Bombay High Court કમાણી કરતી પત્નીને પણ પતિ તરફથી ભરણપોષણ મળવું ફરજીયાત: બોમ્બે હાઈકોર્ટનો મહત્વપૂર્ણ ચુકાદો
Bombay High Court તાજેતરમાં બોમ્બે હાઈકોર્ટમાં એક મહત્વપૂર્ણ ચુકાદો નોંધાયો છે, જેમાં જસ્ટિસ મંજુષા દેશપાંડેની સિંગલ બેંચે સ્પષ્ટ રીતે જણાવ્યું કે લગ્ન દરમિયાન પત્ની કોઈપણ જાતે કમાય, તેની આ આવક તેના ભરણપોષણ મેળવવાના હકને પ્રભાવિત નથી કરી શકતી. આ ચુકાદા સાથે પતિઓ માટે એક મજબૂત સંદેશો પણ ગયો છે કે તેમની આવક અને જવાબદારીઓની સરખામણી કરતાં ભરણપોષણ ચૂકવવું તેમના કાનૂની ફરજ છે.
આ મામલો મુંબઈની બાંદ્રા ફેમિલી કોર્ટનો હતો, જ્યાં એક પતિને તેની પત્નીને દર મહિને 15,000 રૂપિયાનું ભરણપોષણ ચુકવવા આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. પતિએ આ આદેશને હાઈકોર્ટમાં પડકાર્યો હતો અને દલીલ કરી હતી કે પત્ની પોતાની કમાણી દ્વારા પોતાનું ભરણપોષણ પૂરૂં કરી શકે છે, તેથી તેને પતિ તરફથી ભરણપોષણ મળવું યોગ્ય નથી.
હાઈકોર્ટની નિશ્ચિત ટિપ્પણી
જસ્ટિસ મંજુષા દેશપાંડેનું કહેવું હતું કે “પત્નીની આવક, જો કે એ કમાઈ રહી હોય, પરંતુ તે તેના જીવન ખર્ચ પૂરતા માટે પૂરતી ન હોય તો તે ભરણપોષણથી વંચિત નહીં રહે.” હાઈકોર્ટે ધ્યાન આકર્ષાવ્યું કે પત્ની એક કોન્વેન્ટ શાળામાં સહાયક શિક્ષિકા તરીકે દર મહિને લગભગ 18,000 રૂપિયા કમાય છે, જ્યારે પતિની આવક આશરે 1 લાખ રૂપિયા દર મહિને છે.
કોર્ટે આ મુદ્દા પર વધારે ધ્યાન આપ્યું કે પતિએ પોતાની વાસ્તવિક આવક છુપાવી છે અને સંપત્તિ તથા નાણાકીય જવાબદારીઓના પુરા પુરાવા આપવામાં નિષ્ફળ રહ્યો છે. પતિ પાસે મોટા નાણાકીય ભાર હોવા છતાં પણ પતિએ આ બાબતોને છુપાવ્યું. બીજી તરફ, પત્નીની આવક એટલી ઓછી છે કે તે પોતાના માટે સ્વતંત્ર જીવન વિતાવી શકતી નથી અને તેને પોતાના ભાઈના ઘરે, માતા-પિતાના સાન્નિધ્યમાં રહેવું પડે છે, જે અસુવિધાજનક સ્થિતિ છે.
ચુકાદાનું મહત્વ
આ ચુકાદો તેમની માટે મિસાલરૂપ બની શકે છે જેમની આવક ઓછી હોવા છતાં પતિ દ્વારા ભરણપોષણથી વંચિત રાખવામાં આવે છે. હાઈકોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું કે ભલે પત્ની કમાઈ રહી હોય, પતિને તેના જીવનશૈલી અનુસાર વહેંચાયેલ ભરણપોષણ ચૂકવવું ફરજિયાત છે. આ નિર્ણય પરિવારિક કાયદામાં સ્ત્રી સુરક્ષા અને ન્યાયની દિશામાં એક મહત્વપૂર્ણ પગલું છે.
આ ચુકાદા દ્વારા મહિલા હક માટે એક મજબૂત ન્યાયિક મિસાલ ઊભી થઈ છે કે ઘરગથ્થુ ન્યાયમાં નાણાકીય સમતોલન જરૂરી છે અને એ માટે પતિએ પોતાની જવાબદારીઓને પ્રામાણિકતાપૂર્વક નિભાવવું જરૂરી છે.
