લોહીના દરેક ટીપામાં છુપાયેલી રહસ્યભરી માહિતી: વૈજ્ઞાનિકોએ શોધ્યા 750 નવા જીન્સ
આ વૈજ્ઞાનિક શોધે રોગોની સમજને નવો પરિપ્રેક્ષ્ય આપ્યો છે. આ જીન્સ લોહીમાંના નાના મોલેક્યુલ્સને નિયંત્રિત કરે છે.
શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે આપણું શરીર ખોરાકમાંથી ઊર્જા કેવી રીતે બનાવે છે અથવા શા માટે કેટલાક લોકોને હૃદયરોગ (દિલની બીમારીઓ) ઝડપથી ઘેરી લે છે? આ સવાલોના જવાબ આપણા શરીરની અત્યંત જટિલ પ્રક્રિયામાં છુપાયેલા છે, જેને મેટાબોલિઝમ (ચયાપચય) કહેવામાં આવે છે.
મેટાબોલિઝમ એ પ્રક્રિયા છે જે નક્કી કરે છે કે આપણું શરીર ખોરાકનું પાચન કેવી રીતે કરે છે, ઊર્જા કેવી રીતે ઉત્પન્ન થાય છે અને તે સ્વાસ્થ્ય પર કેવા કેવા પ્રભાવો પાડી શકે છે. હાલમાં જ વૈજ્ઞાનિકોએ એક એવી શોધ કરી છે, જેણે સ્વાસ્થ્ય અને રોગોની સમજને એક નવો પરિપ્રેક્ષ્ય આપ્યો છે.
વૈજ્ઞાનિકોએ શોધ્યા 750થી વધુ નવા જીન્સ
વૈજ્ઞાનિકોએ 750થી વધુ એવા જીન્સની ઓળખ કરી છે, જે આપણા લોહીમાં હાજર નાના-નાના મોલેક્યુલ્સ (અણુઓ) જેમ કે લિપિડ અને એમિનો એસિડ્સને નિયંત્રિત કરે છે. આ મોલેક્યુલ્સ આપણા શરીરની લગભગ દરેક રાસાયણિક પ્રક્રિયામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે.
4.5 લાખ લોકો પર થયું સંશોધન
આ સંશોધન યુકે બાયો બેન્ક (UK Biobank) ના આશરે 4.5 લાખ લોકોના આનુવંશિક (Genetic) ડેટા પર આધારિત છે.
સર્વવ્યાપક પરિણામો: આ સંશોધનની ખાસ વાત એ રહી કે તેમાં યુરોપિયન, આફ્રિકન અને એશિયન મૂળના લોકોનો સમાવેશ થતો હતો. અભ્યાસમાં સામે આવ્યું કે મેટાબોલિઝમને નિયંત્રિત કરતા આ જીન્સ લગભગ તમામ વંશજૂથો (વંશો) અને અહીં સુધી કે પુરુષો અને મહિલાઓમાં પણ સમાન મળી આવ્યા છે.
આનો અર્થ એ છે કે આ સંશોધનનાં પરિણામો કોઈ એક શ્રેણી પૂરતા નહીં, પરંતુ સમગ્ર વિશ્વની વસ્તી પર લાગુ થઈ શકે છે.
નવા જીન્સ અને રોગો સાથે તેમનો સંબંધ
આ સંશોધનમાં વૈજ્ઞાનિકોને કેટલાક એવા નવા જીન્સ પણ મળ્યા, જેમની ભૂમિકા પહેલા ક્યારેય મેટાબોલિઝમ સાથે જોડાઈ નહોતી. એટલું જ નહીં, કેટલાક એવા જીન્સ પણ મળ્યા જે એવા જીન્સ સાથે જોડાયેલા છે, જે હૃદય રોગો, સ્થૂળતા (મેદસ્વીતા) કે ડાયાબિટીસ જેવી સ્થિતિઓના જોખમને વધારે છે.
VEG જીનનું મહત્વ: આ અભ્યાસનો સૌથી અગત્યનો પાસું એક નવું જીન VEG છે, જે શરીરમાં સારા કોલેસ્ટ્રોલ (Good Cholesterol) ને નિયંત્રિત કરે છે.
વૈજ્ઞાનિકોનું માનવું છે કે આ જીનની સમજથી હૃદય સંબંધિત રોગોની રોકથામ અને સારવાર માટે નવી દવાઓ વિકસાવવાનો માર્ગ ખુલી શકે છે.
મેટાબોલિઝમને સમજવાની નવી રીત
આ સંશોધન દ્વારા પહેલીવાર વૈજ્ઞાનિકો સેંકડો મોલેક્યુલ્સના આનુવંશિક નિયંત્રણને વ્યવસ્થિત રીતે મેપ (નકશો) કરી શક્યા છે. આનાથી એ શોધવામાં મદદ મળશે કે કયા જીન્સ રોગોનું જોખમ વધારે છે અને કયા જીન્સ આપણા સારા સ્વાસ્થ્યને મજબૂત બનાવે છે.
