૧૨% પીએફ યોગદાનનો વાસ્તવિક હિસાબ જાણો
કર્મચારી ભવિષ્ય નિધિ સંગઠન (EPFO) દ્વારા ચલાવવામાં આવતી PF યોજના એવી બધી ખાનગી કંપનીઓ માટે ફરજિયાત છે જે 20 થી વધુ કર્મચારીઓને રોજગારી આપે છે. આ યોજના હેઠળ, કંપનીએ તેના કર્મચારીના મૂળ પગારના 12% PF ખાતામાં જમા કરાવવા પડે છે. એટલે કે, કર્મચારી અને કંપની બંને મળીને દર મહિને PF માં પૈસા જમા કરે છે.
જોકે, ઘણી વખત કર્મચારીઓના પગારપત્રકમાં એવું દેખાય છે કે કંપનીનું યોગદાન તમારા યોગદાન કરતા ઓછું છે. આવું કેમ થાય છે તે સમજવું મહત્વપૂર્ણ છે.
કંપનીના યોગદાનને PF માં કેવી રીતે વહેંચવામાં આવે છે?
- કર્મચારી દ્વારા જમા કરાયેલી સંપૂર્ણ રકમ EPF (પ્રોવિડન્ટ ફંડ) ખાતામાં જાય છે.
- પરંતુ કંપની દ્વારા જમા કરાયેલા 12% નો અમુક ભાગ પેન્શન યોજના (EPS) અને વીમા યોજના (EDLI) માં પણ જાય છે.
- કંપનીના 12% યોગદાનમાંથી, 3.67% EPF ખાતામાં જાય છે.
- 8.33% EPS એટલે કે પેન્શન યોજનામાં જાય છે.
નોકરીદાતા EDLI (વીમા યોજના) માટે અલગથી ફાળો આપે છે, જે ઘણીવાર પગાર સ્લિપ પર અલગથી દર્શાવવામાં આવતો નથી.
ઉદાહરણથી સમજો
- ધારો કે તમારા મૂળ પગારમાંથી 2,000 રૂપિયા PF કાપવામાં આવે છે.
- તમારા 2,000 રૂપિયાનું યોગદાન સીધા PF ખાતામાં જશે.
- કંપની પણ 2,000 રૂપિયાનું યોગદાન આપશે, પરંતુ
- લગભગ ₹611 (3.67%) PF ખાતામાં જશે
- અને ₹1,389 (8.33%) EPS એટલે કે પેન્શન ખાતામાં જશે.

એનો અર્થ એ કે દર મહિને PF સંબંધિત યોજનાઓમાં કુલ 4,000 રૂપિયા જમા થશે, પરંતુ કંપનીનું PF યોગદાન પગાર સ્લિપ પર ઓછું દેખાશે, કારણ કે તેનો મોટો ભાગ પેન્શન યોજનામાં જાય છે.
એવું કેમ લાગે છે કે કંપની ઓછું યોગદાન આપી રહી છે?
કંપની અને કર્મચારી બંને પગારના 12% PFમાં જમા કરે છે. ફરક માત્ર એટલો છે કે કર્મચારીના આખા પૈસા EPF માં જાય છે, જ્યારે કંપનીનું યોગદાન EPF અને EPS વચ્ચે વહેંચાયેલું હોય છે.
આ જ કારણ છે કે પેસ્લિપ જોતી વખતે કંપનીનું યોગદાન ઓછું દેખાય છે, જ્યારે વાસ્તવમાં કંપનીનું યોગદાન કર્મચારી જેટલું જ છે.