મિશન આદિત્ય L1 લોન્ચ તારીખ: ISROનું મિશન આદિત્ય L-1 ટૂંક સમયમાં લોન્ચ થવા જઈ રહ્યું છે. તેની તમામ તૈયારીઓ પૂર્ણ કરી લેવામાં આવી છે.
મિશન આદિત્ય L1: ચંદ્રયાન-3ને ચંદ્રની સપાટી પર ઉતાર્યા બાદ ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંસ્થા (ISRO)એ પણ તેના નવા મિશનની તૈયારીઓ પૂર્ણ કરી લીધી છે. ચંદ્ર મિશનની સફળતા બાદ ભારત સૂર્યનો અભ્યાસ કરનાર ચોથો દેશ બની જશે. અગાઉ અમેરિકા, રશિયા અને યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીએ સૂર્ય પર સંશોધન કર્યું છે. એવી આશા છે કે આ મિશન આવતા મહિને 2 સપ્ટેમ્બરે લોન્ચ થઈ શકે છે.
અમદાવાદના સ્પેસ એપ્લીકેશન સેન્ટરના ડાયરેક્ટર નિલેશ એમ. દેસાઈએ ન્યૂઝ એજન્સી NNIને આદિત્ય એલ-1 વિશે માહિતી આપી છે. “અમે આદિત્ય-L1 મિશનની યોજના બનાવી છે અને તે તૈયાર છે. તે 2 સપ્ટેમ્બરે લોન્ચ થવાની સંભાવના છે,” તેમણે કહ્યું.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી બ્રિક્સ અને ગ્રીસની મુલાકાત લીધા બાદ ભારત પરત ફર્યા છે . ભારત આવ્યા બાદ પીએમ મોદી સૌથી પહેલા બેંગ્લોરમાં ઈસરો સેન્ટર પહોંચ્યા અને ત્યાં ભાષણ આપ્યું. નિલેશ એમ. દેસાઈએ વડાપ્રધાનના ભાષણ પર કહ્યું, પીએમ મોદીનું ભાષણ ખૂબ જ પ્રેરણાદાયક હતું. માનનીય વડાપ્રધાનની ઘોષણાઓ પણ આપણા બધા માટે પ્રેરણાદાયી હતી. તેમણે 23 ઑગસ્ટને રાષ્ટ્રીય અવકાશ દિવસ તરીકે જાહેર કર્યો, અમારા જેવા અવકાશ વૈજ્ઞાનિકો માટે આ એક મોટી વાત છે. ચંદ્રયાન-3 લેન્ડર જ્યાં ઉતર્યું તે બિંદુને “શિવ શક્તિ” બિંદુ તરીકે જાહેર કરવામાં આવ્યું હતું. આ ઘોષણાઓએ અમને બધાને અવકાશ ક્ષેત્રમાં દેશ માટે કામ કરવા માટે પોતાને ફરીથી સમર્પિત કરવાની પ્રેરણા આપી છે.”
આદિત્ય એલ-1 મિશન
ISRO અનુસાર, આ મિશનનો ધ્યેય સૂર્યના ક્રોમોસ્ફિયર અને કોરોનાની ગતિશીલતા, સૂર્યનું તાપમાન, કોરોનલ માસ ઇજેક્શન, કોરોનાનું તાપમાન, અવકાશનું હવામાન અને અન્ય ઘણા વૈજ્ઞાનિક પાસાઓનો અભ્યાસ કરવાનો છે.
મિશન ‘સૂર્ય’ શા માટે મહત્વનું છે?
સૂર્યની સપાટી પર જબરદસ્ત તાપમાન છે. તેની સપાટી પર રહેલા પ્લાઝ્મા વિસ્ફોટો તાપમાનનું કારણ છે. પ્લાઝ્માના વિસ્ફોટને કારણે, લાખો ટન પ્લાઝ્મા અવકાશમાં ફેલાય છે, જેને કોરોનલ માસ ઇજેક્શન (CME) કહેવામાં આવે છે. તે પ્રકાશની ઝડપે સમગ્ર બ્રહ્માંડમાં ફેલાય છે. ઘણી વખત CME પૃથ્વી તરફ પણ આવે છે, પરંતુ સામાન્ય રીતે તે પૃથ્વીના ચુંબકીય ક્ષેત્રને કારણે પૃથ્વી સુધી પહોંચતું નથી. પરંતુ ઘણી વખત CME પૃથ્વીના બાહ્ય પડમાં ઘૂસીને પૃથ્વીના વાતાવરણમાં પ્રવેશ કરે છે.
જ્યારે સૂર્યનું કોરોનલ માસ ઇજેક્શન પૃથ્વી તરફ આવે છે, ત્યારે પૃથ્વીની ભ્રમણકક્ષામાં ફરતા ઉપગ્રહને ઘણું નુકસાન થાય છે. પૃથ્વી પર પણ, ટૂંકા વેબ સંચાર અવરોધાય છે. એટલા માટે મિશન આદિત્ય એલ-1ને સૂર્યની નજીક મોકલવામાં આવી રહ્યું છે, જેથી સૂર્યમાંથી આવતા કોરોનલ માસ ઇજેક્શન અને તેની તીવ્રતાનો સમયસર અંદાજ લગાવી શકાય. આ સાથે, સંશોધનના દૃષ્ટિકોણથી પણ મિશનના ઘણા ફાયદા છે.
તમને જણાવી દઈએ કે આદિત્ય L-1ને પૃથ્વી અને સૂર્યની વચ્ચે લેગ્રેન્જ પોઈન્ટ 1 માં મૂકવામાં આવશે. પૃથ્વીથી તેનું અંતર 1.5 મિલિયન કિલોમીટર છે.
