જીવનમાં મૂંઝવણ દૂર કરવા માટે પ્રેમાનંદ મહારાજજીનો માર્ગદર્શન
જીવનમાં વારંવાર આ મૂંઝવણ રહે છે કે શું આપણે આપણી મનની ઈચ્છાઓ અનુસાર કાર્ય કરવું જોઈએ કે પછી જે પરિસ્થિતિમાં છીએ, તેને જ સ્વીકારીને આગળ વધવું જોઈએ. કોઈ નવું કામ શરૂ કરવું કે જૂનું કામ ચાલુ રાખવું, આ મૂંઝવણ પર સંત પ્રેમાનંદ મહારાજજીએ એક અત્યંત મહત્ત્વપૂર્ણ અને સ્પષ્ટ માર્ગદર્શન આપ્યું છે, જે ભક્તોની તમામ મૂંઝવણ દૂર કરી દેશે.
ભક્તનો સવાલ અને મહારાજજીનો જવાબ
સંત પ્રેમાનંદ મહારાજજી સાથે એકાંતિક વાર્તાલાપ દરમિયાન, એક ભક્તે તેમને આ જ સવાલ પૂછ્યો:
ભક્તનો સવાલ: “મહારાજજી, અમને જે પસંદ છે તે કાર્ય કરવું જોઈએ કે જે થઈ રહ્યું છે તેને જ ચાલુ રાખવું જોઈએ?”
પ્રેમાનંદ મહારાજજીનો સ્પષ્ટ જવાબ:
મહારાજજીએ જવાબ આપ્યો કે આપણું આચરણ, ક્રિયાઓ અને નિર્ણયો “મનસ્વીતા” પર આધારિત ન હોવા જોઈએ.
“આપણે શું કરી રહ્યા છીએ, શું કરવું જોઈએ, શું ન કરવું જોઈએ – આ મનસ્વી ન હોવા જોઈએ. બધું શાસ્ત્રો અનુસાર હોવું જોઈએ.”
જીવનમાં સાચો માર્ગ પસંદ કરવાનો સિદ્ધાંત
મહારાજજીના મતે, જીવનમાં સાચો માર્ગ પસંદ કરવા અને શ્રેષ્ઠ બનવાનો એકમાત્ર આધાર શાસ્ત્રો, સદ્ગુરુ અને સંત વાણીનું અનુસરણ કરવું છે.
૧. શાસ્ત્ર અને ગુરુઓની આજ્ઞા
મહારાજજી કહે છે કે આપણે હંમેશા સદ્ગુરુ, શાસ્ત્ર અને સંત વાણીને અનુકૂળ આચરણ કરવું જોઈએ.
“સદ્ગુરુ, શાસ્ત્ર અને સંત વાણીને અનુકૂળ આપણા આચરણ હશે તો આપણે શ્રેષ્ઠ બનતા જઈશું.”
જો આપણું આચરણ સદગુરુ, શાસ્ત્રો અને સંતોના શબ્દો અનુસાર હશે, તો આપણે સુધરતા રહીશું.”
૨. શ્રેષ્ઠ બનવાનો અર્થ (આત્મ-વિકાસ)
મહારાજજીએ સ્પષ્ટ કર્યું કે ‘શ્રેષ્ઠ બનવા’નો અર્થ શું છે. તેનો અર્થ માત્ર લૌકિક સફળતા નથી, પણ આંતરિક શુદ્ધિ છે.
“શ્રેષ્ઠ થવાનો અર્થ છે કામ, ક્રોધ, લોભ, મોહ—આ તમામ વસ્તુઓથી ઉપર ઉઠતા જવું.”
૩. લોક અને પરલોકની ઉન્નતિ
તેમણે જણાવ્યું કે જો આપણે શાસ્ત્રો અને સંતોની આજ્ઞા અનુસાર ચાલીએ, તો આપણને બંને લોકમાં સફળતા મળે છે:
પુણ્ય આચરણ: જો આપણાથી કોઈ ભૂલ ન થાય અને કોઈ પાપ ન થાય, તો આપણે લૌકિક (આ લોકમાં) અને પારલૌકિક (પરલોકમાં) બંને ઉન્નતિને પ્રાપ્ત થઈશું.
પાપ આચરણ: જો આપણાથી પાપ આચરણ થયું કે ખરાબ આચરણ થયા, તો આપણને લોકમાં પણ અશાંતિ, ચિંતા, ભય અને શોકનો સામનો કરવો પડશે, અને પરલોકમાં પણ આપણું પતન જ થશે અને નરક આદિની પ્રાપ્તિ થશે.
૪. સ્વ-ઇચ્છાથી દૂર રહેવું
મહારાજજીએ પોતાની વાતનું પુનરાવર્તન કરતાં કહ્યું કે મનની ઇચ્છાઓ પાછળ દોડવું એ જ પતનનું કારણ છે:
“જ્યારે આપણે મનસ્વી રીતે કાર્ય કરીએ છીએ ત્યારે જ આપણે ભગવાનથી દૂર થઈએ છીએ. તેથી, શાસ્ત્રો અને ગુરુઓનું પાલન કરો; આ શ્રેષ્ઠ જીવન હશે.”
નિષ્કર્ષ
પ્રેમાનંદ મહારાજજીના ઉપદેશનો સાર એ છે કે આપણે આપણી મનની પસંદ કે નાપસંદના આધારે નહીં, પણ ધર્મ, નીતિ અને સદ્ગુરુના જ્ઞાનના આધારે આપણા કર્મોની પસંદગી કરવી જોઈએ. જે કર્મ આપણને કામ, ક્રોધ, લોભ અને મોહથી ઉપર ઉઠાવીને ઈશ્વર તરફ લઈ જાય, તે જ કર્મ આપણા માટે સર્વશ્રેષ્ઠ છે.
