૯૯% લોકો નથી જાણતા: શું તમે જલેબીનું હિન્દી નામ ઓળખી શકો છો?
જલેબી, એક એવી મીઠાઈ જેનું નામ સાંભળતા જ મોંમાં પાણી આવી જાય છે. તેની ચાસણીથી ભરપૂર મીઠાશ અને કરકરાપણું તેને ભારતીય સંસ્કૃતિનો એક અભિન્ન ભાગ બનાવે છે. તહેવારોથી લઈને લગ્નો સુધી, જલેબી દરેક પ્રસંગની શોભા વધારે છે. જોકે, મોટાભાગના લોકો તેને તેના લોકપ્રિય નામ “જલેબી” થી જ ઓળખે છે, પરંતુ શું તમે જાણો છો કે તેનું હિન્દી નામ શું છે? આ વાત જાણીને તમે પણ આશ્ચર્યચકિત થઈ જશો.
જલેબીનું હિન્દી નામ અને તેનો ઇતિહાસ
જલેબીનું હિન્દી નામ “જલેબી” હોવા છતાં, તેના મૂળ ભારતીય ભાષાના નથી. વાસ્તવમાં, “જલેબી” શબ્દ અરબી શબ્દ “જલેબિયા” પરથી ઉતરી આવ્યો છે. આ મીઠાઈ મધ્ય એશિયાથી ભારતમાં આવી હતી, જ્યાં તે “ઝુલાબિયા” તરીકે ઓળખાતી હતી. સમય જતાં, ભારતીય સ્વાદને અનુરૂપ તેમાં ફેરફાર થતા ગયા અને તે “જલેબી” તરીકે પ્રચલિત થઈ.
જોકે, કેટલાક ઇતિહાસકારો અને નિષ્ણાતો તેના પ્રાચીન ભારતીય નામોનો પણ ઉલ્લેખ કરે છે. સંસ્કૃતમાં તેને “કુંડલિકા” અથવા “જલાવલ્લિકા” તરીકે ઓળખવામાં આવતી હતી, જે તેના ગોળ આકાર અને રસથી ભરેલા સ્વભાવનો ઉલ્લેખ કરે છે. આ નામનો અર્થ જાણ્યા પછી, તમે ચોક્કસપણે કહી શકો છો કે જલેબીનો ઇતિહાસ અને નામ જેટલાં રસપ્રદ છે, તેટલો જ તેનો સ્વાદ પણ છે.
જલેબીની બનાવટ અને તેનો અનોખો સ્વાદ
જલેબી બનાવવા માટે, સૌ પ્રથમ મેંદાનો લોટ, પાણી અને દહીંનો ઉપયોગ કરીને આથોવાળું ખીરું તૈયાર કરવામાં આવે છે. આ ખીરાને એક ખાસ પ્રકારના કપડામાં ભરીને ગરમ તેલ અથવા ઘીમાં ગોળાકાર આકારમાં તળવામાં આવે છે. એકવાર તે ક્રિસ્પી થઈ જાય પછી, તેને ગરમાગરમ ખાંડની ચાસણીમાં ડુબાડવામાં આવે છે. આ પ્રક્રિયાથી જલેબી બહારથી કરકરી અને અંદરથી ચાસણીથી ભરપૂર બને છે.
જલેબીનો સ્વાદ ફક્ત મીઠો જ નથી, પરંતુ તેમાં એક આગવી સુગંધ અને ટેક્સચર પણ હોય છે. જ્યારે તમે તેને મોંમાં મૂકો છો, ત્યારે તેનો બહારનો કરકરો ભાગ અને અંદરનો રસદાર ભાગ એક અદ્ભુત અનુભવ આપે છે. તેનો સ્વાદ વધારવા માટે, તેને ઘણીવાર ગરમ રબડી, દહીં, અથવા દૂધ સાથે ખાવામાં આવે છે, જે ખાસ કરીને ઉત્તર ભારતમાં ખૂબ જ પ્રચલિત છે.
ભારતીય સંસ્કૃતિમાં જલેબીનું સ્થાન
ભારતમાં, જલેબી ફક્ત એક મીઠાઈ નથી, પરંતુ એક પરંપરા અને લાગણી છે. દશેરા અને દિવાળી જેવા તહેવારોમાં તેનો વપરાશ ખૂબ જ વધી જાય છે. ઘણા રાજ્યોમાં, ખાસ કરીને મધ્યપ્રદેશમાં, સવારના નાસ્તામાં ગરમાગરમ પોહા સાથે જલેબી ખાવાની પ્રથા ખૂબ જ પ્રચલિત છે.
આપણા દેશ ઉપરાંત, જલેબી પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ, નેપાળ અને કેટલાક આફ્રિકન દેશોમાં પણ ખૂબ જ લોકપ્રિય છે. તેનો અનોખો સ્વાદ અને બનાવવાની પદ્ધતિ તેને વિશ્વની સૌથી વિશિષ્ટ મીઠાઈઓમાંની એક બનાવે છે. જલેબીના આ મહત્વને ઉજવવા માટે, ૩૦ જુલાઈ ના રોજ વિશ્વ જલેબી દિવસ પણ મનાવવામાં આવે છે. આ દિવસે, મીઠાઈની દુકાનોમાં ખાસ તૈયારીઓ કરવામાં આવે છે અને લોકો સોશિયલ મીડિયા પર પોતાની મનપસંદ જલેબીના ફોટા શેર કરે છે.
