ORS ના નામે વેચાતા નકલી પીણાં પર રોક: FSSAI નો આદેશ, નિયમ તોડનાર સામે કડક કાયદાકીય પગલાં.
ગ્રાહકોને ગેરમાર્ગે દોરતી ખાદ્ય અને પીણાં ઉત્પાદકો સામે ફૂડ સેફ્ટી એન્ડ સ્ટાન્ડર્ડ્સ ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (FSSAI) એ કડક વલણ અપનાવ્યું છે. હવેથી કોઈપણ ફળ આધારિત પીણું, એનર્જી ડ્રિંક કે રેડી-ટુ-ડ્રિંક પ્રોડક્ટમાં ‘ORS’ (ઓરલ રિહાઇડ્રેશન સોલ્ટ્સ) શબ્દનો ઉપયોગ કાનૂની ગુનો ગણાશે – જો તે ઉત્પાદન વિશ્વ આરોગ્ય સંગઠન (WHO) દ્વારા નિર્ધારિત ORS ફોર્મ્યુલેશન પર આધારિત નહીં હોય.
શું છે નવો નિયમ?
FSSAI દ્વારા જાહેર કરાયેલા નવા આદેશ મુજબ, ORS શબ્દના ઉપયોગને લઈને મોટી સ્પષ્ટતા કરવામાં આવી છે:
- માત્ર WHOના ધોરણો લાગુ: ORS શબ્દ માત્ર એવી જ પ્રોડક્ટ માટે વાપરી શકાય છે, જે WHOના ધોરણો મુજબ યોગ્ય પ્રમાણમાં ગ્લુકોઝ, સોડિયમ અને પોટેશિયમ ધરાવતી હોય.
- ચેતવણીની છૂટ રદ્દ: અગાઉ ORS શબ્દ સાથે ચેતવણી આપીને ઉપયોગ કરવાની છૂટ હતી, પણ હવે એ પરવાનગી પણ સંપૂર્ણપણે રદ કરવામાં આવી છે.
- સંપૂર્ણ પ્રતિબંધ: હવે કોઈ પણ પ્રકારની ચેતવણી હોવા છતાં ORS શબ્દનો ઉપયોગ સંપૂર્ણપણે બંધ રહેશે.
શા માટે લેવામાં આવ્યો આ નિર્ણય?
FSSAIના જણાવ્યા અનુસાર, આ નિર્ણય લેવા પાછળનું મુખ્ય કારણ ગ્રાહકોને ભ્રામક માહિતીથી બચાવવાનું છે:
- ભ્રામક માર્કેટિંગ: ઘણી કંપનીઓ તેમના ફળ આધારિત પીણાં કે એનર્જી ડ્રિંક્સને “ORS” તરીકે માર્કેટિંગ કરે છે, પરંતુ તેઓ WHOના નિર્ધારિત ધોરણો અનુસાર હોતા નથી.
- દર્દીઓ માટે જોખમ: આવી ભ્રમજનક માહિતી બીમાર અને ડિહાઇડ્રેશન પીડિત દર્દીઓ માટે હાનિકારક બની શકે છે.
- જીવનરક્ષક ઉપાય: ORS એ એક જીવનરક્ષક ઉપાય છે, જેને ડૉક્ટરની સલાહ પર યોગ્ય માત્રામાં ઉપયોગમાં લેવાય છે. માર્કેટિંગના કારણે તેનો દુરુપયોગ રોકવો જરૂરી છે.
નિયમ તોડનાર સામે થશે કડક પગલાં
ORS શબ્દનો ગેરવપરાશ કરનારા ઉત્પાદકો સામે FSSAI એક્ટ, 2006ની કલમ 52 અને 53 હેઠળ કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
તમામ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોના ફૂડ સેફ્ટી કમિશનરોને આ બાબતમાં તાત્કાલિક પગલાં લેવા અને નિયમોનો કડક અમલ સુનિશ્ચિત કરવા સૂચના આપવામાં આવી છે.
જનહિતમાં મહત્વપૂર્ણ પગલું
ORS શબ્દ સાથે રમત કરવા કે તેનું માર્કેટિંગ હથિયાર તરીકે ઉપયોગ કરવું હવે શક્ય નથી. આ નિર્ણય ગ્રાહક સુરક્ષા અને ભ્રમથી બચાવ માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.
યાદ રાખો — “ORS” માત્ર એક બ્રાન્ડિંગ ટર્મ નહીં, પણ તે જીવન બચાવનાર ઘોલ છે, જે યોગ્ય પ્રમાણ અને તબીબી માર્ગદર્શન હેઠળ જ ઉપયોગમાં લેવો જોઈએ.