શારીરિક ઈજાઓમાં ખતરો – સ્પોર્ટ્સ હર્નિયા વિશે જાણો બધું
રમતગમતની દુનિયામાં ઈજાઓ સામાન્ય બાબત છે, પરંતુ કેટલીક ઈજાઓ એવી પણ હોય છે જે ખેલાડીની કારકિર્દી માટે ગંભીર ખતરો સર્જી શકે છે. ભારતીય ક્રિકેટ ટીમના સ્ટાર બેટ્સમેન સૂર્યકુમાર યાદવે તાજેતરમાં જ જર્મનીમાં “સ્પોર્ટ્સ હર્નિયા” માટે સર્જરી કરાવી છે. આ સર્જરીથી લોકોમાં જિજ્ઞાસા વધી છે કે આખરે સ્પોર્ટ્સ હર્નિયા શું છે અને તે કેટલી ખતરનાક સ્થિતિ બની શકે છે?
હર્નિયા શું છે?
સ્પોર્ટ્સ હર્નિયા, જેને તબીબી ભાષામાં એથ્લેટિક પ્યુબલજિયા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, એ પેળાના નીચેના ભાગ અને જાંઘના જોડાણમાં આવેલા પેશીઓ અથવા સ્નાયુઓની ઈજા છે. પરંપરાગત હર્નિયાની જેમ તેમાં કોઈ ગાંઠ કે ફૂલો દેખાતો નથી, પરંતુ આંતરિક રીતે દુખાવો અને અસહ્ય તણાવ અનુભવાય છે.
આ સમસ્યા ખાસ કરીને ફૂટબોલ, ક્રિકેટ, હોકી, ટેનિસ, અને કુસ્તી જેવા ખેલાડીઓમાં જોવા મળે છે, જ્યાં અચાનક વળાંક લેવો પડે છે અથવા તીવ્ર દબાણ આવે છે.
લક્ષણો અને અસર
- નીચલા પેટ અને જાંઘના જોડાણમાં દુખાવો
- દોડતી કે રમતી વખતે દુખાવો વધે
- ખાંસી કે છીંકની સાથે તીવ્ર તણાવ
- સમય જતાં ચાલવામાં મુશ્કેલી
- આરામ કરવાથી પણ દુખાવામાં અછત ન આવે
સૂર્યકુમાર યાદવ પણ આવા જ લક્ષણોથી પરેશાન હતા, જેના કારણે તેમણે આખરે સર્જરીનો માર્ગ પસંદ કર્યો.
એ કેટલી ખતરનાક છે?
ડૉ. રત્નેશ જેમના જણાવ્યા મુજબ, જો આ ઇજાની યોગ્ય અને સમયસર સારવાર ન થાય, તો એ ખેલાડીની ફિટનેસ, પ્રદર્શન અને કારકિર્દી પર ઊંડો પ્રભાવ પાડી શકે છે.
- સતત દુખાવાના કારણે રમતથી લાંબા સમય સુધી દુર રહેવું પડે
- શરીરની ચપળતા ઘટી જાય છે
- ક્યારેક સામાન્ય જીવન જીવી શકવું પણ મુશ્કેલ બને છે
સારવાર અને બચાવના પગલાં
શરૂઆતમાં આ ઇજાને ફિઝીયોથેરાપી, આરામ અને દવાઓ દ્વારા નિયંત્રિત કરવાનો પ્રયત્ન થાય છે. જો આ ઉપાયો સફળ ન થાય, તો સર્જરી અનિવાર્ય બની જાય છે.
સૂર્યકુમાર યાદવે પણ આ રીતે Germany માં સર્જરી કરાવી હતી, જેથી તે ફરીથી સંપૂર્ણ સ્વસ્થ થઈને ક્રિકેટ મેદાનમાં વિજયી વાપસી કરી શકે.
અટકાવવાની રીતો
- રમતમાં ઉતરતાં પહેલા યોગ્ય વોર્મ-અપ કરવો
- પેળા અને જાંઘના પેશીઓને મજબૂત બનાવતી કસરતો
- અચાનક દબાણ કે વળાંકથી બચવું
- નિયમિત ફિટનેસ તપાસ અને શરીરના સંકેતો પર ધ્યાન આપવું
નિષ્કર્ષ
સ્પોર્ટ્સ હર્નિયા એ એક ગંભીર, પરંતુ ઓછું જાણીતી ઈજા છે, જેનાથી ખેલાડીઓના કરિયરમાં વિક્ષેપ આવી શકે છે. સૂર્યકુમાર યાદવનું ઉદાહરણ એ જણાવી જાય છે કે યોગ્ય સારવાર અને સમજદારીથી કોઈ પણ ખેલાડી ફરીથી સંપૂર્ણ તંદુરસ્તી મેળવી શકે છે.
