નિવૃત્તિ પછી માલામાલ! પોસ્ટ ઓફિસની આ SCSS યોજનામાં ₹૩૦ લાખ રોકો, ૫ વર્ષમાં માત્ર વ્યાજથી જ ₹૧૨.૩ લાખની ગેરંટીકૃત આવક થશે
નિવૃત્તિ પછીની સુરક્ષિત અને નિયમિત આવક માટે વરિષ્ઠ નાગરિકોની બચત યોજનાઓ (Senior Citizen Savings Scheme – SCSS) સૌથી વિશ્વસનીય સરકારી યોજનાઓમાંની એક છે. પોસ્ટ ઓફિસ અને બેંકોમાં ઉપલબ્ધ આ યોજના હાલમાં વાર્ષિક ૮.૨% નો આકર્ષક વ્યાજ દર ઓફર કરે છે, જે મોટાભાગની બેંક ફિક્સ્ડ ડિપોઝિટ (FD) કરતાં ઘણો વધારે છે.
જો કોઈ વરિષ્ઠ નાગરિક આ યોજનાની મહત્તમ રોકાણ મર્યાદા એટલે કે ₹૩૦ લાખ નું રોકાણ કરે છે, તો ભારત સરકારની ગેરંટી સાથે માત્ર પાંચ વર્ષના સમયગાળામાં તેમને વ્યાજ રૂપે જ ₹૧૨,૩૦,૦૦૦ ની ગેરંટીકૃત રકમ મળશે. આ યોજના માત્ર ઊંચું વળતર જ નહીં, પણ આવકવેરા કાયદાની કલમ ૮૦C હેઠળ કરમુક્તિનો લાભ પણ આપે છે.
SCSS: વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે સુરક્ષા અને વળતરનો બેવડો લાભ
નિવૃત્તિ પછી, જીવનભરની બચત દરેક વરિષ્ઠ નાગરિક માટે સૌથી મોટો નાણાકીય આધાર હોય છે. આ સમયે, મહેનતથી કમાયેલા પૈસાની ૧૦૦% સુરક્ષા (સરકારી ગેરંટી) સાથે ઊંચું અને ગેરંટીકૃત વળતર મળે તે જરૂરી છે.
યોજનાની વિશેષતા:
- થાપણ યોજના: SCSS એક એવી થાપણ યોજના છે, જેમાં એકસામટી રકમ ૫ વર્ષના નિશ્ચિત સમયગાળા માટે જમા કરવામાં આવે છે.
- નિયમિત આવક: આ યોજનાની સૌથી મોટી વિશેષતા એ છે કે સરકાર દ્વારા દર ત્રણ મહિને (ત્રિમાસિક) ગેરંટીકૃત વ્યાજની ચૂકવણી સીધી રોકાણકારના ખાતામાં કરવામાં આવે છે, જે નિવૃત્ત લોકો માટે નિયમિત આવકનો સ્થિર સ્ત્રોત બની રહે છે.
૬૦ વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના કોઈપણ ભારતીય નાગરિક માટે આ યોજના સુરક્ષિત અને નિયમિત આવકનો શ્રેષ્ઠ સ્ત્રોત છે.
ગણતરી: ૫ વર્ષમાં ₹૧૨.૩ લાખ વ્યાજ કેવી રીતે મળશે?
SCSS માં રોકાણની મર્યાદા અને વ્યાજ દરો તેને ખૂબ જ આકર્ષક બનાવે છે.
વિગત | માહિતી |
વર્તમાન વ્યાજ દર | વાર્ષિક ૮.૨% (ત્રિમાસિક ધોરણે ચૂકવણી) |
મહત્તમ રોકાણ મર્યાદા | ₹૩૦,૦૦,૦૦૦ (₹૩૦ લાખ) |
ન્યૂનતમ રોકાણ | ₹૧,૦૦૦ |
પાકતી મુદત (Maturity Period) | ૫ વર્ષ |
જો કોઈ વરિષ્ઠ નાગરિક મહત્તમ મર્યાદા ₹૩૦ લાખનું રોકાણ કરે છે, તો વળતરની ગણતરી નીચે મુજબ છે:
- રોકાણ કરેલી મૂડી (Principal): ₹૩૦,૦૦,૦૦૦
- વાર્ષિક વ્યાજની રકમ: ₹૩૦,૦૦,૦૦૦ ના ૮.૨% લેખે = ₹૨,૪૬,૦૦૦
- ૫ વર્ષમાં કુલ વ્યાજ: ₹૨,૪૬,૦૦૦ x ૫ વર્ષ = ₹૧૨,૩૦,૦૦૦
નિયમિત ત્રિમાસિક આવક:
રોકાણકારને દર ત્રિમાસિક ગાળે ₹૬૧,૫૦૦ (₹૨,૪૬,૦૦૦ / ૪) તેમના ખાતામાં જમા થતા રહેશે. આ રકમ નિવૃત્તિ પછીના ખર્ચાઓ માટે નિયમિત નાણાકીય પ્રવાહ પૂરો પાડે છે.
પાકતી મુદત પર કુલ વળતર:
૫ વર્ષની પાકતી મુદત પર રોકાણકારને તેમની મૂડી ₹૩૦ લાખ વત્તા કુલ વ્યાજ ₹૧૨.૩૦ લાખ મળીને કુલ ₹૪૨,૩૦,૦૦૦ ની જંગી રકમ પ્રાપ્ત થશે.
પાત્રતા અને કર મુક્તિના નિયમો: રોકાણ કરતા પહેલા જાણો
SCSS માં રોકાણ કરતા પહેલા તેની પાત્રતા અને કર નિયમો સમજવા જરૂરી છે.
પાત્રતા:
- સામાન્ય રીતે, ૬૦ વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરના કોઈપણ ભારતીય નાગરિક SCSS માં ખાતું ખોલાવી શકે છે.
- નિવૃત્ત સંરક્ષણ કર્મચારીઓ (ડિફેન્સ): તેમને ૫૦ વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરે પણ અમુક શરતોને આધીન રોકાણ કરવાની છૂટ છે.
- VRS લેનારા સિવિલ સેવકો: તેમને ૫૫ વર્ષ કે તેથી વધુ ઉંમરે પણ અમુક શરતો સાથે આ યોજનાનો લાભ મળે છે.
કર લાભ (Tax Benefits):
- રોકાણ પર મુક્તિ: આ યોજનામાં કરેલું રોકાણ આવકવેરા કાયદાની કલમ ૮૦C હેઠળ ₹૧.૫ લાખ સુધીની કર મુક્તિ માટે પાત્ર છે. આ રોકાણ પર ટેક્સ ડિડક્શન મળે છે.
- વ્યાજની કરપાત્રતા: આ યોજના હેઠળ મળતું વ્યાજ સંપૂર્ણપણે કરપાત્ર (Taxable) છે. જો નાણાકીય વર્ષમાં કુલ વ્યાજની રકમ ₹૧,૦૦,૦૦૦ (વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે TDS મર્યાદા) થી વધી જાય, તો બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસ દ્વારા TDS (ટેક્સ ડિડક્શન એટ સોર્સ) કાપવામાં આવે છે. તેથી, રોકાણકારોએ તેમના કુલ વ્યાજની આવક પર આવકવેરા સ્લેબ મુજબ ટેક્સ ભરવો પડે છે.
SCSS એ વરિષ્ઠ નાગરિકો માટે ઓછા જોખમે, નિયમિત આવક અને ઉત્તમ વળતર મેળવવાનો આદર્શ સરકારી માર્ગ છે.