Sharadiya Navratri 2025:તિથિ, પૂજન વિધિ અને દેવી સ્વરૂપ
હિન્દુ ધર્મમાં શારદીય નવરાત્રીનું વિશેષ મહત્વ છે. દર વર્ષે આસો મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદાથી આ પર્વ શરૂ થાય છે અને નવ દિવસ સુધી દેવી દુર્ગાના નવ સ્વરૂપોની આરાધના કરવામાં આવે છે. ભક્તો પૂરી શ્રદ્ધા અને ભક્તિભાવથી ઉપવાસ રાખે છે, કળશ સ્થાપના કરે છે અને મા દુર્ગાની વિશેષ પૂજા-અર્ચના કરે છે. વર્ષ 2025માં શારદીય નવરાત્રીની શરૂઆત 22 સપ્ટેમ્બર, સોમવારથી થઈ રહી છે.
નવરાત્રીની શરૂઆત અને સમાપ્તિ
પંચાંગ અનુસાર આસો મહિનાના શુક્લ પક્ષની પ્રતિપદા તિથિ 22 સપ્ટેમ્બરે રાત્રે 01:23 વાગ્યે શરૂ થશે અને 23 સપ્ટેમ્બરે રાત્રે 02:55 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. આના આધારે નવરાત્રીનો આરંભ 22 સપ્ટેમ્બરથી ગણાશે. આ દિવસે કળશ સ્થાપનાનું વિશેષ મહત્વ છે.
ઘટસ્થાપનાનું શુભ મુહૂર્ત
22 સપ્ટેમ્બરે ઘટસ્થાપના માટેનો શુભ સમય સવારે 06:09 થી 08:06 સુધી રહેશે. જો કોઈ આ સમયે પૂજા ન કરી શકે તો અભિજીત મુહૂર્ત (બપોરે 11:49 થી 12:38) પણ અનુકૂળ રહેશે. આ સમયે વિધિ-વિધાનથી કળશ સ્થાપિત કરીને મા દુર્ગાનું આહ્વાન કરી શકાય છે.
નવ દિવસની પૂજાનો ક્રમ
દરરોજ મા દુર્ગાના એક સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે.
- 22 સપ્ટેમ્બર – પહેલો દિવસ, મા શૈલપુત્રી
- 23 સપ્ટેમ્બર – બીજો દિવસ, મા બ્રહ્મચારિણી
- 24 સપ્ટેમ્બર – ત્રીજો દિવસ, મા ચંદ્રઘંટા
- 25 સપ્ટેમ્બર – ચોથો દિવસ, મા કુષ્માંડા
- 26 સપ્ટેમ્બર – પાંચમો દિવસ, મા સ્કંદમાતા
- 27 સપ્ટેમ્બર – છઠ્ઠો દિવસ, મા કાત્યાયની
- 28 સપ્ટેમ્બર – સાતમો દિવસ, મા કાલરાત્રી
- 29 સપ્ટેમ્બર – આઠમો દિવસ, મા મહાગૌરી
- 30 સપ્ટેમ્બર – નવમો દિવસ, મા સિદ્ધિદાત્રી
પૂજાનું મહત્વ અને મંત્ર
નવરાત્રીમાં દરરોજ સ્નાન-ધ્યાન પછી કળશ, દીપ અને મા દુર્ગાના સ્વરૂપની પૂજા કરવામાં આવે છે. દુર્ગા સપ્તશતીનો પાઠ, દેવી સ્તુતિ અને વિશેષ મંત્રોનો જાપ કરવાથી સાધકોને માના આશીર્વાદ મળે છે.
કેટલાક મુખ્ય મંત્રો આ પ્રમાણે છે:
“સર્વમંગલ માંગલ્યે શિવે સર્વાર્થ સાધિકે। શરણ્યે ત્ર્યંબકે ગૌરી નારાયણિ નમોઽસ્તુતે।।”
“યા દેવી સર્વભૂતેષુ શક્તિરૂપેણ સંસ્થિતા, નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમસ્તસ્યૈ નમો નમઃ।।”
શારદીય નવરાત્રી સાધકો માટે શક્તિ ઉપાસનાનો શ્રેષ્ઠ અવસર છે. નવ દિવસની સાધના, ઉપવાસ અને માના મંત્રોનો જાપ જીવનમાં સકારાત્મક ઉર્જા, સુખ-સમૃદ્ધિ અને માનસિક શાંતિ પ્રદાન કરે છે.
