“જો રશિયન તેલ ખરીદી પર પ્રતિબંધો લાદશો તો યોગ્ય જવાબ આપીશું”: ચીને અમેરિકાની ધમકીનો આપ્યો સણસણતો જવાબ, ભારતનો પણ કર્યો ઉલ્લેખ
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ શરૂ થયા બાદથી જ રશિયન તેલની ખરીદી કરનારા દેશો પર અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવી રહેલા દબાણનો ચીને આક્રમક રીતે જવાબ આપ્યો છે. ચીને સ્પષ્ટ ચેતવણી આપી છે કે જો બેઇજિંગના કાયદેસર વેપાર હિતોને નુકસાન પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરવામાં આવશે, તો તે અમેરિકાને કડક બદલો આપશે.
ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા લિન જિયાનેએ અમેરિકાની આ નીતિને “એકપક્ષીય ધાકધમકી અને આર્થિક દબાણ” ગણાવી છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર નિયમોને નબળા પાડે છે અને વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાઓની સ્થિરતાને જોખમમાં મૂકે છે
ચીનનો આકરો જવાબ: ‘વેપાર સંપૂર્ણપણે કાયદેસર છે’
અમેરિકા દ્વારા લાદવામાં આવેલા સંભવિત પ્રતિબંધોના ડર વચ્ચે, ચીને રશિયા સાથેના તેના ઉર્જા સહયોગનો બચાવ કર્યો છે.
કાયદેસરતાનો દાવો: ચીનના વિદેશ મંત્રાલયના પ્રવક્તા લિન જિયાને મીડિયાને જણાવ્યું કે રશિયા સહિત વિશ્વભરના દેશો સાથે ચીનનો સામાન્ય વેપાર અને ઉર્જા સહયોગ સંપૂર્ણપણે કાયદેસર અને કાયદેસર છે.
ધમકીની નીતિ: જિયાને ભારપૂર્વક કહ્યું કે અમેરિકાની નીતિ માત્ર આર્થિક દબાણ છે, જે આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર નિયમોની સાર્વભૌમત્વને અવગણે છે.
બદલો લેવાની ચેતવણી: બેઇજિંગે ચેતવણી આપી છે કે જો અમેરિકા ચીની કંપનીઓ પર રશિયન તેલ ખરીદવા બદલ પ્રતિબંધો લાદશે, તો ચીન પોતાના હિતોના રક્ષણ માટે “યોગ્ય જવાબ” આપશે.
ચીનનું આ વલણ સ્પષ્ટ દર્શાવે છે કે તે રશિયા પાસેથી સસ્તા દરે મળતા તેલનો વેપાર બંધ કરવા તૈયાર નથી, ભલે ગમે તેટલું દબાણ આવે. ચીન માટે ઉર્જા સુરક્ષા અને આર્થિક હિતો સર્વોપરી છે.
ભારત અને ટ્રમ્પના દાવાનો ઉલ્લેખ
ચીનના પ્રવક્તા લિન જિયાનેએ એક આંતરરાષ્ટ્રીય મુદ્દાનો જવાબ આપતી વખતે ભારતના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને પૂર્વ યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પ વચ્ચેની કથિત વાતચીતનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો:
ભારત-રશિયા તેલનો મુદ્દો: ટ્રમ્પે વોશિંગ્ટનમાં કહ્યું હતું કે અમેરિકા ભારત દ્વારા રશિયા પાસેથી ક્રૂડ ઓઇલ ખરીદવાથી નાખુશ છે, અને દલીલ કરે છે કે આવી આયાત રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનના યુદ્ધને નાણાં પૂરા પાડે છે.
ચીનનું નિવેદન: ટ્રમ્પના દાવાઓનો જવાબ આપતા, જિયાને કહ્યું કે “શું ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ટ્રમ્પને ખાતરી આપી છે કે તેઓ રશિયા પાસેથી તેલ ખરીદશે નહીં, તે એક અલગ મુદ્દો છે, પરંતુ ચીન તેના અંતર્ગત વેપાર અધિકારોથી છટકી જશે નહીં.”
આ નિવેદન દર્શાવે છે કે ચીન યુએસ-ભારત સંબંધોમાં રશિયન તેલના મુદ્દાને ધ્યાનથી જોઈ રહ્યું છે અને ભારતની કથિત ‘સંમતિ’ને પોતાના વેપારના અધિકાર સાથે સરખાવીને પોતાનું વલણ સ્પષ્ટ કરી રહ્યું છે. ચીન ભારપૂર્વક કહી રહ્યું છે કે તેના આર્થિક હિતોનું રક્ષણ કરવું એ તેનો સાર્વભૌમ અધિકાર છે.
વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલા પર અસર
ચીન, રશિયા સાથેના તેના ઉર્જા વેપારનો બચાવ કરીને, પશ્ચિમી દેશોને સ્પષ્ટ સંકેત આપી રહ્યું છે કે દ્વિપક્ષીય પ્રતિબંધો વૈશ્વિક અર્થતંત્રને નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
વૈશ્વિક સ્થિરતાનું જોખમ: જિયાનના મતે, અમેરિકાનું દબાણ માત્ર આંતરરાષ્ટ્રીય વેપાર નિયમોને જ નહીં, પરંતુ વૈશ્વિક ઉદ્યોગ અને પુરવઠા શૃંખલાઓની સુરક્ષા અને સ્થિરતાને પણ જોખમમાં મૂકે છે.
ઉર્જા બજાર: જો ચીન પર પ્રતિબંધો લાદવામાં આવશે, તો ચીન વૈકલ્પિક ઉર્જા સ્રોતો તરફ વળવા અથવા વળતો વેપાર પ્રતિબંધ લાદવા મજબૂર થઈ શકે છે, જેનાથી વૈશ્વિક ઉર્જા બજારમાં મોટી અસ્થિરતા આવી શકે છે.
અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેના આ વેપાર વિવાદે એક જટિલ ભૂ-રાજકીય માહોલ ઊભો કર્યો છે, જ્યાં ભારત જેવા દેશો માટે સંતુલન જાળવવું મહત્ત્વનું બની રહે છે. ચીનની આ આક્રમક ચેતવણી દર્શાવે છે કે તે હવે અમેરિકાના આર્થિક દબાણ સામે ઝૂકવા તૈયાર નથી.