શરદીમાં નાક થઈ જાય છે બંધ, જાણો તેનું કારણ અને ઉપાય
શરદી-સસણીને (ઝુકામ) હળવી સમજવી યોગ્ય નથી, તેની અવગણના કરવાથી દિનચર્યા પ્રભાવિત થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, શરૂઆતના લક્ષણોમાં જ સાવધાની રાખવી જરૂરી છે. આવો, આ વિશે ડૉ. સુભાષ ગિરી પાસેથી જાણીએ.
ઠંડીની મોસમ શરૂ થઈ ગઈ છે અને આ મોસમમાં શરદી થવાનો ખતરો વધી જાય છે. શરદીને સામાન્ય રીતે નાક અને ગળાના હળવા સંક્રમણની સ્થિતિ માનવામાં આવે છે. તેમાં નાક વહેવું, નાક બંધ થવું, વારંવાર છીંકો આવવી અને ગળામાં બળતરા (જલન) જેવી સમસ્યાઓ થાય છે. શરદી સામાન્ય રીતે થોડા દિવસોમાં ઠીક થઈ જાય છે, પરંતુ આ દરમિયાન નાકમાં સોજો અને બંધ થવાની સમસ્યા સૌથી વધુ પરેશાન કરે છે.
શરદી શરીરને સીધું મોટું નુકસાન પહોંચાડતી નથી, પરંતુ તેના લક્ષણો વ્યક્તિની દિનચર્યા પર અસર કરે છે. શરદીને કારણે નાકથી શ્વાસ લેવામાં તકલીફ થાય છે, નાક વારંવાર લૂછવું પડે છે અને ગળામાં દુખાવો અથવા ખરાશ રહે છે. સતત છીંકો આવવાથી થાક લાગે છે અને માથું ભારે લાગવા માંડે છે. નાકની અંદર સોજો વધવાથી નાકની નળીઓ સંકરી થઈ જાય છે, જેનાથી નાક બંધ અનુભવાય છે. આ ઉપરાંત ઉધરસ, આંખોમાંથી પાણી આવવું, અવાજ ભારે થવો અને સ્વાદ ઓછો અનુભવ થવો પણ લક્ષણો તરીકે સામે આવે છે. બાળકો, વૃદ્ધો અને ઓછી રોગપ્રતિકારક શક્તિ (ઈમ્યુનિટી) વાળા લોકોને શરદી દરમિયાન વધુ તકલીફ રહે છે.
શરદીના કારણો શું છે?
આરએમએલ હોસ્પિટલના મેડિસિન વિભાગના ડૉ. સુભાષ ગિરી જણાવે છે કે શરદીનું મુખ્ય કારણ વાયરસ છે. આ વાયરસ હવાના માધ્યમથી અથવા શરદીવાળા વ્યક્તિના સંપર્કમાં રહેવાથી ફેલાય છે.
- ઠંડુ હવામાન શરીરના નાકની સપાટીને સૂકી કરી દે છે, જેનાથી વાયરસ ઝડપથી ચોંટી જાય છે અને સંક્રમણ શરૂ થઈ જાય છે.
- ઠંડી હવામાં બહાર જવાથી, પૂરતા ગરમ કપડાં ન પહેરવાથી અને ઠંડા પીણાં વધુ લેવાથી પણ શરદીનું જોખમ વધી જાય છે.
- શરદી ત્યારે પણ થઈ શકે છે જ્યારે વ્યક્તિ પોતાના હાથ વારંવાર મોં, નાક કે આંખો પર લગાવે અને હાથ સાફ ન હોય.
- ભેજ ઓછો થવા પર વાયરસ લાંબો સમય જીવિત રહે છે, તેથી શિયાળામાં શરદી વધુ ફેલાય છે.
- ભીડવાળી જગ્યાઓ, જેમ કે બજાર, બસ, શાળા અથવા ઓફિસમાં સંક્રમણનો ખતરો વધારે રહે છે, કારણ કે વાયરસ હવામાં વધુ સરળતાથી ફરે છે.
કેવી રીતે કરવો બચાવ?
- બહાર જતી વખતે નાક અને કાનને ગરમ રાખો.
- હાથ સાબુથી વારંવાર ધોવા.
- પાણી પૂરતા પ્રમાણમાં પીવું.
- ભીડવાળી જગ્યાઓ પર વધુ સમય ન રહેવું.
- ઉધરસ કે છીંક આવે તો રૂમાલથી મોં ઢાંકો.
