પીરિયડના દુખાવામાં ક્યારે ડોક્ટરને મળવું જરૂરી છે? આ સંકેતોને ક્યારેય અવગણશો નહીં
મહિલાઓમાં માસિક ધર્મ દરમિયાન થોડો દુખાવો અથવા ક્રેમ્પ્સ સામાન્ય બાબત છે. પરંતુ ક્યારેક આ દુખાવો એટલો વધી જાય છે કે રોજિંદા કામમાં અવરોધ ઊભો કરે છે. આવા સંજોગોમાં એ સમજવું ખૂબ જ જરૂરી છે કે ક્યારે દુખાવો સામાન્ય છે અને ક્યારે તે કોઈ ગંભીર સમસ્યાનો સંકેત હોઈ શકે છે. નિષ્ણાતોના મતે, કેટલાક સંકેતોને અવગણવાથી ભવિષ્યમાં સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે, જેમ કે વંધ્યત્વ (infertility) અથવા અન્ય પ્રજનન સંબંધિત આરોગ્ય સમસ્યાઓ.
ગંભીર ઉબકા, ઉલટી અથવા તાવ
જો પીરિયડ્સ દરમિયાન ગંભીર ઉબકા, ઉલટી, ઝાડા, ચક્કર અથવા તાવ જેવું લાગે, તો તેને ગંભીરતાથી લેવું જોઈએ. ખાસ કરીને જ્યારે દુખાવો અસહ્ય (unbearable pelvic pain) હોય અને સામાન્ય દુખાવા-નિવારક દવાઓ અસરકારક ન હોય.
ખૂબ વધુ રક્તસ્ત્રાવ
અચાનક માસિક ધર્મનો પ્રવાહ વધી જવો ચિંતાનું કારણ બની શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, જો એક કલાકમાં બે અથવા વધુ પેડ/ટેમ્પોન ભીના થઈ જાય, લોહીના મોટા ગઠ્ઠા નીકળે અથવા પીરિયડ એક અઠવાડિયાથી વધુ સમય સુધી ચાલે. આ સંકેતો કોઈ ગંભીર સમસ્યા જેમ કે ફાઈબ્રોઈડ્સ અથવા અન્ય પ્રજનન સંબંધિત રોગોનો ઈશારો કરી શકે છે.
દુખાવાનું અસામાન્ય સ્વરૂપ
જો પીરિયડ ક્રેમ્પ્સ સામાન્ય કરતાં અલગ અને તીવ્ર અથવા લાંબા સમય સુધી રહે, અથવા દુખાવો સહન ન કરી શકાય તેવો હોય, તો ડોક્ટરને મળવું જરૂરી છે. આ એન્ડોમેટ્રિઓસિસ, એડેનોમાયોસિસ અથવા પેલ્વિક ઇન્ફ્લેમેટરી ડિસીઝ જેવી સમસ્યાઓનો સંકેત હોઈ શકે છે.
દૈનિક જીવનમાં અવરોધ ઊભો કરવો
ઘણીવાર મહિલાઓ દુખાવાને સામાન્ય માનીને અવગણી દે છે. પરંતુ જો પીરિયડ્સનો દુખાવો કામ, શાળા અથવા સામાજિક જીવનમાં અવરોધ ઊભો કરવા લાગે, અથવા દુખાવા-નિવારક દવાઓ અસર ન કરે, તો આ એક ચેતવણીનો સંકેત છે અને તાત્કાલિક ડોક્ટરની સલાહ લેવી જોઈએ.
પીરિયડના દુખાવાને હળવાશથી લેવું ક્યારેક ખતરનાક સાબિત થઈ શકે છે. જો દુખાવો અસહ્ય, લાંબા સમય સુધી રહે, વધુ રક્તસ્ત્રાવ થાય અથવા અન્ય ગંભીર લક્ષણો જોવા મળે, તો તાત્કાલિક ગાયનેકોલોજિસ્ટને મળો. સમયસર સારવાર કરાવવાથી ભવિષ્યમાં થનારી ગંભીર સમસ્યાઓથી બચી શકાય છે.