એસિડિટી માત્ર તીખાથી નહીં! તમારા એસિડ રિફ્લક્સ પાછળના ૫ મોટા કારણો, આજે જ જાણી લો
ખાટા ઓડકાર, છાતીમાં બળતરા અને મોંનો કડવો સ્વાદ – આ કેટલાક સંકેતો છે જે દર્શાવે છે કે તમને એસિડ રિફ્લક્સની સમસ્યા થઈ રહી છે. તહેવારોના સમયમાં ભારે ભોજન લેવાથી અથવા અન્ય કારણોસર પણ આ બળતરા થઈ શકે છે. આ સમસ્યા મોટે ભાગે તમારી જીવનશૈલી (લાઇફસ્ટાઇલ) અને શારીરિક વજન સાથે જોડાયેલી છે.
છાતીમાં બળતરા અથવા હાર્ટબર્ન ને એસિડ રિફ્લક્સ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ સ્થિતિમાં, અડધું પચેલું ખોરાક ગળા અથવા મોં સુધી પાછો આવે છે, જેના કારણે મોંનો સ્વાદ કડવો થઈ જાય છે. ચાલો જાણીએ કે આવું કેમ થાય છે, તેને કેવી રીતે ઓળખવું અને તેનાથી કેવી રીતે બચવું.
એસિડ રિફ્લક્સનું જોખમ કેમ વધે છે?
ખોરાકમાં જરૂર કરતાં વધુ મસાલા અથવા મરચાંનો ઉપયોગ એસિડ રિફ્લક્સનું કારણ બની શકે છે. આ ઉપરાંત, તેના કેટલાક અન્ય મુખ્ય કારણો પણ છે:
- વધારે વજન (Overweight) અથવા સ્થૂળતા (Obesity): પેટ પરનું દબાણ વધવાથી એસિડ ઉપર તરફ ધકેલાય છે.
- ધૂમ્રપાન (Smoking): તેનાથી અન્નનળીના નીચેના સ્ફિન્ક્ટર (LES) પર આરામ મળે છે, જે એસિડને પાછળ આવવા દે છે.
- ગર્ભાવસ્થા (Pregnancy): ગર્ભાશયના દબાણ અને હોર્મોનલ ફેરફારોને કારણે.
- કેટલીક ખાસ દવાઓ: અમુક દવાઓ પણ આ સમસ્યામાં વધારો કરી શકે છે.
એસિડ રિફ્લક્સના લક્ષણો
- છામાં બળતરા: તીપેટમાં રહેલો એસિડ છાતીમાં તીવ્ર બળતરા પેદા કરે છે.
- ગળા કે મોંનો કડવો સ્વાદ: માત્ર એસિડ જ નહીં, ઘણી વખત અડધું પચેલું ભોજન પણ પાછું ગળા કે મોંમાં આવી જાય છે અને કડવાશનો અનુભવ કરાવે છે.
- ઓડકાર (ડકાર): ખાતી વખતે હવા અંદર જવાથી અથવા ખોરાક પચાવતી વખતે ગેસ બનવાથી ઓડકાર આવે છે.
- છાતીમાં દુખાવો: એસિડ રિફ્લક્સનું આ લક્ષણ ઘણીવાર હાર્ટ એટેકનો ભ્રમ પેદા કરી શકે છે, પરંતુ તે સામાન્ય રીતે પેટના ભાગમાંથી ઉપરની તરફ ફેલાય છે.
- ગળામાં ખરાશ અથવા અવાજમાં બદલાવ: પેટના એસિડને કારણે ગળામાં ખરાશ થઈ શકે છે અને તે તમારા અવાજમાં પણ ફેરફાર લાવી શકે છે.
- સતત ઉધરસ: એસિડ રિફ્લક્સમાં એવું લાગે છે કે ગળામાં કંઈક ફસાયું છે (વધારે કફ બનવાથી), જેનાથી તમે તેને બહાર કાઢવાનો પ્રયાસ કરો છો અને ઉધરસ આવે છે.
ઘરેલુ ઉપાયોથી રાહત
જો એસિડ રિફ્લક્સની સમસ્યા સતત રહેતી હોય, તો ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો ખૂબ જ જરૂરી છે. જો કે, કેટલાક ઘરેલુ ઉપાયોથી પણ થોડી રાહત મળી શકે છે:
દહીં: તે અન્નનળીને આરામ આપે છે અને પેટ માટે પણ સારું માનવામાં આવે છે.
કેળું: તેના આલ્કલાઇન ગુણ વધારે એસિડ બનતા અટકાવે છે.
દૂધ: તેનાથી તાત્કાલિક ધોરણે છાતીની બળતરામાં રાહત મળી શકે છે, પરંતુ સંપૂર્ણ ચરબીવાળું દૂધ ટાળવું.
