કોરોનાનો નવો ખતરો: અમેરિકામાં સ્ટ્રેટસ (XFG) વેરિઅન્ટના કેસમાં ઉછાળો, જાણો આ વાયરસના ૮ મુખ્ય લક્ષણો અને નિવારણના ઉપાયો.
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં કોવિડ-૧૯ મહામારીએ દુનિયાભરમાં જે તબાહી મચાવી છે તેમાંથી હજુ રાહત મળી નથી ત્યાં ફરી એકવાર કોરોનાવાયરસના નવા પ્રકારને લઈને ચિંતા વધી છે. યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાં કોરોનાવાયરસનો એક નવો પ્રકાર, XFG વેરિઅન્ટ, જેને સામાન્ય રીતે ‘સ્ટ્રેટસ’ (Stratus) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ઝડપથી ફેલાઈ રહ્યો છે.
નિષ્ણાતોના મતે, સ્ટ્રેટસ વેરિઅન્ટ સૌપ્રથમ આ વર્ષના જાન્યુઆરીમાં દક્ષિણપૂર્વ એશિયામાં જોવા મળ્યો હતો અને જૂન સુધીમાં તે ૩૮ દેશોમાં ફેલાઈ ગયો હતો. યુએસ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ હેલ્થ (CDC) એ ચેતવણી આપી છે કે નવ યુએસ રાજ્યોમાં COVID-19 કેસોમાં અચાનક વધારો જોવા મળ્યો છે, જેના કારણે ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વએ સતર્ક રહેવાની જરૂર છે.
સ્ટ્રેટસ: વિશ્વભરમાં વધતો ખતરો
વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થા (WHO) ના અહેવાલ મુજબ, આ નવો વેરિઅન્ટ વાયરસનો વિકસતો સ્વભાવ દર્શાવે છે, જે રસીઓ અને સારવારથી મળેલી રાહત છતાં ચિંતાનો વિષય છે.
અમેરિકાના પ્રભાવિત રાજ્યો:
યુએસમાં ન્યૂ યોર્ક, ન્યૂ જર્સી, ડેલવેર, વર્મોન્ટ, મિશિગન, વિસ્કોન્સિન, મિનેસોટા, નોર્થ ડાકોટા અને સાઉથ ડાકોટા જેવા રાજ્યોમાં COVID-19 કેસોમાં વધારો નોંધાયો છે, જે સ્ટ્રેટસ વેરિઅન્ટના ઝડપી પ્રસારનો સંકેત આપે છે.
નિમ્બસ પછી નવો પડકાર:
સ્ટ્રેટસ પહેલાં, નિમ્બસ નામનો કોરોનાવાયરસનો પ્રકાર પણ બહાર આવ્યો હતો, જેને ખૂબ જ ચેપી અને ગંભીર માનવામાં આવતો હતો. નિમ્બસથી સંક્રમિત થયેલા લોકોને ગળામાં તીવ્ર દુખાવો અથવા “રેઝર-બ્લેડ ગળામાં દુખાવો” જેવા અસામાન્ય લક્ષણો જોવા મળ્યા હતા. હવે સ્ટ્રેટસ વેરિઅન્ટ પણ વિવિધ સ્વરૂપોમાં લક્ષણો દર્શાવીને નવો પડકાર ઊભો કરી રહ્યો છે.
સ્ટ્રેટસ વેરિઅન્ટની મુખ્ય લાક્ષણિકતાઓ
સ્ટ્રેટસ વેરિઅન્ટના સંક્રમણના લક્ષણોમાં જૂના કોરોનાના લક્ષણોની સાથે કેટલાક નવા અને ગંભીર ચિહ્નો પણ જોવા મળી રહ્યા છે:
- શ્વાસ લેવામાં તકલીફ: શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી અથવા છાતીમાં જકડાઈ જવું.
- ગળામાં દુખાવો/ખેંચાણ: ગળામાં સતત દુખાવો અથવા ખેંચાણનો અનુભવ થવો.
- માથાનો દુખાવો અને શરીરમાં દુખાવો: તીવ્ર માથાનો દુખાવો અને શરીરના સ્નાયુઓમાં દુખાવો.
- પાચન સંબંધી સમસ્યાઓ: પેટ ખરાબ થવું, ભૂખ ન લાગવી, ઊલટી કે ઉબકા જેવું લાગવું.
- માનસિક થાક: માનસિક થાક, ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં મુશ્કેલી અથવા ‘બ્રેઈન ફોગ’.
- સ્વાદ કે ગંધ ગુમાવવી: સ્વાદ કે ગંધ ઓછી થવી અથવા ના આવવી (જોકે આ હવે ઓછું સામાન્ય લક્ષણ છે).
નિષ્ણાતો ભારપૂર્વક કહે છે કે જો આમાંથી કોઈ પણ લક્ષણ લાંબા સમય સુધી જળવાઈ રહે તો તાત્કાલિક ટેસ્ટ કરાવવો અને ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરવો હિતાવહ છે.
સંક્રમણથી રાહત મેળવવા અને સતર્ક રહેવા માટેના પગલાં
કોરોનાવાયરસના પ્રકારો બદલાતા રહેશે, પરંતુ નિષ્ણાતો ભારપૂર્વક કહે છે કે સાવધાની અને તકેદારી એ શ્રેષ્ઠ સારવાર છે.
સારવાર અને ઉપચાર
- મેડિકલ સલાહ: ડૉક્ટરની સલાહ પર એન્ટિવાયરલ દવાઓ આપી શકાય છે. કોઈપણ દવા ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના ન લેવી.
- ઘરગથ્થુ ઉપચારો: હૂંફાળું પાણી પીવું, નિયમિતપણે વરાળ શ્વાસમાં લેવી (steam inhalation), અને હળદરવાળું દૂધ પીવા જેવા ઘરગથ્થુ ઉપચારો શરૂઆતના લક્ષણોમાં રાહત આપી શકે છે.
- આરામ અને આહાર: પૂરતો આરામ લેવો અને પ્રોટીન, ફાઇબર તેમજ વિટામિન્સથી ભરપૂર સંતુલિત આહાર લેવો શરીરની રોગપ્રતિકારક શક્તિ (ઈમ્યુનિટી) માં વધારો કરે છે.
નિવારક પગલાં (તકેદારી)
- માસ્કનો ઉપયોગ: ભીડવાળી જગ્યાએ અથવા બંધ સ્થળોએ માસ્ક પહેરવાનું ફરી શરૂ કરવું.
- હાથ ધોવા: નિયમિતપણે સાબુ અને પાણીથી હાથ ધોવા અથવા સેનિટાઇઝરનો ઉપયોગ કરવો.
- શારીરિક અંતર: શક્ય હોય ત્યાં સુધી સામાજિક અંતર જાળવવું.
- નિયમિત તપાસ: લાંબા ગાળાના સ્વાસ્થ્ય માટે નિયમિત આરોગ્ય તપાસ કરાવવી અને જોખમ ધરાવતા લોકોએ બૂસ્ટર ડોઝ અંગે ડૉક્ટરની સલાહ લેવી.
આ નવો પ્રકાર ફેલાઈ રહ્યો હોવા છતાં, ગભરાવાની નહીં, પણ સતર્ક રહેવાની જરૂર છે, જેથી આપણે આ વાયરસના પડકારનો સામનો અસરકારક રીતે કરી શકીએ.
