TRAI દ્વારા કડક કાર્યવાહી છતાં, છેતરપિંડી કરનારાઓ હજુ પણ ચાલાક
દેશભરમાં નકલી કોલ અને મેસેજના બનાવો ઝડપથી વધી રહ્યા છે. ભલે તે કોઈ “બેંક અધિકારી” તરીકે ઓળખાતો હોય અને તમારો OTP માંગતો હોય કે કોઈ “સરકારી અધિકારી” તરીકે ઓળખાતો હોય, દરેક કૌભાંડમાં એક વાત સામાન્ય છે: તમારી માહિતી ચોરી કરવાનો એક ચતુરાઈભર્યો પ્રયાસ.
ગયા વર્ષે, ટેલિકોમ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (TRAI) એ નેટવર્ક સ્તરે સ્કેમ કોલ અને SMS બ્લોક કરવા માટે એક નવી નીતિ લાગુ કરી હતી. આ પછી, Airtel, Jio અને Vi જેવી ટેલિકોમ કંપનીઓ હવે AI ટેકનોલોજીની મદદથી દર મહિને લાખો નકલી કોલ બ્લોક કરી રહી છે.
VoIP કોલ અને VPN નો ઉપયોગ
- TRAI ની કડક કાર્યવાહી પછી, સાયબર ગુનેગારો હવે VoIP (વોઇસ ઓવર ઇન્ટરનેટ પ્રોટોકોલ) ટેકનોલોજીનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે, જેના કારણે તેમને ટ્રેક કરવાનું ખૂબ મુશ્કેલ બન્યું છે.
- VOIP કોલ ઘણીવાર +697, +698 અથવા અન્ય અજાણ્યા આંતરરાષ્ટ્રીય કોડથી શરૂ થાય છે.
- આ કોલ્સ ઇન્ટરનેટ દ્વારા કરવામાં આવે છે, જે ગુનેગારોને તેમનું વાસ્તવિક સ્થાન અને ઓળખ છુપાવવા દે છે.
- છેતરપિંડી કરનારાઓ હવે VPN અને ક્લોનિંગ સોફ્ટવેરનો પણ આશરો લઈ રહ્યા છે, જે કોલ કરનારની વાસ્તવિક ઓળખ સંપૂર્ણપણે છુપાવે છે.
આ બાબતો પર ખાસ ધ્યાન આપો – તમારી જાતને સાયબર સુરક્ષિત બનાવો
- જો તમને +697 અથવા +698 જેવા નંબર પરથી કોલ આવે છે – તો તેને ક્યારેય રિસીવ કરશો નહીં
- જો તમે ભૂલથી કોલ ઉપાડો છો, તો OTP, બેંક વિગતો, આધાર વગેરે જેવી કોઈ વ્યક્તિગત માહિતી આપશો નહીં.
- જો કોલ કરનાર પોતાને અધિકારી, બેંક કર્મચારી વગેરે તરીકે ઓળખાવે છે અને તમને ડરાવવાનો પ્રયાસ કરે છે – તો તરત જ કોલ ડિસ્કનેક્ટ કરો
- તેને કહો કે તમે પાછા કૉલ કરશો – જો તે માન્ય નંબર આપવાનો ઇનકાર કરે છે, તો તે સ્પષ્ટપણે એક કૌભાંડનો કોલ છે
- ફોન સેટિંગ્સમાં જઈને આવા નંબરોને બ્લોક કરો અને તેની જાણ કરો
સરકારી પોર્ટલ ‘ચક્ષુ’ પર ફરિયાદ કરો
સરકારે આવા નકલી કોલ અને સંદેશાઓની જાણ કરવા માટે ‘ચક્ષુ પોર્ટલ’ શરૂ કર્યું છે, જે ‘સંચાર સાથી’ વેબસાઇટ (https://sancharsaathi.gov.in) પર ઉપલબ્ધ છે. આ ઉપરાંત, ‘ચક્ષુ’ મોબાઇલ એપ્લિકેશન પણ ઉપલબ્ધ છે, જેના દ્વારા તમે કોઈપણ શંકાસ્પદ કોલ અથવા SMSની જાણ કરી શકો છો.
ફરિયાદ કેવી રીતે કરવી:
વેબસાઇટ અથવા એપ પર જાઓ
કોલ અથવા મેસેજની વિગતો ભરો
સ્ક્રીન પર આપેલી સૂચનાઓનું પાલન કરો
સબમિટ કરો – રિપોર્ટ સીધો સંબંધિત ટેલિકોમ કંપની અને સુરક્ષા એજન્સીઓને મોકલવામાં આવશે
AI ડિજિટલ સુરક્ષાનું રક્ષક બની રહ્યું છે
ટેલિકોમ કંપનીઓ હવે આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI) ની મદદથી શંકાસ્પદ કોલિંગ પેટર્નને ટ્રેક કરી રહી છે.
AI સિસ્ટમ ખાસ અલ્ગોરિધમનો ઉપયોગ કરીને કયા કોલ અસામાન્ય છે તે ઓળખે છે
પછી નેટવર્ક સ્તરે જ તેમને બ્લોક કરે છે
આનાથી સ્કેમ કોલ વપરાશકર્તાઓ સુધી પહોંચવાની શક્યતા ઘણી ઓછી થાય છે.
