1976માં ઇબોલા વાયરસશોધવામાં મદદ કરનાર વૈજ્ઞાનિકે અજ્ઞાત સંખ્યામાં નવા ઘાતક વાયરસની ચેતવણી આપી છે. આ નવા વાયરસ મનુષ્યો માટે જીવલેણ સાબિત થઈ શકે છે, જેમાંથી એક રોગ x છે.
પ્રોફેસર જીન-જેક્સ મુએંબે ટેમ્ફામે જણાવ્યું હતું કે, “હવે આપણે એવી દુનિયામાં જીવી રહ્યા છીએ જ્યાં નવા રોગકારક જીવાણુઓ બહાર આવશે. 1976માં ઇબોલા વાયરસશોધવામાં મદદ કરનાર પ્રોફેસર મુએમ્બેએ ઉમેર્યું હતું કે, “અને તે માનવજાત માટે મોટું જોખમ છે”
મુએંબેનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે દર્દીને હજુ સુધી કોઈ રોગનો ચેપ લાગ્યો નથી, પરંતુ તેના ચિહ્નો ઇબોલા વાયરસ જેવા છે.
કોંગોના ડેમોક્રેટિક રિબિક શહેરમાં ગયા મહિને એક મહિલાને હેમરેજિક તાવના પ્રારંભિક ચિહ્નો દેખાવા લાગ્યા હતા. તે મહિલાના નમૂનાઓઇબોલા અને અન્ય રોગો માટે સમાન ચિહ્નો સાથે ચકાસવામાં આવ્યા હતા. તપાસમાં તમામ પરીક્ષણોના પરિણામો નેગેટિવ આવ્યા, જેના કારણે મહિલાનો રોગ રહસ્યમય બની ગયો.
વૈજ્ઞાનિકો માની રહ્યા છે કે તે મહિલા રોગX ‘નો પ્રથમ દર્દી છે, જેને આ નવા રોગનો ચેપ લાગ્યો છે. સંશોધકોનું માનવું છે કે ઇબોલાનો 50થી 90 ટકા જીવલેણ દર હોવાથી આ રોગ X ‘ કોવિડ-19 કરતાં વધુ ચેપી હોઈ શકે છે.
વર્ષ 2018માં વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશને કટોકટીમાં સંશોધન અને વિકાસને વેગ આપવા માટે પોતાની વૈશ્વિક યોજના પ્રસિદ્ધ કરી હતી. 2018ની આર એન્ડ ડીની બ્લૂપ્રિન્ટમાં આ રોગનો પણ સમાવેશ થતો હતો.
2018ની સંશોધન અને વિકાસ બ્લૂપ્રિન્ટમાં સંશોધન અને વિકાસ માટે નવ રોગોને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવી હતી, જેમાં કોવિડ-19, ક્રિમિયન-કોંગો હેમરેજિક તાવ, ઇબોલા વાયરસને કારણે થતા રોગો, માર્બર્ગ વાયરસ રોગનો સમાવેશ થાય છે.
લાસા ફીવર, મિડલ ઇસ્ટ રેસ્પિરેટરી સિન્ડ્રોમમાં કોરોના વાયરસ (એમઇઆરએસ-કોવ) અને તીવ્ર તીવ્ર શ્વસન ચિહ્નો (એસએઆરએસ), નિપાહ અને હેનિપવાયરલ રોગ, રિફ્ટ વેલી ફીવર, ઝિકા અને હવે સૌથી નવો રોગ ‘એક્સ’નો સમાવેશ થાય છે. આ તમામ રોગો માટે અસરકારક દવા કે રસી નથી.
રોગ ‘X’ શું છે?
યુએસ નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ એલર્જી એન્ડ ઇન્ફેરલના ડિરેક્ટર ડૉ. એન્થની ફોસીએ જણાવ્યું હતું કે અહીં ‘એક્સ’નો અર્થ અણધાર્યો થાય છે.
ડબલ્યુએચઓએ જણાવ્યું હતું કે તે દર્શાવે છે કે રોગજનને કારણે થતી ગંભીર આંતરરાષ્ટ્રીય મહામારી આવતીકાલ સુધી ફેલાઈ શકે છે, જેના વિશે માનવજાતને હજુ સુધી ખબર નથી.
મુએમ્બેચેતવણી આપી હતી કે આગામી સમયમાં ઘણા ઝૂનોટિક રોગો ફેલાઈ શકે છે, જે પ્રાણીઓમાંથી મનુષ્યો સુધી આવ્યા છે. પીળા તાવ, રેબીઝ, બ્રુસલોસિસ અને લાઇમ રોગ જેવા ઝૂનોટિક રોગો પ્રાણીઓમાંથી આવતા હતા અને કેટલાક દેશો અથવા દુનિયાભરના રોગચાળામાં બન્યા હતા. ખતરનાક એચઆઈવી એક પ્રકારના ચિમ્પાન્ઝીમાંથી બહાર આવ્યો અને પછી મ્યુટેટ બની ગયો અને જીવલેણ બની ગયો. SARS અને MERS સાથે SARS-COV-2 બધા કોરોના વાયરસ છે, જે અચાનક પ્રાણીઓથી મનુષ્યો સુધી ફેલાવા લાગ્યા.
અત્યારે આ રોગ કાલ્પનિક છે, જે એક એવો રોગચાળો છે જે વૈજ્ઞાનિક અને જાહેર આરોગ્ય નિષ્ણાત માટે ચિંતાનું ગંભીર કારણ બની ગયો છે. તેમને ડર છે કે તે સમગ્ર વિશ્વમાં ગંભીર રોગની જેમ ફેલાઈ શકે છે.