સફેદ મૂસળી અને કાળી મરી: નફાકારક ઔષધીય પાક
ભારતમાં ખેતી આજે પણ અનેક લોકો માટે વિપુલ આવક અને સફળતાનો માર્ગ સાબિત થઈ રહી છે. આવી જ એક પ્રેરણાદાયક કહાણી છે ડો. રાજારામ ત્રિપાઠીની, જેમણે સરકારી નોકરી છોડી પોતાના ખેતરમાં પગ મુક્યો અને આજે હેલિકોપ્ટરના માલિક બની ગયા છે.
અંબાણી-અદાણી નહીં, એ છે ભારતીય ખેડૂત!
જયારે આપણે કરોડપતિઓ વિશે વિચારીયે ત્યારે મોટા ઉદ્યોગપતિઓનાં નામ યાદ આવે, પરંતુ દેશના અનેક ખૂણાઓમાં એવા ખેડૂતો છે, જેઓ માત્ર ખેતીના આધારે વિશાળ સંપત્તિના માલિક બન્યા છે. ડો. રાજારામ ત્રિપાઠી એવાં જ ખેડૂત છે જેમણે ખેતિયારીને અત્યાધુનિક બનાવતાં વિશ્વ સ્તરે નામ બનાવ્યું છે.
નોકરી છોડીને શરૂ કરી ખેતી, આજે હેલિકોપ્ટરથી કરે છે દેખરેખ
ત્રિપાઠીએ વર્ષ 1998માં સરકારી બેંકની નોકરી છોડી અને ખેતી શરૂ કરી. આજે તેઓ 7 કરોડના હેલિકોપ્ટરનું માલિકત્વ ધરાવે છે — જેનો ઉપયોગ તેઓ તેમના ખેતરો પર દેખરેખ માટે કરે છે. તેમણે માત્ર ખેતી કરી નથી, પરંતુ ખેતીને વ્યવસાયમાં રૂપાંતરિત કર્યું છે.
ત્રિપાઠી છત્તીસગઢના બસ્તર જિલ્લાના છે અને તેઓ 1,000 એકર જમીન પર સફેદ મૂસળી અને કાળી મરીની ખેતી કરે છે. ખાસ કરીને સફેદ મૂસળી એ ઔષધીય છોડ છે, જેની માંગ આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં વધી રહી છે. તેમનું માં દંતેશ્વરી હર્બલ ગ્રુપ નામનું ફાર્મિંગ ગ્રુપ યુરોપ અને અમેરિકામાં નિકાસ પણ કરે છે.
ખેડૂતો માટે બન્યા પ્રેરણા: 4 વખત મળ્યો બેસ્ટ ફાર્મર એવોર્ડ
ડૉ. ત્રિપાઠી માત્ર ખેતી જ નથી કરતા, પણ તેઓ ટેક્નોલોજીનો પણ સર્વોચ્ચ ઉપયોગ કરે છે. તેઓ ઇંગ્લેન્ડ અને જર્મની જેવી ટેકનિકથી પ્રેરાઈને હેલિકોપ્ટર મારફતે ખેતરમાં દવા છાંટે છે. તેમનો અનુભવ આજુબાજુના ખેડૂતોને પણ ફાયદો પહોંચાડે છે. તેમને ચાર વખત “બેસ્ટ ફાર્મર”નો એવોર્ડ મળ્યો છે.
ખેતીને બનાવ્યું આંતરરાષ્ટ્રીય બ્રાન્ડ
ત્રીપાઠીના મતે, ખેડૂતોએ માર્કેટિંગની દિશામાં વધુ ધ્યાન આપવું જોઈએ. તેમણે ઊંચી માંગ ધરાવતા પાક વિકસાવવાનું નક્કી કર્યું અને સફેદ મૂસળી જેવી ઔષધીય ખેતી તરફ વળ્યા. તેમના પ્રયાસોએ તેમની જમીનને માત્ર ખેતર નહીં, પરંતુ એક મલ્ટી-કરોડ રૂપિયાનો એગ્રો ઉદ્યોગ બનાવી દીધો છે.
અંતે શીખવા જેવું શું?
ખેતીમાં ટેક્નોલોજી, પ્લાનિંગ અને નવા વિચારોને સ્થાન આપીને ભારતીય ખેડૂત પણ વૈશ્વિક સ્તરે નામ ચમકાવી શકે છે. રાજારામ ત્રિપાઠીની જેમ જો તમે પણ જોખમ લેવા તૈયાર હોવ અને ખેતીને વ્યવસાયિક દિશા આપો, તો સફળતાનું આકાશ તમારા માટે પણ ખુલ્લું છે.