મી પૂજન માટે ઉત્તમ | સાંજે ૭:૦૮ વાગ્યાથી રાત્રે ૯:૦૩ વાગ્યા સુધી |
અમૃત અને ચલ ચોઘડિયું | સામાન્ય પૂજા માટે શુભ | સાંજે ૫:૪૬ વાગ્યાથી રાત્રે ૭:૦૮ વાગ્યા સુધી |
નોંધ: દિલ્હી જેવા શહેરોમાં લક્ષ્મી પૂજા માટે સાંજે ૦૭:૦૮ થી ૦૮:૧૮ સુધીનો સમય શ્રેષ્ઠ માનવામાં આવે છે. આ સમયગાળા દરમિયાન માતા લક્ષ્મીની પૂજા કરવાથી ધન અને સુખની સ્થિરતા પ્રાપ્ત થાય છે.
દિવાળી પૂજાની સંપૂર્ણ શાસ્ત્રોક્ત વિધિ
દિવાળીના દિવસે પૂજામાં કોઈ ભૂલ ન થાય તે માટે અહીં સંપૂર્ણ વિધિ આપવામાં આવી છે:
૧. પૂજા સ્થળની તૈયારી
સ્થાન: ઘરના પૂર્વ કે ઉત્તર-પૂર્વ (ઈશાન) ખૂણામાં એક ચોકી (પાટલો) સ્થાપિત કરો.
વસ્ત્ર: ચોકી પર લાલ કે ગુલાબી રંગનું સ્વચ્છ કપડું પાથરો.
મૂર્તિ સ્થાપના: આ કપડા પર ભગવાન ગણેશ અને દેવી લક્ષ્મીની મૂર્તિઓ કે તસવીરો મૂકો. ખાસ ધ્યાન રાખો કે ભગવાન ગણેશની ડાબી બાજુએ દેવી લક્ષ્મીની મૂર્તિ રાખવામાં આવે.
કળશ સ્થાપન: મૂર્તિની જમણી બાજુએ પાણીથી ભરેલો માટીનો કે પિત્તળનો કળશ મૂકો. કળશની અંદર પાણી, એક સિક્કો, સોપારી, કંકુ, ફૂલો અને ચોખાના આખા દાણા (અખંડ ચોખા) મૂકો. કળશના મુખ પર પાંચ આંબાના પાન મૂકી, તેને ઢાંકી દો. ઢાંકણ પર નારિયેળ (જેની ફરતે લાલ દોરો બાંધેલો હોય) મૂકો.
વિષ્ણુનું સ્વરૂપ: દેવી લક્ષ્મીની પૂજા ભગવાન વિષ્ણુ વિના અધૂરી ગણાય છે. તેથી, દેવી લક્ષ્મીની બાજુમાં એક સોપારીને ભગવાન વિષ્ણુનું સ્વરૂપ માનીને સ્થાપિત કરો.
૨. પૂજા પ્રારંભ
આચમન: આસન પર બેસીને પૂજા શરૂ કરતા પહેલા ગંગાજળનો છંટકાવ કરીને પોતાને અને પૂજા સામગ્રીને પવિત્ર કરો.
દીવો પ્રગટાવો: ઘી કે તેલનો દીવો પ્રગટાવો.
તિલક: ગણેશ અને લક્ષ્મીજીને હળદર અને કંકુ લગાવો.
સામગ્રી અર્પણ: દેવી-દેવતાઓને ફળો, ફૂલો, પ્રસાદ, ચોખાના આખા દાણા, મિઠાઈઓ અને બધી પૂજા સામગ્રી અર્પણ કરો.
વિશેષ અર્પણ: દેવી લક્ષ્મીને કમળનું ફૂલ અને ભગવાન ગણેશને દૂર્વા (સૂર્યમુખી) અવશ્ય અર્પણ કરો.
૩. મહત્ત્વપૂર્ણ મંત્રો અને ઉપાયો
પૂજા દરમિયાન નીચે આપેલા મંત્રનો જાપ કરવો શુભ માનવામાં આવે છે:
ગણેશ મંત્ર: ‘\ઓમ ગં ગણપતયે નમઃ’ (૧૦૮ વાર જાપ કરવો)
લક્ષ્મી મંત્ર: ‘\ઓમ શ્રીં હ્રીં શ્રીં કમલે કમલાલયે પ્રસીદ પ્રસીદ ઓમ શ્રીં હ્રીં શ્રીં મહાલક્ષ્મયૈ નમઃ’ (૧૦૮ વાર જાપ કરવો)
ધ્યાન રાખવા જેવા ઉપાયો:
દીપ પ્રાગટ્ય: પૂજા દરમિયાન એક થાળીમાં ઓછામાં ઓછા પાંચ દીવા પ્રગટાવીને તેને ઘરના જુદા જુદા ભાગોમાં મૂકો, જેથી ઘર પ્રકાશિત થાય.
વસ્ત્ર: દિવાળીની પૂજા કરતી વખતે કાળા, ભૂરા કે વાદળી રંગના કપડાં પહેરવાનું ટાળો. આ દિવસે લાલ, પીળો, લીલો, ગુલાબી અથવા અન્ય કોઈ તેજસ્વી રંગના કપડાં પહેરવા શુભ ગણાય છે.
૪. પૂજા સમાપ્તિ
બધી વસ્તુઓ અર્પણ કર્યા પછી, દેવી લક્ષ્મી અને ભગવાન ગણેશની સંપૂર્ણ શ્રદ્ધા સાથે આરતી કરો.
આરતી કરતી વખતે શંખ અને ઘંટડી વગાડવાનું વિશેષ મહત્ત્વ છે, જે નકારાત્મક ઊર્જા દૂર કરે છે.
દિવાળીનો આ પર્વ તમારા અને તમારા પરિવારના જીવનમાં સુખ, શાંતિ, સમૃદ્ધિ અને સંવાદિતા લાવે તેવી શુભકામનાઓ.