રશિયાએ સીરિયામાં વધાર્યો પ્રભાવ: અહમદ અલ શરાની સરકાર કેમ પુતિનના શરણે ગઈ?
સીરિયાની નવી વચગાળાની સરકાર, જેનું નેતૃત્વ અહમદ અલ શરા કરી રહ્યા છે, હવે સંપૂર્ણપણે સરેન્ડર મોડમાં જોવા મળી રહી છે. દમિશ્કે તાજેતરમાં રશિયા સાથે ફરીથી હાથ મિલાવ્યા છે અને દક્ષિણી વિસ્તારોમાં રશિયન પેટ્રોલિંગની વાપસી તેનો સ્પષ્ટ સંકેત છે. લાંબા સમય સુધી દબાણ સહન કર્યા બાદ સીરિયાએ સીધેસીધું રશિયા પાસે મદદ માંગી છે અને તેનાથી સંકેત મળે છે કે દેશની કમાન હવે રશિયાના નિયંત્રણમાં પાછી ફરી શકે છે.
રશિયા સાથે ગાઢ બની રહેલા સંબંધો
રશિયા અને સીરિયા વચ્ચે આ નિકટતા હવે વધુ ગાઢ બની રહી છે. વિદેશ મંત્રી અસદ અલ-શૈબાનીની મોસ્કો મુલાકાતે આ સંબંધને નવો વળાંક આપ્યો. બીબીસીના રિપોર્ટ અનુસાર રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન સાથેની બેઠક અને બંને દેશો વચ્ચેની વાતચીતે સ્પષ્ટ કરી દીધું કે દમિશ્ક ભવિષ્યની દિશા રશિયા સાથે મળીને નક્કી કરશે. આ પગલાથી રશિયાને દરિયાકાંઠાના મથકો અને વ્યૂહાત્મક સુરક્ષામાં ફાયદો થશે, જ્યારે સીરિયાને પ્રાદેશિક દબાણમાંથી રાહત અને આંતરરાષ્ટ્રીય એકલતામાંથી બહાર નીકળવાનો મોકો મળશે.
લગભગ આઠ મહિના સુધી રશિયાથી અંતર રાખ્યા બાદ આ પગલું અનેક સવાલો ઊભા કરે છે. પરંતુ બદલાતા સંજોગો અને રશિયાની સુરક્ષા ગેરંટીના કારણે દમિશ્કે આ નિર્ણય લીધો. દક્ષિણી વિસ્તારોમાં ઇઝરાયેલ, તુર્કી અને ઈરાનના હિતો ટકરાવાને કારણે રશિયાનો સીધો હસ્તક્ષેપ હવે સુરક્ષા અને સંતુલન બંનેની દ્રષ્ટિએ જરૂરી છે.
રશિયાની નવી વ્યૂહરચના
રશિયા માટે પણ આ સરળ નથી. દાયકાઓથી તે બશર અલ-અસદનું સમર્થન કરતું આવ્યું છે, પરંતુ હવે તેને એક એવી વચગાળાની સરકાર સાથે તાલમેલ બેસાડવાનો છે જેમાં પૂર્વ વિપક્ષીઓ પણ સામેલ છે. તેથી જ મોસ્કોએ કડકતા છોડીને વ્યવહારિક અને સુરક્ષિત નીતિ અપનાવી છે. રશિયા હવે સીરિયાની સાર્વભૌમતા અને એકતા પર ભાર મૂકી રહ્યું છે અને ઈચ્છે છે કે સત્તા પક્ષ અને વિપક્ષ બંને રાષ્ટ્રીય સંવાદમાં સામેલ થાય.
વિપક્ષી સંગઠનો સાથે પણ નરમ વલણ
હયાત તહરીર અલ-શામ જેવા સંગઠનો સાથે પણ રશિયાએ નરમ વલણ અપનાવ્યું છે અને સીધા સંઘર્ષને બદલે વાતચીતને પ્રાધાન્ય આપ્યું છે. આ રણનીતિ માત્ર રાજકારણ નહીં, પરંતુ સુરક્ષાની દ્રષ્ટિએ પણ મહત્વપૂર્ણ છે. સીરિયામાં હાજર મધ્ય એશિયાઈ અને ઉત્તરી કાકેશસના લડાકુઓ રશિયા માટે ખતરો છે. જો તેઓ તુર્કી અને જ્યોર્જિયાના રસ્તે દાગેસ્તાન સુધી પહોંચી ગયા, તો મોસ્કોની મુશ્કેલીઓ વધુ વધી જશે.
આમ, અહમદ અલ શરાની સરકાર સરેન્ડર મોડમાં દેખાઈ રહી છે અને રશિયાનો સીરિયા પર સીધો પ્રભાવ ફરીથી મજબૂત થતો જોવા મળી રહ્યો છે. આ પગલું પ્રાદેશિક રાજકારણ અને સુરક્ષા સમીકરણોને સંપૂર્ણપણે બદલી શકે છે.
