ક્રિકેટનું ક્લાસિક ફોર્મેટ હવે ‘ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી’ ના રંગમાં, ટાઇ થવા પર થશે સુપર ઓવર!
- ક્રિકેટના ક્લાસિક ફોર્મેટમાં ક્રાંતિ: હવે ટેસ્ટ મેચ ૫ નહીં, પણ માત્ર ‘એક જ દિવસ’માં પૂરી! જાણો શું છે ‘ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી’ના રસપ્રદ નિયમો
ટેસ્ટ ક્રિકેટ, જે ક્રિકેટનું સૌથી પવિત્ર અને પાંચ દિવસ સુધી ચાલતું ફોર્મેટ ગણાય છે, તે હવે એક નવા અને આશ્ચર્યજનક યુગમાં પ્રવેશવા જઈ રહ્યું છે. ક્રિકેટના ચાહકો માટે મોટા સમાચાર છે કે એક ભારતીય ઉદ્યોગપતિએ ‘ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી’ (Test Twenty) નામની એક નવી અને અનોખી લીગ શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી છે, જેમાં મેચનું ફોર્મેટ સંપૂર્ણપણે બદલાઈ જશે.
આ નવા ફોર્મેટમાં, ટેસ્ટ ક્રિકેટના રોમાંચને T20ની ઝડપ સાથે જોડવામાં આવશે, જેના પરિણામે મેચ પાંચ દિવસને બદલે માત્ર એક જ દિવસમાં સમાપ્ત થઈ જશે! આ લીગ આવતા વર્ષે જાન્યુઆરીમાં શરૂ થવાની સંભાવના છે, જેમાં છ ટીમો ભાગ લેશે.
‘ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી’ એટલે શું? એક દિવસમાં ૮૦ ઓવરનો રોમાંચ
‘ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી’ લીગ ટેસ્ટ ક્રિકેટના લાંબા સમયના સંઘર્ષને T20ની ઝડપ સાથે જોડીને એક નવો માર્ગ બનાવવાનો પ્રયાસ છે. આ ફોર્મેટના નિયમો અત્યંત રસપ્રદ છે:
આ ફોર્મેટ ક્રિકેટના ચાહકોને આખો દિવસ જકડી રાખશે, જ્યાં ટેસ્ટ ક્રિકેટના સંઘર્ષ અને T20ની ઝડપી સ્કોરિંગની મજા એકસાથે મળશે.
પાવરપ્લે અને ફોલો-ઓનના નિયમોમાં મોટો ફેરફાર
આ નવા ફોર્મેટને રસપ્રદ બનાવવા માટે, નિયમોમાં કેટલાક મહત્ત્વપૂર્ણ ફેરફારો કરવામાં આવ્યા છે, જે ટેસ્ટ ક્રિકેટની પરંપરાથી તદ્દન અલગ છે.
પાવરપ્લે (Powerplay)
મર્યાદા: દરેક ટીમ પાસે આખી મેચમાં (બંને ઇનિંગ્સમાં મળીને) માત્ર એક જ પાવરપ્લે હશે.
અવધિ: એકવાર લેવાયા પછી, પાવરપ્લે સતત ચાર ઓવર સુધી ચાલશે.
કેપ્ટનનો નિર્ણય: કેપ્ટન નક્કી કરશે કે આ એકમાત્ર પાવરપ્લે પ્રથમ ઇનિંગમાં લેવો કે બીજી ઇનિંગમાં, જેનાથી મેચની રણનીતિ વધુ રોમાંચક બનશે.
ફોલો-ઓન (Follow-On)
ક્લાસિક ટેસ્ટ: સામાન્ય રીતે, જો ટીમ ૨૦૦ કે તેથી વધુ રનથી પાછળ હોય તો ફોલો-ઓન લાગુ કરવામાં આવે છે.
ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી: આ ફોર્મેટમાં, જો પ્રથમ બેટિંગ કરનારી ટીમ બીજી ટીમ કરતાં ૭૫ કે તેથી વધુ રનથી આગળ હોય, તો ફોલો-ઓન લાગુ કરી શકાય છે. આ નિયમ મેચને ઝડપથી આગળ વધારશે.
વધારાની ઓવરોનો નિયમ: આઉટ થવાથી ફાયદો?
આ લીગનો સૌથી અનોખો અને રસપ્રદ નિયમ છે, જે ટીમોને ઝડપથી વિકેટ લેવા અથવા ગુમાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરે છે:જો પ્રથમ બેટિંગ કરતી ટીમ ૭ ઓવરમાં ઓલઆઉટ થઈ જાય, તો બીજી બેટિંગ કરતી ટીમને ૩ વધારાની ઓવર મળશે. તેથી, તેમની પાસે પ્રથમ ઇનિંગમાં ૨૦ ને બદલે ૨૩ ઓવર હશે.
આનાથી પ્રથમ બેટિંગ કરનારી ટીમ પર ઝડપથી અને સાવધાનીપૂર્વક રમવાનું દબાણ વધશે. જોકે, આ વધારાની ઓવરોનો લાભ માત્ર પ્રથમ ઇનિંગમાં જ મળશે અને તેનાથી બીજી ઇનિંગ્સના નિયત ૨૦ ઓવર પર કોઈ અસર થશે નહીં.
લીગનું માળખું: ભારત અને વિદેશી ટીમોનો સંગમ
અહેવાલો મુજબ, આ ‘ટેસ્ટ ટ્વેન્ટી’ લીગમાં કુલ છ ટીમો ભાગ લઈ શકે છે:
ભારતીય ટીમો: ૩ ટીમો.
આંતરરાષ્ટ્રીય ટીમો: ૩ ટીમો. જેમાં દુબઈ અને લંડનની એક-એક ટીમનો સમાવેશ થઈ શકે છે, જ્યારે ત્રીજી આંતરરાષ્ટ્રીય ટીમ યુએસએની હશે.
આ નવા ફોર્મેટ દ્વારા આયોજકોનો ઉદ્દેશ્ય ક્રિકેટને વધુ વ્યાપક અને આકર્ષક બનાવવાનો છે, ખાસ કરીને યુવા પેઢી માટે જે T20 અને અન્ય ઝડપી ફોર્મેટને પસંદ કરે છે. હવે જોવાનું એ રહેશે કે ક્રિકેટ જગત અને ચાહકો આ ‘એક દિવસીય ટેસ્ટ’ ફોર્મેટને કેવી રીતે આવકારે છે.