ITR-3 માં મોટો ફેરફાર: ડિવિડન્ડ અને બાયબેક નુકસાનનું અલગ રિપોર્ટિંગ હવે ફરજિયાત
આવકવેરા વિભાગે આકારણી વર્ષ 2025-26 (નાણાકીય વર્ષ 2024-25) માટે ITR-3 ફોર્મની ઓનલાઈન ફાઇલિંગ સુવિધા સક્રિય કરી છે. આ કરદાતાઓ માટે મોટી રાહત છે જેમની આવકના સ્ત્રોતોમાં શેરબજાર વેપાર (રોકડ અને F&O), વ્યાવસાયિક સેવાઓ, વિદેશી સંપત્તિ અથવા વિદેશી સ્ત્રોતોમાંથી આવક અને લિસ્ટેડ/અનલિસ્ટેડ કંપનીઓમાં રોકાણનો સમાવેશ થાય છે. હવે આ ફોર્મ સીધા આવકવેરા ઈ-ફાઇલિંગ પોર્ટલ પર ઓનલાઈન ભરી શકાય છે, જેનાથી રિટર્ન ફાઇલિંગ પ્રક્રિયા પહેલા કરતા સરળ અને ઝડપી બને છે.
ITR-3 કોણ ફાઇલ કરી શકે છે?
સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (CBDT) અનુસાર, ITR-3 વ્યક્તિઓ અને હિન્દુ અવિભાજિત પરિવારો (HUFs) માટે યોગ્ય છે જેમને આવક આમાંથી મળે છે:
- વ્યવસાય અથવા વ્યાવસાયિક પ્રવૃત્તિઓમાંથી આવક
- લિસ્ટેડ/અનલિસ્ટેડ શેર અને મૂડી લાભમાં રોકાણ
- વિદેશમાં રાખેલી વિદેશી આવક અથવા સંપત્તિ
- ફર્મમાં ભાગીદાર તરીકે આવક
- એક કરતાં વધુ આવક સ્ત્રોત (જેમ કે પગાર + ફ્રીલાન્સિંગ + ભાડું)
- કંપનીમાં ડિરેક્ટર બનવું
- 50 લાખ રૂપિયાથી વધુની વાર્ષિક આવક
આયોજન વર્ષ 2025-26 માટે ITR-3 ફોર્મમાં કયા ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે?
આ વર્ષના ફોર્મમાં ઘણા મહત્વપૂર્ણ સુધારા કરવામાં આવ્યા છે, જે કરદાતાઓ માટે જરૂરી હોઈ શકે છે.
ફોર્મ 10-IEA ફરજિયાત:
નવી કર વ્યવસ્થા અપનાવવાની કે છોડવાની જાહેરાત હવે ફોર્મ 10-IEA દ્વારા કરવાની રહેશે.
મૂડી લાભની નવી રિપોર્ટિંગ સિસ્ટમ:
હવે મૂડી લાભની રિપોર્ટિંગમાં 23 જુલાઈ 2024 પહેલા અને પછીના વ્યવહારો અલગથી દર્શાવવા ફરજિયાત રહેશે.
વિદેશી આવક અને સંપત્તિનો ખુલાસો:
જો તમારી પાસે વિદેશમાં કોઈ મિલકત અથવા રોકાણ છે, તો તેની વિગતવાર વિગતો અલગ વિભાગમાં આપવાની રહેશે.
Kind Attention Taxpayers!
The facility for filing Updated Returns for AY 2021-22 and AY 2022-23 for ITR-1 & ITR-2 is now available.
Visit: https://t.co/uv6KQUbXGv pic.twitter.com/8BTJ4gfHfZ
— Income Tax India (@IncomeTaxIndia) July 30, 2025
કલમ 44BBC નો સમાવેશ:
હવે આ કલમ ક્રુઝ સેવા કામગીરી સંબંધિત આવક પર લાગુ થશે અને તેનો ખુલાસો જરૂરી છે.
શેર બાયબેક પર મૂડી નુકસાન:
બાયબેકથી મૂડી નુકસાનની ખાસ જાણ કરવી પડશે.
ડિવિડન્ડ આવકની વિગતવાર માહિતી:
હવે ડિવિડન્ડનો સ્ત્રોત, ચુકવણીની તારીખ અને કંપનીની વિગતો સ્પષ્ટપણે આપવી પડશે.
જો નેટવર્થ રૂ. 1 કરોડથી વધુ હોય તો વિગતો:
જેમની કુલ નેટવર્થ ₹ 1 કરોડથી વધુ હોય તેમણે તેમની સંપત્તિ અને જવાબદારીઓની સંપૂર્ણ વિગતો આપવાની રહેશે.
ITR-3 કેવી રીતે ફાઇલ કરવી?
- આવકવેરા પોર્ટલ પર જાઓ
- તમારા PAN નંબર સાથે લોગિન કરો
- ‘ઈ-ફાઇલ’ વિભાગમાં ‘આવકવેરા રિટર્ન’ પર ક્લિક કરો
- આકારણી વર્ષ પસંદ કરો: 2025-26
- ITR ફોર્મ: ITR-3 પસંદ કરો
- જરૂરી માહિતી ભરો, દસ્તાવેજો જોડો અને ચકાસો
મહત્વપૂર્ણ તારીખો
- 31 જુલાઈ 2025: નોન-ઓડિટ કેસ માટેની છેલ્લી તારીખ
- 31 ઓક્ટોબર 2025: ઓડિટ કેસ માટેની છેલ્લી તારીખ
- 31 ડિસેમ્બર 2025: સુધારેલા રિટર્ન માટેની છેલ્લી તારીખ
ટિપ્સ અને સાવચેતીઓ
- રિટર્ન ફાઇલ કરતા પહેલા તમારા બેંક સ્ટેટમેન્ટ, ટ્રેડિંગ રિપોર્ટ્સ, ફોર્મ-16/26AS અને અન્ય જરૂરી દસ્તાવેજો તપાસો.
- જો તમારી આવક F&O માંથી છે, તો બેલેન્સ શીટ તૈયાર કરવી જરૂરી છે.
- ચાર્ટર્ડ એકાઉન્ટન્ટ (CA) ની સલાહ લીધા પછી જ ફોર્મ ભરો તો વધુ સારું રહેશે જેથી કોઈ ભૂલ ન થાય.